اطلاعات روز: رییس‌جمهور غنی در واکنش به اعتراضات «جنبش روشنایی» در پیوند به فیصله‌ی کابینه مبنی بر تغییر مسیر پروژه‌ی لین برق 500 کیلوولت ترکمنستان به افغانستان موسوم به «توتاپ» از مسیر بامیان به سالنگ می‌گوید که کمیسیون ملی را توظیف می‌کند تا در مشوره با نمایندگان معترضان، مردم، فعالان مدنی و احزاب سیاسی تمام جوانب این پروژه را به بررسی بگیرند.
رییس‌جمهور غنی شام دیروز در بیانیه‌یی تلویزیونی‌اش گفت: «در خصوص پروژه‌ی انتقال برق وارداتی آسیای میانه دیدگاه‌های متفاوت از جانب رهبران سیاسی، نهادهای مدنی، فعالین اجتماعی و متخصصین این عرصه مطرح شده است. به‌منظور این که این دیدگاه‌ها به شکل همه‌جانبه بازتاب پیدا کند و گام‌های انکشافی بزرگ با اجماع ملی به اجرا گذاشته شود، من کمیسیون ملی را توظیف می‌کنم که اعضای آن در مشوره با نمایندگان مردم و فعالین سیاسی و مدنی و تخصصی تعیین شود تا با مرور و بررسی همه‌ی اسناد و اوراق و اقدامات مربوط به این پروژه‌ی ملی دیدگاه کامل و منسجمی را که هم بعد اقتصادی و هم تأثیرات اجتماعی آن را به بررسی گرفته باشد و دیدگاهی رو به آینده داشته باشد، به من و حکومت ارائه کند تا در روشنی آن تصامیم در آینده اتخاذ شود.»
اظهارات رییس‌جمهور پس از آن مطرح می‌شود که کابینه به‌تاریخ (شنبه 11 ثور) فیصله کرد که پروژه‌ی لین برق 500 کیلوولت ترکمنستان از مسیر سالنگ عبور داده شود. این فیصله در روزهای اخیر اعتراضات گسترده‌ی مردم، نمایندگان مردم در شورای ملی، سران احزاب سیاسی و فعالان مدنی را در پی داشت.
معترضان تاریخ «تظاهرات میلیونی» را اعلام کردند
روز دوشنبه در گردهم‌آیی بزرگ مردمی، به‌شمول رهبران سیاسی، شماری از نمایندگان مردم در شورای ملی، فعالان مدنی در مصلای شهید مزاری در کابل از این فیصله‌ی کابینه انتقاد شده و معترضان گفتند که پروژه‌ی توتاپ باید از مناطق مرکزی اجرا شود. آنان فیصله‌ی کابینه را خلاف انکشاف متوازن و تطبیق عدالت اجتماعی خواندند.
آنان از حکومت و رییس‌جمهور خواستند که در فیصله‌اش تجدید نظر کند و عبور این پروژه به نفع تمام مردم افغانستان است و هیچ ولایت کشور در صورت عبور آن از مناطق مرکزی متضرر نمی‌شود.
شورای عالی مردمی موسوم به «جنبش روشنایی» که مسئولیت پیگیری این پروژه را به عهده دارد و اعتراضات مردم را مدیریت می‌کند در بیانیهاش در این گردهم‌آیی اعلام کرد که «تظاهرات میلیونی» را روز دوشنبه هفته‌ی آینده (27 ثور) در کابل و سایر نقاط کشور به راه می‌اندازند.
همچنان در قطع‌نامه‌ی شورای عالی مردمی آمده است: «هماهنگی‌های جنبش روشنایی در ولایات و کشورهای اروپایی و غربی تکمیل شده و شوراهای عالی مردمی در کشورهای مختلف جهان تشکیل و مظاهرات زنجیره‌ای ما در مقابل پارلمان‌های کشورهای مختلف، در زمان‌های مناسب انجام خواهد شد و از کشورهای تمویل‌کننده و حامی افغانستان خواهند خواست که موقف‌شان را در رابطه با حمایت‌های مالی‌شان -که جای سپاسگزاری نیز دارد-، مشخص کنند.»
بااین‌حال آقای غنی در بیانیهاش گفت که در این روزها در جریان گفتمان مردم در پیوند به این پروژه بوده و آن‌را دنبال کرده است.
فیصله‌ی کابینه‌ی جدید در تداوم گام‌های کابینه‌ی حکومت قبلی است
رییس‌جمهور همچنان در مورد فیصله‌ی کابینه مبنی بر تأیید مسیر سالنگ برای عبور این پروژه گفت که این فیصله در تداوم فیصله‌های کابینه‌ی حکومت قبلی بوده و بر آن صحه گذاشته است.
آقای غنی گفت: « فیصله‌ی کابینه در مورد این پروژه که هفته‌ی قبل اعلام گردید در حقیقت تداوم گام‌هایی بود که پیش از این در سال‌های گذشته برداشته شده بود و رهبران دولت در آن زمان در مطابقت با معاهده‌یی که با بانک انکشاف آسیایی عقد کرده بودند بر آن صحه گذاشته و بر آن اتفاق نظر داشتند.»
غنی همچنان افزود که این پروژه قرار بود پیش از این آغاز شود و در سال 2016 به بهره‌برداری سپرده شود.
کریم خلیلی و صادق مدبر: در کابینه‌ی قبلی، سالنگ مسیر عبور این پروژه انتخاب نشده است
در همین‌حال کریم خلیلی، معاون ریاست‌جمهوری پیشین و صادق مدبر، رییس عمومی اداره‌ی امور و دارلانشای شورای وزیران حکومت پیشین می‌گویند در کابینه‌ی قبلی فیصله نشده است که لین برق 500 کیلوولت ترکمنستان از مسیر سالنگ عبور داده شود.
آقای خلیلی از حکومت خواست که فیصله‌ی «یازدهم ثور» امسالش را بشکند و پروژه‌ی برق توتاپ باید از مسیر بامیان عبور کند. او فیصله‌ی کابینه را «ناعادلانه» خواند.
همچنان صادق مدبر گفت: «حکومت قبلی در هیچ جلسه‌یی تصویب نکرده است که لین برق ترکمنستان که به توتاپ مسما است از مسیر سالنگ بگذرد.» آقای مدبر تأکید کرد: «حکومت فعلی این مسیر را در ماه ثور تصویب کرده است.» او شورای امنیت را متهم کرد که با دامن‌زدن و قومی کردن این پروژه از طریق افراد مختلف در پی ایجاد نفاق میان مردم است.
محمد محقق، معاون دوم رییس اجراییه نیز گفت در جلسه‌ی یازدهم ثور کابینه به نظرات او و سرور دانش، معاون دوم رییس‌جمهوری توجهی نشد و حتا با اعتراض آن‌ها مانند سخنان «یک مسافر» برخورد شد. آقای محقق افزود که این تصمیم کابینه را به‌رسمیت نمی‌شناسد.
عبور «توتاپ» از مسیر بامیان به ضرر هیچ ولایت دیگر نیست
وزیر انرژی و آب قبلاً گفته بود در صورتی که این پروژه از مسیر بامیان عبور داده شود، 12 ولایت در جنوب کشور متأثر شده و برق به این مناطق دیرتر می‌رسد.
اما شورای عالی مردمی در پیگیری این پروژه و سخنرانان گردهم‌آیی روز گذشته تأکید کردند که عبور این پروژه از مسیر بامیان به ضرر هیچ ولایت دیگر نیست و باشندگان شماری از ولایت‌های جنوبی نیز می‌توانند از انرژی این لین استفاده کنند.
آقای خلیلی در پیوند به صحبتهای مسئولان حکومتی به مردم مناطق جنوب اطمینان داد که انتقال برق توتاپ از بامیان به معنای قطع برق از آن مسیر نیست و برق دوباره به آن‌ها خواهد رسید و هیچ‌وقت قطع نخواهد شد.
خلیلی گفت: «ما برادری و دوستی می‌خواهیم. پیام ما به مردم دوستی است. شما مردم (مردم شماری از ولایت‌های جنوبی» از نعمت برق محروم نمی‌شوید. بلکه با عبور لین برق از بامیان و میدان وردک برق شما مطمین‌تر می‌شود.»
محمد محقق در پیوند به تجمع اعتراضی امروز گفت: «تجمع امروز عصاره‌ی مردمی است که سال‌ها رنج برده‌اند. مردم آمده‌اند تا بیرق عدالت را بلند کنند. ما صدای عدالت‌خواهی را بلند می‌کنیم، دیگر تحمل ظلم را نداریم.»
سرور دانش، معاون دوم ریاست‌جمهوری گفت که این پروژه ماهیت قومی و سمتی ندارد. او افزود اشخاص و حلقاتی کوشش می‌کنند این موضوع را قومی و سمتی نشان دهند.
معاون دوم رییس‌جمهور افزود این افراد و اشخاص ادعا دارند که مردم مناطق مرکزی مانع رسیدن برق به ولایات جنوبی و مشرقی می‌شوند. دانش تأکید کرد که هیچ‌کس چنین ادعایی ندارد و ما بیش از همه به حقوق مردم این مناطق احترام داریم و حمایت می‌کنیم.
اعلام حمایت رهبران احزاب سیاسی از جنبش روشنایی
در این گردهم‌آیی که سران اکثر احزاب سیاسی مناطق مرکزی، شخصیت‌ها و نمایندگان جریان‌های سیاسی و شماری از نمایندگان مردم در شورای ملی حضور داشتند، از اعتراضاتی که به جنبش روشنایی مسما شده است اعلام حمایت کرده و گفتند که تا خواست مردم که همان عبور لین برق توتاپ از مسیر بامیان است از سوی حکومت تایید نشود، در کنار مردم‌اند و به اعتراضات‌شان ادامه می‌دهند.
کریم خلیلی، سرور دانش، محمد محقق، صادق مدبر، محمد اکبری، نماینده‌ی حزب حرکت اسلامی، ناهید فرید عضو مجلس نمایندگان و شماری دیگر از سخنرانان این گردهم‌آیی از اعتراضات مردم حمایت کرده و گفتند که تا تطبیق عدالت در کنار آنان خواهند ایستاد.
در کنار این، در روزهای قبل شماری دیگر از شخصیت‌های سیاسی، شماری از اعضای کابینه‌ی حکومت پیشین، اعضای کابینه‌ی حکومت فعلی و دیگر اشخاص متنفذ از «جنبش روشنایی» اعلام حمایت کرده‌اند.
