خیال خام از «امارت خیالی طالبان»

طالبان سه روز پس از آن‌که عملیات نظامی بهاری‌شان را زیر نام «عمری» اعلام کردند، بر شهر قندوز حمله بردند. قوماندان امنیه‌ی ولایت قندوز به رسانه‌ها گفته است که نیروهای امنیتی حملات طالبان را که برای سقوط مجدد شهر قندوز به‌راه انداخته شده بود، شکست داده‌اند. طالبان حملات نظامی‌شان را همزمان در شش ولسوالی و اطراف شهر قندوز راه‌اندازی کرده بودند. مسئولان این ولایت گفته‌اند که در این درگیری‌ها تلفات زیادی به طالبان وارد شده است.
حکومت به اعلام عملیات بهاری طالبان در روزهای اول واکنش نشان داده و آن را تبلیغاتی، خیالی و تکراری خواند. در عین‌حال حکومت از راه‌اندازی عملیات «شفق» خبر داد و گفت در این عملیات ضربه‌ی سنگینی به طالبان وارد شده است.
واقع نیز همین است که طالبان با اعلام عملیات بهاری‌شان برای ایجاد رعب و وحشت در جامعه استفاده‌ی تبلیغاتی می‌کنند. این گروه هیچ فرصت و زمانی را جهت حمله بر مواضع دولت از دست نمی‌دهد. موضع حکومت در مقابل عملیات بهاری طالبان نیز واکنشی بود نه بیانگر یک استراتژی منظم نظامی. آن‌چه را سخن‌گویان حکومت در باب راه‌اندازی عملیات بهاری طالبان گفتند هم جنبه‌ی تبلیغاتی داشت. سخن‌گوی وزارت داخله، امارت اسلامی طالبان را خیالی خواند. خیالی خواندن گروهی که نزدیک به یک سوم خاک کشور را در دست دارند بیش از آن‌که ریشه در واقعیت داشته باشد بیانگر توهمی است که حکومت نسبت به دشمن بی‌رحم خود دارد.
عملیات عمری طالبان چه تبلیغات باشد یا خلق چالش واقعی برای حکومت، مردم اما به توانایی سربازانی که در خط مقدم جنگ از هیچ تلاشی برای دفاع از تمامیت ارضی کشور و حفظ جان شهروندان دریغ نمی‌ورزند، اعتماد دارند. شکی وجود ندارد که در رویارویی برنده‌ی نبرد، نیروهای امنیتی است. دل‌نگرانی اصلی مردم اما، سیاست‌های کلان امنیتی است که از سوی مسئولین و سران حکومت به اجرا گذاشته می‌شوند. آن‌چه در سال گذشته در قندوز اتفاق افتاد و طالبان توانستند با سقوط این شهر برای سه روز کنترل مرکز این ولایت را به‌دست بگیرند بخشی از سیاست امنیتی سران حکومت بود نه فقدان توانایی نیروهای رزمی. طالبان بدون آن‌که با مقاومت نیروهای امنیتی مواجه شوند قندوز را شکست دادند و سربازان مستقر در این ولایت اجازه‌ی شلیک به جنگجویان طالبان را نداشتند. پس از سقوط قندوز حکومت اقدامات لازم را برای نابودی طالبان انجام نداد و بارها از حمله‌ی مجدد طالبان بر این شهر گزارش شد. آن‌چه امروز در قندوز و بخش‌هایی از کشور جریان دارد نتیجه‌ی سیاست‌های امنیتی‌یی است که مسئولین درجه‌اول حکومت وحدت ملی در پیش گرفته‌اند.
در بغلان نیز عین مسأله جریان دارد. حکومت پس از هزینه‌های زیادی دندغوری و دند شهاب‌الدین را از وجود طالبان پاکسازی کرد. البته حکومت زمانی وارد عمل شد که برق کابل برای مدت‌ها قطع شده بود و انتقادهای زیادی از حکومت صورت گرفت. در حال حاضر طالبان در این مناطق مجدداً بازگشته‌اند و این محصول تفاهم‌نامه‌یی است که وزیر سرحدات حکومت وحدت ملی با طالبان بسته بود.
تا زمانی‌که رویکرد امنیتی حکومت نسبت به دشمنان سوگندخورده‌ی مردم افغانستان تغییر نکند، و سران حکومت با چنین شیوه همچنان به کارشان ادامه بدهند، در آینده شاهد حملات بیشتر طالبان خواهیم بود. ارمغان این رویکرد برای حکومت بدنامی و ناکامی بوده است و برای مردم، زندگی‌یی پیوسته مواجه با خطر.