کرزی از ریاست جمهوری دست برداشته است؛ نه از قدرت

منبع: واشنگتن پست

نویسنده: سودارسن رگوان

برگردان: حمید مهدوی

بخش دوم و پایانی

ماه گذشته در مسکو، با کرزی بیشتر چنان رفتار شد که با رییس برحال یک دولت رفتار می‌شود و او با ویلادیمرپوتین، رییس جمهور روسیه، دیدار کرد تا طالبان و ظهور دولت اسلامی در افغانستان را مورد بحث قرار دهند. از زمان رسیدن به قدرت، نه غنی و نه عبدالله از مسکو رسما دیدار کرده اند.

مقام‌های حکومت افغانستان می‌گویند که آن‌ها در مورد نزدیکی کرزی با کشورهای خارجی نگران نیستند. آن‌ها  دیدار او از روسیه به عنوان تلاش پوتین برای هدف قرار دادن ایالات متحده؛ که کرزی با آن دشمن بوده است، را رد می‌کنند. اما این مقام‌ها در مورد آن‌چه که آن‌ها آن را دخالت کرزی در انتصاب‌ها و سیاست‌های حکومت توصیف می‌کنند، نگرانند. کرزی در پارلمان حامی دارد؛ منتقدانش می‌گویند که در زمینه‎ی رای اعتماد نگرفتن برخی از نامزد وزیران کابینه غنی و هم چنین در پست‌های ولایتی اعمال نفوذ کرد.

یک دست‌یار عبدالله، که نخواست نامش فاش شود تا بتواند آزادانه در مورد تشویق حکومت از ناحیه کرزی صحبت کند، گفت: «او مخفیانه، پشت پرده، کارهای زیادی انجام داده است.» «افرادی وجود دارند که به او وفادارند و برطرف کردن همه آن‌ها از پست‌های حکومتی زمان‌بر خواهد بود».

خُرم تمام ادعاها را رد کرد. هرچند به صورت علنی هیچ بحثی وجود ندارد که کرزی حکومت را هدف قرار می‌دهد. کرزی و معاونانش با غوغای زیاد بر سیاست‌های غنی، از قبیل امضای موافقت نامه دوجانبه امنیتی با واشنگتن، حمله کرده اند.  داوود سلطان‌زوی، نامزد انتخابات ریاست جمهوری در سال 2014، گفت: «او سیاست خارجی ما را حدس و قیاس می‌کند. او مسیر صلح را حدس و قیاس می‌کند. او تحولات اقتصادی جاری را حدس و قیاس می‌کند».

در ماه می، کرزی خواهان لغو موافقت نامه میان سازمان‌های استخباراتی افغانستان و پاکستان شد و آن‌را خلاف منافع ملی کشور خواند. ایمل فیضی، یکی از  دست‌یاران کلیدی او، این موافقت نامه را «خوابیدن با دشمن» توصیف کرد. ماه گذشته، کرزی یک حمله هواپیماهای بدون سرنشین را، که طبق ادعاها ملکی‌ها را کشت، محکوم کرد. در حالی‌که غنی از اظهار نظر در مورد چنین حملات خودداری کرده است.

احمد سعیدی، تحلیل‌گر سیاسی در کابل، گفت: «کرزی یک سیاست‌مدار هوشیار است.» «او می‌داند که موقف‌های ضد امریکایی و ضد پاکستانی در افغانستان خریدار دارد».

علاوه بر انفعال سیاسی و سرخوردگی جمعی از نبود اشتغال و افزایش قیمت، محبوبیت کرزی بیشتر شده است. او نظر به غنی، مقام پیشین بانک جهانی، که با رفتار خشن‌اش معروف است، جاذبه بیشتری دارد. برخی از افغان‌ها در مصاحبه‌های شان ابراز امیدواری می‌کنند که او باردیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری خواهد شد.

مصطفی حیدری، که در اوایل دهه دوم زندگی‌اش به سر می‌برد و در غرفه کنار سرک رخت می‌فروشد، گفت: «کار و بار من در دوران کرزی بسیار بهتر بود.» «از زمانی که عبدالله و غنی به قدرت رسیده اند، مصروف اختلافات داخلی خود شان هستند». عبدالقادر، یک بزرگ قومی از ولایت سمنگان گفت: «کرزی صد فیصد نظر به  این حکومت وحدت ملی بهتر بود.» «یک حکومت موقت تحت رهبری کرزی باید شکل بگیرد، همه از او حمایت خواهند کرد».

حامیان غنی و عبدالله به افزایش محبوبیت کرزی اذغان می‌کنند. اما آن‌ها هم چنین شکایت دارند که فساد و نهادهای حکومتی با مدیریت ضعیف را در کشوری به ارث برده اند که بسیاری از نیروهای بین المللی آن را ترک کرده اند و کمک‌های خارجی در حال کاهش است.

یک دست‎یار عبدالله گفت: «در زمان کرزی، آن‌ها وظیفه داشتند و نیروهای بیشتری در روستاها وجود داشت؛ اما اکنون این وضعیف در حال تغییر است.» «این چیزی است که باعث می‌شود مردم کرزی را باور کنند».

دیپلمات‌های غربی می‌گویند که حکومت نیز در رشد محبوبیت کرزی مسئول است. حکومتی که در اختلافات داخلی گیر مانده است، نتوانسته است اصلاحات قابل ملاحظه‌ای بیاورد و کارجویان بانفوذی که با کرزی پیوند دارند را نیز رانده است. دیپلمات غربی گفت: «تعداد بسیار زیاد [این کارجویان] مدیران توانا بودند. تعداد بسیار اندک از لحاظ ایدیولوژی یا قومی با کرزی پیوند داشتند.» «مایه تاسف است که آن‌ها تعداد زیادی از شخصیت‌های قدرت‌مند را از حکومت رانده اند … عجیب خواهد بود اگر کرزی از آن بهره برداری نکند».

عبدالله و غنی مبارزه می‌کنند. عبدالله در یک گردهم‌آیی رهبران مجاهدین در فصل بهار علنا از کرزی خواست دخالت در امور سیاسی افغانستان را متوقف سازد. هفته گذشته، عبدالله حکومت کرزی را بخاطر مشکلات اقتصادی کشور سرزنش کرد.

غنی، که در حکومت کرزی به عنوان وزیر مالیه خدمت کرده است، عمیقا به کرزی احترام گذاشته است. افراد نزدیک به وی می‌گویند که او اکنون معتقد است این کارش اشتباه بوده است. نظر به گفته دیپلمات‌های غربی و دست‌یاران غنی، از زمانی که کرزی امضای تفاهم نامه استخباراتی با پاکستان را شدیدا انتقاد کرده است، تنش میان غنی و کرزی تا حدی افزایش یافته است که آن‌ها با هم صحبت نمی‌کنند. در روزهای اخیر، هردو طرف تلاش کرده اند اختلافات را کاهش بدهند.

حشمت غنی، برادر کوچک‌تر رییس جمهور گفت که غنی «سرانجام فهمیده است که کرزی احترام او نسبت به خودش به عنوان رییس جمهور پیشین را نشانه‌ای پنداشته است که می‌تواند در سیاست‌های فعلی حکومت به رییس جمهور هدایت بدهد».

رسانه‌های خبری محلی گزارش دادند که غنی ماه گذشته با اشاره غیر مستقیم به نفوذ کرزی  به رهبران جامعه مدنی در قندهار، در سنگر قبیله‌ای کرزی، گفت که «هیچ حکومت موازی» وجود نخواهد داشت. با این حال، غنی در هفته‌های اخیر تلاش کرده است از افراد با نفوذی که از خودبیگانه کرده است دل‌جویی کند. او به پسران فرماندهان پیشین مجاهدین و هم چنین برخی از وفاداران کرزی پست‌هایی را پیشنهاد کرده است. یکی از مقام‌های پیشین، در یک گردهم‌آیی دیپلماتیک اخیر گفت که پیشنهادی دریافت کرده است. او با تبسم گفت: «می‌خواهم این موضوع را با کرزی در میان بگذارم».