سخی آزاد
گزارش‌هایی وجود دارد که وزارت خارجه‌ی امریکا، از صدور ویزا برای جنرال عبدالرشید دوستم، معاون اول ریاست‌جمهوری افغانستان، امتناع کرده است. پیش از این نیز، به گزارش نیویورک تایمز، ایالات متحده‌ی امریکا، در سال 2013، از صدور ویزا برای جنرال دوستم امتناع کرده بود. وزارت خارجه‌ی امریکا در حالی این تصمیم را گرفته است که بارک‌اوباما، رییس‌جمهوری امریکا، در 2009 گفت که اداره‌ی او به اتهام جرایم جنگی علیه جنرال دوستم رسیدگی خواهد کرد.
مطابق حقوق بین‌الملل، کشورها صلاحیت دارند شماری از جرایمی را که جرایم بین‌المللی خوانده می‌شوند، بدون توجه به مکان وقوع جرم و تابعیت مجرم، مجازات کنند. این صلاحیت، به‌نام صلاحیت قضایی جهانی یاد می‌شود. در مورد جرایمی که تحت این صلاحیت قرار می‌گیرند اختلاف نظر وجود دارد. قوانین و عملکرد کشورها جرایم جنگی، جنایت علیه بشریت، تروریسم، شکنجه و دزدی دریایی را در شمار جرایمی قرار داده است که هرکشوری می‌تواند آن را مطابق صلاحیت قضایی جهانی مجازات کند.
مثال‌های زیادی از کاربرد صلاحیت قضایی و محاکمه‌ی افراد مطابق این صلاحیت وجود دارد. مشهورترین مثال شاید دستور بین‌المللی بازداشت جنرال اگوستو پینوشه، فرمانروای سابق شیلی، توسط دادگاه اسپانیایی به‌دلیل نقض حقوق بشر ، در 1998، و بازداشت او در لندن باشد. هرچند پینوشه پس از یک سال و نیم به شیلی فرستاده شد، اما صدور فرمان بین‌المللی بازداشت او نقطه‌ی عطفی در کاربرد صلاحیت قضایی دانسته می‌شود. یکی از موارد مهم دیگر کاربرد صلاحیت قضایی محاکمه‌ی حسن هابره، فرمانروای سابق چاد، به‌دلیل ارتکاب جنایت علیه بشریت، جرایم جنگی و شکنجه است که در سنگال جریان دارد. اهمیت محاکمه‌ی حسین هابره در این است که او نخستین رییس دولت پیشین است که تحت صلاحیت قضایی جهانی محاکمه می‌شود.
علاوه بر این‌ها، مورد مهم دیگر شکایتی علیه جورج دبلیو بوش، رییس‌جمهور پیشین امریکا، به‌خاطر دستور شکنجه، توسط سازمان‌های حقوق بشری، در سویس صورت گرفت که بوش را ناگزیر کرد سفر خود به سویس را به‌دلیل نگرانی از محاکمه، در 2011، لغو کند. همچنین، شکایت علیه جورج تینیت، رییس سابق CIA، دونالد رامسفلد، وزیر دفاع پیشین امریکا و برخی دیگر از مقامات حکومت جورج دبلیو بوش در آلمان، در 2014، به‌دلیل انجام و یا دستور انجام شکنجه مورد مهم دیگری از کاربرد صلاحیت قضایی است.
تا اکنون چند تن افغان هم به‌دلیل ارتکاب جرایم جنگی و نقض حقوق بشر در بیرون از کشور، با استفاده از صلاحیت قضایی جهانی، محاکمه شده‌اند که حسام‌الدین حسام رییس پیشین خدمات استخبارات دولتی (خاد) و حبیب‌الله جلالزوی، رییس پیشین تحقیقات خاد در هالند، در 2005، و محاکمه‌ی سرور زرداد، یکی از فرماندهان پیشین حزب اسلامی، در انگلستان، در 2005، مثال‌های مهم آن است.
هرچند کاربرد صلاحیت قضایی جهانی اختیاری است و دولت‌ها ملاحظات خود را در اجرای آن دارند، اما در موارد فشار سازمان‌های حقوق بشری، قربانیان جرایم و افکار عمومی دولت‌ها را زیر فشار قرار می‌دهد تا صلاحیت قضایی جهانی را به کار بندند. امتناع وزارت خارجه‌ی امریکا از صدور ویزا برای جنرال دوستم می‌تواند به این دلیل باشد که در صورت سفر او به امریکا، آن کشور زیر فشار افکار عمومی و سازمان‌های حقوق بشری قرار خواهد گرفت تا به اتهام جرایم جنگی علیه جنرال دوستم، مطابق وعده‌ی بارک‌اوباما، رسیدگی کند.