منبع: بانک جهانی
برگردان: حمید مهدوی
بخش نخست
خلاصه:
رشد اقتصادی که در سال 2013 شدیدا کاهش یافته و به 3.7 درصد رسیده بود، همزمان با بحران اعتماد در سال 2014 بیشتر کاهش یافته و به 1.5 درصد رسیده است.
یک بحران مالی رو به وخامت در جریان است که همراه با درآمدهای رو به کاهش، به خلاهای مالی تمویل ناشده، خالی شدن ذخایر نقدی و انباشته شدن بدهیهای به تأخیر افتاده منجر شدهاند.
بازگرداندن ثبات مالی به ترکیبی از اصلاحات نیاز دارد تا درآمدها افزایش یابند و تأمین مالی بیشتر میسر شود و در نتیجه معاش کارمندان ملکی و مصارف عملیاتی و انکشافی تحت پوشش قرار بگیرند.
برای بازگرداندن ثبات مالی، بازگرداندن اعتماد، ایجاد اشتغال در بخش خصوصی، تقویت انسجام اجتماعی و ارائهی خدمات در محیطی که شکننده است و جنگ در آن جریان دارد، یک آجندای قوی اصلاحات ضرورت است.
رشد اقتصادی:
افغانستان در وسط بحران اعتماد قرار دارد و رشد اقتصادی در 2013–2014 شدیدا کاهش یافته است.
عدم اطمینان در مورد انتقال سیاسی و امنیتی از سال 2013 بدینسو، با بنبست انتخاباتی طولانی در 2014 ترکیب شدهاند.
رشد اقتصادی که در 2013 شدیدا کاهش یافته و به 3.7 درصد رسیده بود، در سال 2014 بیشتر کاهش یافته و به 1.5 درصد رسیده است؛ در حالی که میانگین رشد اقتصادی سالانه در سالهای (2003-2012)، 9.4 درصد بود.
رشد تولید ناخالص داخلی واقعی و سکتورهای اقتصادی
رنگ آبی: رشد تولید ناخالص داخلی واقعی
رنگ سبز: رشد سکتور زراعت
رنگ سرخ: رشد سکتور خدمات
رنگ سیاه: رشد سکتور صنعت
زراعت:
تولید سکتور زراعت در سالهای 2013 – 2014 قوی بوده است؛ اما از سال 2012 که در آن تولید زراعتی بهطور استثنایی زیاد بود، نوسان نداشته است.
یک-چهارم تولید ناخالص داخلی به سکتور زراعت برمیگردد و همچنین زراعت با سکتورهای دیگر اقتصاد پیوند قوی دارد.
تولید زراعتی مجموعی در سال 2013 تقریبا یکدست بود (نوسان زیادی نداشت) و در مقایسه با سال 2012، که در آن تولید زراعتی رکورد گذاشت، با درصدی کم 0.2 درصد کاهش یافت.
تولید حبوبات در 2013 به دلیل شرایط اقلیمی مناسب، 2.3 درصد رشد داشت، در حالی که تولید بخش دامداری و دیگر محصولات زراعتی اندکی کاهش یافت.
گزارشهای اولیه به برداشت قوی دیگری در سال 2014 اشاره دارند، هرچند انتظار میرود تولیدات زراعتی بهطور کلی به اندازهی نسبتا کمی کاهش داشته باشد.
بخشهای غیرزراعتی:
سرمایهگذاریهای بخش خصوصی که قبلا در سال 2013 کاهش یافته بود، در نیمهی اول 2014 ضربهی دیگری را متحمل شد.
ثبت شرکتهای جدید در نیمهی اول سالهای 2013 و 2014
آبی روشن: معدن
بنفش: زراعت
سبز: خدمات
سرخ: ساخت و ساز
آبی تیره: تولید
منبع: آیسا
اقتصاد غیرقانونی:
تولید تریاک و ساحهی کشت خشخاش، هردو به اندازهی قابل توجهی در سال 2013 افزایش یافتند
تولید تریاک و ساحهی کشت خشخاش
رنگ آبی: تولید تریاک
رنگ سرخ: زمینی که در آن خشخاش کشت شده است
منبع: ادارهی جرایم و مواد مخدر سازمان ملل متحد
تورم:
تورم قیمت کالاهای مصرف کنندگان در 2014، به دلیل قیمت پایین کالاهای غیرغذایی فرونشست؛ اما تورم قیمت غذا و نفت افزایش یافت.
تورم کلی، تورم کالاهای غذایی و کالاهای غیرغذایی
رنگ سیاه: تورم کلی
رنگ سبز: غذا
رنگ سرخ: غیرغذا
منابع: ادارهی مرکزی آمار (احصائیه) و محاسبات کارکنان بانک
بخش مالی:
عملکرد بخش بانکی ضعیف باقی مانده و اعتماد مردم پس از بحران کابل بانک، بازیابی نشده است.
قرضهها و سپردههای بانکها (به میلیارد دالر امریکایی)
رنگ آبی: سپردهها (محور دست چپ)
رنگ سرخ: قرضه (محور دست راست)
منبع: بانک مرکزی افغانستان
بخش خارجی:
نرخ تبادله و ذخایر بینالمللی ثابت باقی ماندهاند.
در ماه جون 2014، ذخایر بینالمللی 3.7 میلیارد دالر امریکایی بود– در پایان سال 2013 نیز ذخایر بینالمللی تقریبا همین اندازه بود.
نرخ تبادلهی اسمی در برابر دالر امریکایی و یورو در سال 2014 ثابت بوده است. پس از کاهش ارزش پول محلی در برابر ارز خارجی در سال 2013، گرایش مشابهی در برابر پول شرکای تجاری (از قبیل کلدار پاکستانی) انعکاس داده شده است.
ذخایر ناخالص بینالمللی
نرخ تبادلهی افغانی در برابر دالر امریکایی و یورو
رنگ آبی: دالر امریکایی (محور دست چپ)
رنگ سرخ: یورو (محور دست راست)
عملکرد مالی:
یک بحران مالی در جریان است و این بحران همراه با کاهش درآمدها، به خلاهای مالی تمویل ناشده در سال 2014 منجر شده است.
درآمدها از 11.6 درصد تولید ناخالص داخلی در سال 2011، به 9.7 درصد تولید ناخالص داخلی (109 میلیارد افغانی) در سال 2013 کاهش یافته است.
دلیل کاهش درآمدها، کاهش فعالیتهای اقتصادی و ضعف کارکردها است.
درآمدها در سال 2014 بیشتر کاهش یافتهاند و مقامها بر اساس گرایشهای کنونی آن را 8.7 درصد تولید ناخالص داخلی (1.5 میلیارد افغانی) پیشبینی کردهاند.
درآمدهای داخلی (2003 – 2014)
رنگ آبی: درآمدها به میلیون دالر امریکایی
رنگ سرخ: به درصد تولید ناخالص داخلی
ادامه دارد…