صرف در ماه آگست گذشته، افغانستان پنج چرخبال جنگی کیوس M-530 آخر، از جمله 27 فروند این چرخبال‌ها را از نیروی هوایی امریکا دریافت کرد. در صبح روز پنج‌شنبه، چهار فروند از این چرخبال‌ها به قول‌اردوی شاهین در ولایت شمالی بلخ تحویل داده شد. جنرال عبدالوهاب وردگ، فرمانده نیروهای هوایی افغانستان که ریاست این مراسم را برعهده داشت، تحویلی [این چرخبال‌ها] را مورد تحسین قرار داده و گفت که نیروهای هوایی افغانستان را تقویت می‌کند.
افغانستان در سال‌های گذشته در زمینه‌ی ایجاد یک نیروی هوایی لایق و شایسته، تا حدودی به‌دلیل تاخیر ایالات متحده در ایجاد و آموزش یک واحد جدید، تقلا کرده است. نیروی هوایی برای هر کشوری پر هزینه است و برای کشوری مانند افغانستان که این به‌معنای چرخبال فیلدینگ است که این منطقه‌ی جنگ‌زده توانایی تامین مالی حفظ و تجهیز آن را دارد. ناوگان چرخبال‌های افغانستان عمدتا متشکل از چرخبال‌های توپدار روسی Mi-25 و چرخبال‌های ترانسپورتی Mi-17 است. ایالات متحده چرخبال‌های جنگی کیوس MD-530 را در اختیار افغانستان قرار داده است که با راکت‌های سبک و مسلسل 0.50 کالیبر مجهز می‌شوند.
آن‌چه که در سال جاری در میدان جنگ جدید است، سوپر توکانو A-29، چرخبال سبک با بال‌های ثابت، است. افغانستان قرارداد دریافت 20 فروند آن را امضا کرده است و تاکنون 8 فروند آن را دریافت کرده است. چرخبال‌های A-29 [به نیروی هوایی افغانستان] توانایی‌های جدیدی داده است، از جمله مدت پرواز طولانی‌تر، قابلیت مهمات سنگین‌تر و دوره‌های طولانی‌تر درنگ و پاییدن بر فراز اهداف. این چرخبال‌ها هم‌اکنون به اندازه‌ی قابل توجهی استفاده شده است و صرف در ماه می 260 پرواز تهاجمی آن‌ها گزارش شده است. حمایت و پشتیبانی هوایی در هر عملیات ضد شورش یک عنصر مهم است و با توجه به زمین کوهستانی و سخت افغانستان، حیاتی است.
چرخبال‌های Mi-17 برای نیروهای افغانی که علیه رهبران مظنون شورشیان طالب عملیات شبانه انجام می‌دهند به کار حمل و انجام آن سرعت و چابکی می‌بخشد و یک عنصر غافلگیرکننده است. با این‌حال، حتا مهم‌تر از آن، توانایی تخلیه‌ی تلفات پزشکی است.
موفقیت در جنگ به همان اندازه‌یی که به روان‌شناسی و روحیه مربوط است به تاکتیک‌ها و استراتژی‌ها نیز مربوط است. نیروهایی که پایگاه‌های نظامی‌شان را به هدف عملیات‌های جنگی در خاک دشمن ترک می‌کنند می‌خواهند بدانند که اگر زخمی شوند، ترانسپورتی دارند که منتظر است آن‌ها را به منطقه‌ی امن به هدف مراقبت انتقال می‌دهند. متیو لیویس، فرمانده لوای اول هوایی جنگی، در مصاحبه‌یی با «ستارز اند سترایپز) در سال 2013 گفت: «ماموریت سختی است که یک مرد جوانی را متقاعد سازیم که بیرون برود، اما اگر بدانید که قرار است تخلیه شوید، اگر بدانید که کسی حمایت‌تان را خواهد کرد، به احتمال زیاد که بیرون بروید و ماموریت‌تان را انجام بدهید». توانایی‌های تخلیه‌ی پزشکی ناقص، [نه‌تنها] روحیه‌ی نیروها را تضعیف می‌کند، بلکه نرخ تلفات و مرگ و میر ناشی از زخم‌های غیرکشنده و خونریزی‌ها را نیز افزایش می‌دهد. افغانستان از زمان آغاز خروج نیروهای ناتو برای حفظ استندردهای مناسب تخلیه‌ی پزشکی تقلا کرده است. در حال‌حاضر مشخص نیست که [نیروهای هوایی] با این ظرفیت چه توانایی‌هایی دارند، چون آخرین گزارش سیگار (از سال 2015) در زمینه‌ی ذکر توانایی‌های تخلیه‌ی پزشکی [نیروهای] افغان همچنان محرمانه است.
با این‌حال، خروج نیروهای ائتلاف روی توانایی افغانستان در انجام عملیات‌های مبارزه با مواد مخدر تاثیر گذاشته است، چون توانمندسازهای حیاتی دیگری چون نیروهای واکنش سریع، پشتیبانی نزدیک هوایی و پشتیبانی تخلیه‌ی پزشکی اختصاصی دیگر در دسترس نیستند. توانایی انداخت سلاح‌های سنگین از هوا یا توانایی انجام پروازهای سریع و عملیات‌های نمایش قدرت، بر واحدهای خودی و دشمن تاثیر می‌گذارد. همان‌طور که قبلا توضیح داده شد، روحیه و روان‌شناسی عناصر کلیدی موفقیت در میدان جنگ هستند. سقوط موصل در عراق به دست یک نیروی حمله کننده‌ی بسیار کوچک‌تر این نقطه را برجسته می‌سازد، قرار گرفتن در معرض رسانه‌های اجتماعی که نشان داد یک نیروی افسانه‌یی و بی‌نظیر داعش باعث شد واحدهای عراقی پست‌های‌شان را ترک کنند.
چرخبال‌های سوپر توکانو A – 29 افغانستان به نیروهای افغانستان توانایی جدیدی می‌دهد که برای نیروهایی که عملیات‌های ضد شورش انجام می‌دهند حیاتی است و آن، توانایی هدف قراردادن رهبران شورشیان با عملیات‌های دقیق است. چرخبال A -29، شبیه آن‌چه که ایالات متحده در کلمبیا انجام داد و در از بین بردن رهبری فارک با حکومت مرکزی کمک کرد، توانایی به میدان فرستادن مهماتی که با GPS هدایت می‌شوند را دارد.
نیروی هوایی افغانستان هنوز در مرحله‌ی ابتدایی است، اما، این نیروها به آهستگی قابلیت‌ها را ایجاد می‌کند و پلت‌فرم هوایی مورد نیاز را دریافت می‌کند تا عملیات‌های پایدار را حفظ کنند که به نیروهای افغانی که با یک تهدید بازخیرگر مواجه است، کمک خواهد کرد.
چرا قوای هوایی در افغانستان مهم است؟
دیپلمات/ شاون سنو
ترجمه: حمید مهدوی