گندهارا/ ابوبکر صدیق ترجمه: علی احمدی
اکثر مشکلات امنیتی افغانستان برای سال‌ها در مرزهای جنوبی و شرقی آن با پاکستان متمرکز بود. اما، یورش مرزی که توسط نیروهای امنیتی ازبکستان انجام شد، نگرانی‌های همسایه‌های شمالی افغانستان را برجسته ساخت؛ طوری‌که آن‌ها برای مقابله با افزایش تهدیدات و ناامنی از افغانستان و سرازیر شدن آن به کشور خود تلاش می‌کنند.
ساکنان ولسوالی‌های شور تپه و کلدار ولایت شمالی بلخ افغانستان که توسط دریای آمو از ازبکستان جدا می‌شود، نیروهای مرزی ازبکستان را متهم کردند که طی یورش‌های پیدرپی تعدادی از مردان جوان (افغان) را بازداشت کرده‌اند. ملا عبدالرحیم یکی از ساکنان کلدار گفت: «تعدادی از آن‌ها بیش از یک‌سال است که مفقود شده‌اند، و ما نمی‌دانیم که آن‌ها مرده‌اند یا زنده.»
به گفته‌ی او به دلیل افزایش ناامنی در مناطق شمالی افغانستان و حملات پیدرپی طالبان، گزمه‌های مرزی ازبکستان چند برابر شده است و مرزبانان ازبکستانی اغلبا با عبور از رود آمو وارد خاک افغانستان شده و اقدام به بازداشت ماهی‌گیران و چوپان‌های افغان می‌کنند. او افزود: «ما زیان‌های اقتصادی زیادی را شاهدیم و این هجوم‌ها را تهدیدی علیه امنیت و آسایش خود می‌پنداریم.»
حاجی عبدالرشید، ساکن ولسوالی شور تپه میگوید، در حال حاضر دست‌کم 20 تن از ساکنان شش دهکده‌ی منطقه در زندان‌های ازبکستان زندانی‌اند. او گفت: «یکی از آن‌ها برادرزاده‌ی من است، نمی‌دانیم که او زنده است یا توسط نیروهای ازبکستانی کشته شده است.» ماهی‌گیران، چوپان‌ها، کارگران و هیچ فرد دیگر افغان از یورش نیروهای ازبکستانی مصئون نیستند.
مقام‌های افغانستان به‌‌طور رسمی این موضوع را با جانب ازبکستان در میان نگذاشته‌اند؛ اما منیر احمد صافی سخن‌گوی والی بلخ، بازداشت تعدادی از افغان‌ها توسط نیروهای مرزی ازبکستان را تایید می‌کند. او میگوید: «تنگدستی بسیاری از افغان‌ها را مجبور می‌سازد تا برای ادامه‌ی زندگی به ماهی‌گیری و جمع‌آوری گیاهان در رود آمو، رو بیاورند؛ که بسیاری از آن‌ها توسط نیروهای ازبکستان بازداشت می‌شوند.» با این‌حال منیر میگوید، بسیاری از افغان‌های بازداشت شده پس از پرسش و بازجویی توسط مقامات ازبکستان، آزاد شده‌اند.
مرز 137 کیلومتری جنوب ازبکستان با افغانستان توسط مین‌های زمینی، سیم خاردار و نرده‌های برقی به خوبی محافظت می‌شود. پس از این‌که قندوز یکی از شهرهای بزرگ افغانستان که با کشورهای آسیای میانه هم‌مرز است به مدت کوتاهی به دست طالبان افتاد، ازبکستان کنترل شدید مرزی را به‌عنوان مهم‌ترین ابزار برای جلوگیری از نفوذ بالقوه‌ی شبه‌نظامیان افغانستان روی دست گرفت.
شبه‌نظامیان ازبکستانی و دیگر کشورهای همسایه (آسیای مرکزی) در تسخیر قندوز و در مجموع ایجاد خشونت توسط طالبان در 9 ولایت شمالی هم‌مرز با ازبکستان، تاجکستان و ترکمنستان نقش مهم داشتند.