دقیق مشخص نیست که دولت اوباما چه تغییراتی را در مورد نیروهای امریکایی در افغانستان به اجرا گذاشته است.
دیپلمات/ انکیتا پاندا
ترجمه: علی احمدی
هفته‌ی گذشته دولت بارک اوباما اعلام کرد که در پی تغییراتی در ماموریت نیروهای امریکایی در افغانستان است. تغییرات جدید به ارتش امریکا اجازه می‌دهد تا در سطح وسیع‌تری با ارتش افغانستان همکاری کند. در صورتی که توافق‌نامه‌ی امنیتی دوجانبه‌ی سال 2014 هنوز پابرجاست، توافق‌نامه‌یی که در آن نقش ایالات متحده پس از پایان ماموریت رزمی‌اش در مبارزه (با تروریزم) محدود و مشخص شده است.
آگاهان مسایل امنیتی در افغانستان می‌گویند که سال گذشته طالبان در سراسر کشور در میدان نبرد پیشروی‌های پی‌درپی داشته‌اند. سقوط شهر قندوز در پاییز سال گذشته زنگ خطری برای دولت افغانستان بود و برای دولت اوباما یادآوری‌یی بود که طرح استمرار خروج و احتمال کاهش نیروهای نظامی بیشتر تا سال 2017 به صلاح نیست.
به‌تازگی و پس از بمب‌گذاری مرگبار انتحاری که در اواسط ماه اپریل امسال اتفاق افتاد، اشرف‌غنی، رییس‌جمهور افغانستان تصمیم به جنگی تمام‌عیار علیه طالبان گرفت. این تصمیم گفت‌وگوی‌های صلح گروه چهارجانبه را متاثر ساخت و آن را به حاشیه راند، گفت‌وگوهایی که دستاورد چندانی هم نداشته است. سرانجام، در اواخر ماه می، ایالات متحده‌ی امریکا حمله‌ی پهپادی را در ایالت بلوچستان پاکستان علیه ملا اختر محمد منصور رهبر طالبان انجام داد [و او را به قتل رساند].
پس از حمله‌ی ماه اپریل، برای من (نویسنده) فرض این نکته شگفت‌آور بود که ممکن است قتل منصور نشانه‌ی تغییر گسترده‌تر در سیاست ایالات متحده شود و دیدگاه واشنگتن را در مورد طالبان به کابل نزدیک‌تر کند. به نظر می‌رسد اعلام هفته‌ی گذشته‌ی دولت حکایت از گسترش فعالیت دارد، اما هنوز دقیقا مشخص نیست که ماموریت ایالات متحده [در افغانستان] چگونه گسترش خواهد یافت. به‌عنوان مثال، یک مقام رسمی امریکا در گفت‌وگو با رویترز به این موضوع اشاره کرد که امریکا می‌تواند از نیروی هوایی استفاده کند و از نیروهای افغان پشتیبانی هوایی کند. «اهداف که انتخاب می‌شود، می‌تواند تاثیرات راهبردی را در میدان جنگ به‌وجود آورد.»
آیا ایالات متحده قبلا قادر نبوده است این کار را انجام دهد؟ هرچند پس از دسمبر 2014 ماموریت نیروهای امریکایی به مشاوره و آموزش نیروهای افغان محدود شده است، اما نیروهای امریکایی قادر بوده‌اند تا حمله‌های راهبردی قابل توجهی انجام دهند، و با کمک به نیروهای امنیتی افغانستان، وضعیت را در میدان جنگ به نفع آن‌ها بر گردانند. شاید مهم‌ترین مثال در این زمینه قندوز باشد.
حتا اظهارات واضح اشتون کارتر وزیر دفاع امریکا در مورد تصمیم دولت، همه چیز را روشن نساخت. کارتر در صحبت‌های خود در یکی از جلسه‌های هفته‌ی گذشته خاطرنشان کرد: «تصمیمی که رییس‌جمهور گرفته است، اختیارات بیشتری به فرماندهان [ارتش امریکا در افغانستان] می‌دهد تا به‌طور فعالانه عمل کنند.» او ادامه داد: «در شرایط قابل انتظار نیروهای امنیتی افغانستان از پشتیبانی ما بهره‌مند خواهند شد. این راه بهتری استفاده از نیروهای ما در آن‌جاست، به‌ویژه، هنگامی‌که ما وارد این دور جنگ می‌شویم.»
کارتر با وضاحت در مورد ماموریت نیروهای امریکا، بر اظهاراتش تاکید کرد: «ماموریت ما روشن است، کمک به [ارتش] در حفظ [تمامیت ارضی] افغانستان، و جلوگیری از تبدیل شدن این کشور به چالش دیگر در مبارزه با تروریسم.»
برخی‌ها تغییرات جدید را به‌عنوان تعهدات در حال گسترش امریکا علیه طالبان تعبیر می‌کنند، اما در تعهدات قبلی [فعالیت امریکا] بیش از اندازه محدود شده است. آنگونه که همکارم فرانتس استیفن پس از مصاحبه با افسران امریکایی، در دسامبر 2014 از افغانستان گفته است، (Rules of Engagement) اساسا «تغییرات خیلی اندک آورده است»، نیروهای امریکایی اجازه دارند که هم با طالبان و هم با داعش به‌طور موثر مبارزه کنند. بر اساس گزارش وال استریت ژورنال، قوانین جدید «اجازه‌ی حملات هوایی محدود علیه طالبان را می‌دهد»، آنگونه که قوانین پیشین می‌داد.
طولانی‌ترین جنگ ایالات متحده در حالی طولانی‌تر شدن است. به‌ویژه پس از قتل ملا منصور، حالا چشم‌ها به جانشین او هبت‌الله آخندزاده دوخته شده است که چگونه طالبان را رهبری خواهد کرد. آخندزاده هم سراج‌الدین حقانی را به‌عنوان معاون خود برگزیده است، آنگونه که منصور او (سراج‌الدین حقانی) را به معاونیت خود بر گزیده بود. حالا که غنی آماده شده است تا روند صلح را کنار بگذارد و به جنگ بپردازد؛ آخندزاده مشتاق مقابله‌ی به‌مثل است. ایالات متحده پیش‌بینی می‌کند که فراتر از جدول زمانی خروج اولیه در جنگ باقی بماند.
امیدواریم که نحوه‌ی ماموریت نیروهای امریکایی در افغانستان پس از پایان دروه‌ی اوباما واضح‌تر شود؛ زیرا دولت اوباما ماه آینده طرحی را برای رییس‌جمهور بعدی نهایی خواهد کرد. تصمیم تعداد دقیق سربازان امریکایی که قرار است تا سال 2017 و بعد از آن در افغانستان بمانند و همچنان چگونگی فعالیت سربازان، شامل این طرح می شود.