سیاست بی‌ثبات افغانستان در قبال پاکستان

رییس‌جمهور بار دیگر انتقادات تندی از پاکستان کرده و گفته است که باید آن کشور اقدامات عملی را در جهت مبارزه با تروریسم انجام دهد. آقای غنی که دیروز در یک نشست خبری در کابل صحبت می کرد، اظهار داشت که افغانستان از پاکستان صلح نمی‌خواهد، بلکه آن کشور باید کسانی را که مخالف روند صلح می‌باشند، از خاک خود خارج کند. این درحالی است که غنی در نشست سران کشورهای عضو ناتو در وارسا نیز به شدت از پاکستان انتقاد کرده و گفته بود که پاکستان به‌رغم تعهدات واضح در نشست‌های چهار جانبه، هنوز هم میان تروریست خوب و بد تفکیک قایل است.
آقای غنی در حالی انتقادات تندی را علیه پاکستان مطرح می‌کند که او برای یک دوره تلاش‌های وسیعی را برای برقراری ارتباط نزدیک با پاکستان به خرچ داد. غنی در آغاز حکومت خود با نادیده گرفتن تمامی انتقادات، امتیازات زیادی را برای پاکستان در نظر گرفت و با سفرهای مکرر به آن کشور، خواست کلاف سر درگم صلح را از آن‌جا باز کند. اما در نهایت این سیاست به بن‌بست مواجه شد و با شکست روند گفت‌وگوهای چهارجانبه‌ی صلح با حضور نمایندگان افغانستان، پاکستان، امریکا و چین، سیاست جدیدی در قبال پاکستان اتخاذ گردید.
غنی به دنبال یک حمله‌ی خونین انتحاری در کابل، با چرخش 180 درجه‌یی، در روابط خود با پاکستان تجدید نظر کرد. غنی در نشست فوق‌العاده‌یی که با نمایندگان پارلمان داشت، رسماً اعلام کرد که دیگر از پاکستان نخواهد خواست که برای آوردن صلح در افغانستان همکاری کند و از آن زمان تا کنون انتقادات تند و تیزی را علیه آن کشور مطرح کرده است.
این فرازوفرود روابط میان افغانستان و پاکستان نشان می‌دهد که سیاست افغانستان در قبال پاکستان و همین‌طور طالبان به شدت بی‌ثبات است و مقام‌های افغان در این زمینه به‌نحوی دچار سردرگمی و روزمرگی‌اند. این در حالی است که پاکستان در طول سال‌های گذشته نشان داده است که سیاست ثابتی را در قبال افغانستان دارد. سیاست پاکستان حمایت از طالبان، بی‌ثبات کردن افغانستان و بازی دوگانه در قبال جنگ و صلح افغانستان بوده است و هیچ‌گونه تغییری در این رویکرد پاکستان ملاحظه نشده است. اما جانب افغانستان تحت تاثیر رویدادها و وقایع گوناگون، مواضع کاملاً متفاوتی را در قبال پاکستان در پیش گرفته و هیچ اصل مشخصی را در این زمینه رعایت نکرده است. این بی‌ثباتی نه‌تنها در حکومت وحدت ملی، بلکه در زمان حکومت کرزی نیز وجود داشت و به‌رغم فهم بازی دوگانه‌ی پاکستان، دولت‌مردان افغانستان بارها دست به دامن پاکستان شده و از آن کشور طلب کمک و همکاری کرده‌اند.
اکنون که آقای غنی موضع جدی‌تری را در قبال پاکستان در پیش گرفته است، مشخص نیست که چطوری و با چه هزینه‌یی پای این موضع خود خواهد ایستاد. اصلاً مشخص نیست که این حکومت پای این موضع جدید خود خواهد ایستاد یا این‌که دوباره به موضع قبلی برخواهد گشت. تجربه‌ی تاریخی نشان می‌دهد که این فرازوفرودها در روابط دو کشور از جانب افغانستان به‌شکل مقطعی اتخاذ شده و به مرور دچار تحول گردیده است. اکنون نیز این امکان وجود دارد و همان‌طوری که در آغاز تلاش‌های گسترده‌یی برای نزدیکی روابط دو کشور صورت گرفت و اکنون این رابطه تیره و تار گشته است، احتمال گرم شدن مجدد این رابطه وجود دارد و این شاید مهم‌ترین نقص سیاست افغانستان در قبال پاکستان باشد.
بی‌ثباتی و وروزمرگی سیاست افغانستان در قبال پاکستان به‌لحاظ کارکردی اثرات نامطلوبی را به‌جا گذاشته است. اکنون برای پاکستان روشن شده است که این فرازوفرود سیاست افغانستان در قبال آن کشور دایمی نیست، لذا قابل وقع و اعتنا نیز نمی‌باشد. پاکستان در طول سال‌های گذشته از این بی‌ثباتی موضع افغانستان به‌خوبی استفاده کرده و همراه با موج احساسات در افغانستان، حاشیه‌های امنی برای اعمال سیاست‌های خود در افغانستان ایجاد کرده است. بدیهی است که این بی‌ثباتی مانع اصلی برای رسیدن به نتیجه‌ی مطلوب است و تا زمانی که این وضعیت ادامه داشته باشد، نه فشاری بر پاکستان وارد خواهد شد و نه هم آن کشور متقاعد خواهد شد از روند صلح در افغانستان حمایت کند.

دیدگاه‌های شما

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *