(21 سپتمبر 2016 برابر با 31 سنبله 1395)
بسمالله الرحمن الرحیم
الحمدالله ربالعالمین و الصلوه و السلام علی سیدنا و نبینا محمد و علی آله و اصحابه اجمعین.
آقای رییس! جلالتمآبان! خانمها و آقایان!
در ابتدا ضمن اظهار خرسندی از حضور در هفتادویکمین اجلاس شکوهمند مجمع عمومی سازمان ملل متحد، انتخاب جناب پیترتامسون سفیر جمهوری فیجی را به ریاست هفتادویکمین اجلاس عمومی مجمع ملل متحد صمیمانه تبریک میگویم و از جلالتمآب بان کی مون سکرتر جنرال سازمان ملل متحد بهخاطر یک دهه رهبری مدبرانه و تلاش بیوقفه در همهی عرصهها مخصوصا در عرصههای حمایت از آزادیهای اساسی، حاکمیت قانون و عدالت برای همه، ابراز سپاس و امتنان میکنم و برای ایشان توفیقات مزید را آرزو مینمایم.
آقای رییس!
با آغاز قرن بیستویکم، عرصهی روابط بینالملل بیش از هر وقت دیگری پیچیده گردیده است. در حالیکه برخی از منازعات دیرینه تا هنوز ادامه یافتهاند، شکلگیری تهدیدها و چالشهای جدیدی چون: تروریزم، افراطگرایی، مهاجرت، تغییر اقلیم و مسایل مشابه دیگر، سراسر جهان را با خطر مواجه ساخته است. ما همه به این حقیقت پی بردهایم که گفتوگو و همکاری، مناسبترین راه برای تأمین صلح و امنیت و تضمین یک جهان عاری از نفرت و منازعه است. در این میان سازمان ملل متحد تا هنوز جایگاه منحصربهفرد خویش را بهعنوان مهمترین نهاد بینالمللی برای تأمین صلح، امنیت و رفاه جهانی حفظ کرده و تقویت هرچه بیشتر این سازمان، یک اولویت برای همهی ما میباشد. نقش اساسی سازمان ملل متحد در حمایت از تحول افغانستان به یک جامعهی دموکراتیک و کثرتگرا، مثال روشنی از تأثیر عمیق این سازمان برای ایجاد تغییرات مثبت و واقعی در جوامع مختلف است.
در این قسمت، اجازه دهید تا نخست، این اجلاس را در جریان اوضاع جاری در کشورم قرار دهم و همزمان با دو سالگی ایجاد حکومت وحدت ملی بهرهبری جلالتمآب دکتر محمد اشرف غنی رییسجمهور منتخب افغانستان، دستاوردهای این حکومت را بهصورت کوتاه یادآوری کنم.
آقای رییس!
ما در افغانستان تلاش داریم که روحیهی مشارکت ملی و همکاری برای عملی ساختن آرزوها و تمثیل ارادهی شهروندان کشور را به بهترین و مناسبترین شکل آن تقویت کنیم. در این رابطه تمام گروهها و نخبگان سیاسی افغانستان در داخل و خارج حکومت، در محور یک اجماع ملی برای تقویت نظام سیاسی و حکومت وحدت ملی و تطبیق اصلاحات در چارچوب منافع ملی کشور، متحد و همنظر هستند.
ملت افغانستان حامل یک میراث تاریخی تلخی از منازعات، استبداد، تفوقطلبی، تبعیض و نابرابری است. ما دموکراسی را تنها راهحل این مشکلات و تنها بستری مناسب برای تحقق عدالت و مساوات میدانیم. زیرا در دموکراسی است که همهی حلقات و گروههای اجتماعی و سیاسی میتوانند خود را در آیینهی آن ببینند. برای تحقق این هدف، ما برخوردار از یک قانون اساسی مترقی هستیم که تنها تطبیق دقیق و کامل آن میتواند برای جامعهی ما ثبات سیاسی را به ارمغان آورد.
در سایهی چنین نظامی، در دو سال گذشته، در ساحات مختلف بهشمول کاهش مرگومیر مادران و نوزادان، افزایش دسترسی به تعلیم و تربیه، ارتقای آزادیهای اساسی، تقویت مخابرات و ارتباطات، احیای زیربناها، حاکمیت قانون و رعایت عدالت و حقوق بشر، پیشرفتهای چشمگیری بهدست آمده است و در سطح بینالمللی نیز دولت ما برای کشورهای ذیدخل در امنیت و ثبات افغانستان، بهعنوان یک شریک با اعتماد، از جایگاه شایستهیی برخوردار میباشد.
ما برای عملی ساختن تعهدات ملی و بینالمللی خود در مورد اصلاحات، از تمام کوشش و توان خود کار میگیریم. برای ریشهکن کردن فساد، تقویت حکومتداری خوب، اصلاحات عدلی و قضایی، ارتقا و توانمندسازی زنان و مبارزه با خشونت علیه زنان، ارائهی خدمات مؤثر برای شهروندان، تقویت پاسخگویی در تمامی سطوح حکومت، تقرری مقامات ارشد بر اساس شایستگی و ایجاد شفافیت در قراردادهای دولتی با تشکیل کمیسیون تدارکات ملی، تلاش نظاممند ما ادامه دارد.
بهمنظور شفافیت در انتخابات آیندهی پارلمانی، ریاستجمهوری و شوراهای ولسوالیها، روند مشوره و مطالعات تخنیکی و حقوقی دربارهی اصلاح نهادهای انتخاباتی و قوانین انتخاباتی پایان یافته، قانون جدید انتخابات توشیح شده و بهزودی اقدامات اولیه برای اصلاحات انتخاباتی بهصورت عملی آغاز میشود.
مبارزهی همهجانبه علیه مواد مخدر اولویت دیگر حکومت وحدت ملی است. در این رابطه ما در همکاری نزدیک با دفتر مواد مخدر و جرایم ملل متحد(UNODC) و سایر همکاران بینالمللی، در چارچوب برنامهی عمل ملی، تلاشهای مشترک خود را ادامه خواهیم داد.
در ماه جولای گذشته در کنفراس سران ناتو در «وارسا»، کشورهای عضو ناتو و سایر شرکا، سالانه یک میلیارد دالر تا سال 2020 را برای کمک به نیروهای دفاعی و امنیتی افغانستان وعده دادند. همچنین تمدید ماموریت «حمایت قاطع» نیز بهمنظور همکاری در آموزش، مشوره و کمک به نیروهای امنیتی برای بعد از 2016 مورد تأیید قرار گرفت. از همهی این مساعدتها و همکاریها سپاسگزاری مینمایم و از ایالات متحدهی امریکا که بیشترین سهم را در این کمکها دارد، بهگونهی ویژه تشکر میکنم.
ما همراه با شرکای بینالمللی خود برای اتخاذ تصامیم مهم در مورد نحوهی همکاری و تصویر واضح از راه پیشرو، در روزهای نزدیک آینده در «بروکسل» گرد هم میآییم. حکومت وحدت ملی گزارش جامع از نتایج مثبت تلاشهای خود برای اصلاحات بر اساس چارچوب «خودکفایی از طریق حسابدهی متقابل» را ارائه خواهد کرد. ما از شرکای بینالمللی خود توقع داریم که تعهدات جدید مساعدت را بر اساس چارچوب صلح و توسعهی ملی افغانستان ارائه نمایند.
آقای رییس!
علیرغم دستاوردهای ذکر شده، ادامهی جنگ اعلامنشده علیه افغانستان و ضرورت تأمین امنیت هنوز هم یک چالش جدی پیشروی حکومت وحدت ملی است و هنوز هم مردم ما در معرض حملات بیرحمانهی شبکههای خطرناک افراطگرایان و گروههای تروریستی قرار دارند.
فعلا بیش از ده گروه تروریستی در افغانستان علیه ما میجنگند که همگی برای ایجاد موانع در برابر پروسهی دولتسازی و جلوگیری از استقرار صلح و ثبات، از بیرون به افغانستان فرستاده میشوند.
یکی از اهداف عمدهی آنان سرکوب دموکراسی و آزادی بیان و رسانههای آزاد در افغانستان است و به همین جهت خبرنگاران در میدانهای جنگ و حملات تروریستی در معرض تهدید جدی قرار دارند و افغانستان از سازمان ملل انتظار دارد که با تعیین یک نمایندهی ویژه، مصونیت خبرنگاران و رسیدگی به مشکلات آنان را مخصوصا در افغانستان مورد توجه قرار دهد.
در ماههای گذشته تروریستها اعم از طالبان و داعش با حمایت حامیان خارجی خود، از یکسو بر تظاهرات مدنی و مسالمتآمیز طرفداران جنبش روشنایی در دهمزنگ کابل حمله کردند که بر اثر آن دهها تن از جوانان، تحصیلکردگان و نخبگان مردم ما به شهادت رسیدند و از سوی دیگر با حمله بر پوهنتون امریکایی افغانستان و مراکز ملکی دیگر، صدها تن از اشخاص بیگناه دیگر را به شهادت رساندند. بر اساس اسناد موجود، این حملات از آنطرف خط دیورند و در پاکستان طرحریزی و سازماندهی شده بود.
طالبان تلاش کردند امسال کنترل قلمرو بیشتری را خصوصا در قندوز و هلمند و مناطق دیگر به دست بگیرند اما با مقاومت نیروهای دفاعی و امنیتی افغانستان مواجه شدند و صدها جنگجوی افراطگرای طالبان و داعش که شامل تعداد زیادی از جنگجویان خارجی هستند، در این جنگها کشته و یا دستگیر شدند.
ما از جامعهی جهانی میخواهیم که در جنگ افغانستان، به از بین بردن پناهگاههای امن تروریستان در خارج از افغانستان توجه شود. ما از دولتها میخواهیم که در مبارزه با تروریزم، تعهدات بینالمللی خود را صادقانه اجرا نمایند و با برخورد دوگانه، تروریستان را به تروریستهای خوب و بد تقسیم نکنند و ییش از این موجب تضعیف نظم بینالمللی نشوند. ما در این رابطه از شما میپرسیم که رهبران پیشین القاعده و طالبان در کجا اقامت داشتند و در کجا کشته شدند؟ و همین اکنون رهبران طالبان و گروه حقانی در کجا هستند و تجهیز، آموزش و تمویل تروریستان در یک جنگ تمامعیار، از کجا و چگونه صورت میگیرد؟
ما بارها از همسایهی خود، پاکستان، خواستهایم تا پناهگاههای شناختهشدهی تروریستها را از بین ببرد اما متأسفانه هنوز هیچ تغییری را در وضعیت شاهد نبودهایم. افغانستان همواره خواهان روابط صلحآمیز با همهی کشورهای منطقه بوده است. اما حکومت وحدت ملی حق مشروع خود میداند که هر اقدام لازم را برای حفاظت و دفاع از مردم خود انجام دهد.
ما همچنین دروازهی گفتوگو و صلح را برای آندسته از عناصر طالبان و سایر گروههای مخالف مسلح که تمایل به صلح و پذیرش قانون اساسی ما را داشته باشند، باز نگهداشتهایم. به همین جهت در این روزها توافقنامهی صلح بین حکومت و حزب اسلامی به امضا میرسد که یک گام بسیار مهم در راستای پیشرفت پروسهی صلح در کشور است.
ما باور داریم که گروه هماهنگی چهار جانبه به ترکیب افغانستان، جمهوری خلق چین، پاکستان و ایالات متحدهی امریکا، میتواند بهعنوان یک سکوی مفید، برای تلاشهای بیشتر صلح باقی بماند، مشروط بر این که حکومت پاکستان به تعهداتش در چهارچوب معیارهای گروه هماهنگی چهار جانبه یعنی «نقشهی راه» با صداقت عمل کند.
آقای رییس!
علیرغم وجود چالشهای امنیتی، افغانستان نسبت به ماحول خود در جهان اسلام و منطقه با نگاه مثبت مینگرد.
ما کشورهای جهان اسلام را بهترین همکار خود میدانیم و کوشش میکنیم با گسترش و تحکیم روابط و مناسبات نیک فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی با کشورهای اسلامی و استفاده از تجربیات همدیگر، در تقویت صلح و همگرایی و ارائهی یک قرائت معتدل از اسلام، سهم بگیریم. ما در این رابطه از اعلام آمادگی سازمان همکاری اسلامی و هر کشور مسلمان دیگر، برای کمک به پیشبرد اجندای صلح در افغانستان تشکر میکنیم.
همچنین لازم است در این رابطه اضافه کنم که اسلام بهعنوان یک دین، دارای اندیشه، فرهنگ، تمدن و تاریخ روشنی است که از یکسو به کرامت، حقوق و آزادیهای انسان بهعنوان انسان احترام گذاشته و حاکمیت ملی را ناشی از ارادهی مردم میداند و از سوی دیگر با هر نوع بیعدالتی، انحصارطلبی، نفرتپراکنی، افراطیگری و خشونت در تضاد است. افراد و گروههایی که به هر نامی دست به خشونت، ترور و کشتار میزنند، با روح این دین انسانی بیگانه بوده و در حقیقت از اسلام استفادهی ابزاری میکنند. اسلامی که به صراحت آیات قرآن شریف، انسان را جانشین خداوند در زمین و دارای کرامت و حامل امانت الهی میداند و کشتن یک انسان را معادل با کشتن همهی مردم میشمارد، چگونه به عملیات انتحاری و تروریستی اجازه میدهد که جان هزاران انسان بیگناه را بگیرد؟ ما از علمای بزرگ جهان اسلام که در آینده در کنفرانس مهمی در شهر مقدس مکه گردهم میآیند، انتظار داریم که چهرهی واقعی اسلام را روشن سازند و بیزاری این دین را از تروریستان و افراطگرایان اعلام نمایند.
آقای رییس!
برای همکاریهای منطقهیی، ما نیاز به یک منطقهی باثبات داریم. سیاست خارجی افغانستان در منطقه بر مبنای ایجاد «جامعهی امن اقتصادمحور» تنظیم شده است. افغانستان از اعضای فعال سازمانهای منطقهیی «سارک» و «ایکو» و عضو ناظر سازمان «شانگهای» است و احیای پروسهی کشورهای «قلب آسیا» و «روند استانبول» و کنفرانس همکاریهای اقتصادی منطقهیی برای افغانستان یا «ریکا» را چارچوب مناسب برای همکاریها در جهت توسعه و رفاه کشورهای منطقه میداند.
ما یعنی همهی کشورهای منطقه هم تهدیدات مشترک داریم و هم منافع مشترک. ما در مورد تهدیدات مشترک مانند: تروریزم، افراطگرایی، مواد مخدر، جرایم سازمانیافته، مهاجرتهای غیر قانونی، قاچاق و غیره باید مبارزهی مشترک و همکاریهای دوامدار و منسجم داشته باشیم. همچنین تأسیس خطآهن منطقوی، انتقال انرژی، استخراج معادن، ترانزیت و تجارت میتواند از مهمترین فعالیتهای مشترک اقتصادی ما باشد.
افغانستان بهعنوان چهارراه مهم تجارت، ترانزیت و فعالیتهای اقتصادی میتواند جنوب آسیا را به آسیایمیانه و شرقمیانه را به شرق و جنوب آسیا متصل گرداند. ما در افغانستان، امروز پیشرفتهای خوبی در پروژههایی مانند تاپی و کاسا 1000 ، شاهراه لاجورد، دهلیز خطآهن بین چین، آسیایمیانه، ایران و افغانستان و توسعهی همکاریها در بندر چابهار ایران داشتهایم. با عملی شدن این پروژهها هم افغانستان، به بازارهای جهانی راه مییابد و هم کشورهای منطقه به همدیگر وصل میشوند.
ما در منطقهی خود با رعایت اصل عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر، اصل عدم توسل به زور در حل اختلافات، احترام به تمامیت ارضی و حاکمیت ملی یکدیگر، مبادلهی اطلاعات و دانش و تکنالوژی و از همه مهمتر با تأمین صلح و امنیت پایدار و ثبات سیاسی، میتوانیم زمینهی رشد و شکوفایی اقتصادی همهی کشورهای منطقه را فراهم نماییم.
بنابراین از همهی کشورهای منطقه میخواهیم که در مورد تأمین امنیت و ثبات منطقه که پیشزمینهی تأمین منافع اقتصادی و رفاه مردم است، با ما همکاری کنند و بدانند که بدون تأمین امنیت و ثبات در افغانستان، هیچکدام ما به ثبات پایدار و رفاه اقتصادی دست نخواهیم یافت.
آقای رییس!
افغانستان بعد از 51 کشور مؤسس اولیهی سازمان ملل متحد، پنجاهودومین کشوری است که در 19 نوامبر 1946 به عضویت این سازمان جهانی درآمده و از آن روز تاکنون وظایف خود را در قبال تعهدات بینالمللی بهطور جدی انجام داده و مخصوصا در 16 سال گذشته، کانون همگرایی جامعهی بینالمللی بوده است. در این میان نقش محوری سازمان ملل متحد در تسهیل حمایت مؤثر بینالمللی از ثبات و ترقی افغانستان، ستودنی بوده و این جانب به نمایندگی از ملت افغانستان از تلاشها و همکاریهای سازمان ملل متحد با افغانستان تشکر میکنم.
ما در طول سالیان اخیر با 20 کشور از متحدین خود مخصوصا با امریکا، اتحادیهی اروپا و ناتو، اسناد همکاریهای درازمدت استراتژیک امضا کردهایم و در کنفرانسهای مهم بن، توکیو، لندن، شیکاگو و وارسا همکاران بینالمللی ما حمایت بیدریغ خود از سیاستها و پالیسیهای حکومت افغانستان را اعلام کردهاند.
افغانستان مانند سایر اعضای جامعهی بینالمللی در مقابله با تروریزم، افراطگرایی و خشونت، جدی و قاطع بوده و مبارزهی بیامان خود را در مقابل این پدیدهی شوم ادامه میدهد. ملت ما سالهاست که در خط مقدم نبرد با تروریزم مقاومت میکند و برای دفاع از ارزشهای مشترک بشریت قربانی میدهد. ما در این راه شخصیتهای بزرگ ملی خود همچون: شهید احمد شاه مسعود، شهید استاد برهانالدین ربانی، شهید استاد عبدالعلی مزاری، عبدالحق شهید، حاجی قدیر شهید و صدها تن از علما، وکلای مردم، افسران، ژورنالیستان و نخبگان خود را از دست دادهایم.
ما بر این باور هستیم که امروز تروریسم و افراطگرایی تبدیل به یک تهدید علیه صلح جهانی شده است، تا آنجا که امروز رگههایی از افراطگرایی در اشکال مختلف حتا در اروپا و امریکا نیز دیده میشود و موج حملات تروریستی امسال، بسیاری از کشورهای جهان را در نوردید.
از اینرو در مقایسه با وسعت تهدیدات، تدابیر جامعهی جهانی در مبارزه با تروریزم و افراطگرایی هرگز بسنده و موفق نخواهد بود، مگر اینکه بهعنوان یک نیاز استراتژیک جهانی، اقدامات مؤثر و همهجانبهی سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و حتا نظامی صورت گرفته و سازمان ملل متحد در مورد مبارزه با خشونت و افراطگرایی از طریق برگزاری یک کنفرانس بینالمللی، به تأسیس سازوکار نوین حقوقی اقدام نماید. ما بر این باوریم که مبارزهی جدی با تروریزم و افراطگرایی حداقل یک برنامهریزی دقیق و همهجانبهی 20 ساله لازم دارد و در این برنامه باید افغانستان بهعنوان خط مقدم نبرد، مورد توجه ویژهی جامعهی جهانی قرار بگیرد.
یکی از پیامدهای شوم خشونت و افراطگرایی موج جدید مهاجرت در سال گذشته بود که مهاجرت را به یک چالش مهم بینالمللی تبدیل کرد. ما ضمن ابراز سپاس از کشورهای پذیرندهی مهاجرین افغانستان مخصوصا از دولت آلمان و سایر کشورهای اروپایی که با آغوش باز و با روحیهی انساندوستانه با مهاجرین ما برخورد کردند، از سازمان ملل متحد میخواهیم که با این پدیدهی بینالمللی با رویکرد نو برخورد کرده و با کشورهای مبداء مهاجرت در جهت قطع ریشهها، عوامل و دلایل مهاجرت مخصوصا پدیدههای شوم جنگ، فقر و بیسوادی همکاری نمایند.
آقای رییس!
یک نظر اجمالی به اوضاع جهان نشان میدهد که بیعدالتیها و تهدیدهای خشونت و منازعه هنوز هم جان میلیونها انسان را در سرتاسر جهان با خطر مواجه میسازد. در سوریه ما شاهد گسترش ابعاد ویرانگری و وحشت هستیم. از اینرو ما از راهحل جامع منازعهی سوریه که مطابق خواست تمام مردم سوریه باشد، حمایت کامل خود را اعلام میداریم و همچنین آرزومندیم چنین طرحی در مورد یمن نیز تطبیق شود.
ما از تلاشهای بینالمللی جدید برای حل مسألهی فلسطین و تأمین حقوق مشروع مردم شجاع و آزادهی فلسطین، بهشمول داشتن دولت مستقل و دعوت از همهی طرفها برای گفتوگوهای مستقیم در جهت دستیابی به راهحل پایدار بر اساس اصل صلح و همزیستی مسالمتآمیز بین مردم منطقه، حمایت میکنیم.
افغانستان از توافق کشورهای 1+5 و جمهوری اسلامی ایران در چهار چوب برنامهی جامع اقدام مشترک در مورد برنامهی اتمی ایران حمایت میکند و تطبیق این توافق را از نگاه تأمین صلح، امنیت و توسعهی پایدار، به نفع منطقه و جهان میداند.
در رابطه به تسلیحات اتمی باید اضافه کنم که از دید ما آزمایش سلاحهای اتمی توسط برخی از کشورها مانند کوریای شمالی برای منطقه خطرناک بوده و میتواند صلح و امنیت جهانی را با خطر مواجه گرداند.
آقای رییس!
وقتی ما در افغانستان از سال 2001 فصل جدیدی از تاریخ معاصر خود را آغاز کردیم و جایگاه تاریخی خود را در میان اعضای خانوادهی بینالمللی بازیافتیم، با حرف و عمل، تعهد کامل خود را در مورد اصول منشور ملل متحد برای تقویت صلح جهانی، عدالت و حقوق بشر نشان دادهایم و در همین چوکات، ما کاندیدای عضویت در شورای حقوق بشر ملل متحد برای سالهای 2018-2020 شدهایم. ما از همهی دولتهای عضو احترامانه و دوستانه تقاضا داریم از کاندیداتوری ما حمایت کنند.
در پایان به نمایندگی از مردم و حکومت افغانستان، مراتب قدردانی عمیق خود را از همهی همکاران بینالمللی که در تلاش برای دستیابی به صلح، امنیت، ثبات و ترقی، در شانزده سال گذشته در کنار ما ایستادند، ابراز مینمایم و از جانفشانیها و قربانیهایی که سربازان کشورهای عضو ناتو در جنگ علیه تروریزم در افغانستان از خود نشان دادند سپاسگزاری میکنم. ما با همدیگر راه طولانی را با هم آمدهایم، اما این سفر هنوز پایان نیافته است. از همهی شما برای دستیابی به اهدافی که با هم برای خود ترسیم کردهایم، حمایت دوامدار در سالهای پیشرو را انتظار داریم.
بار دیگر تعهد محکم افغانستان را برای دستیابی به جهانی که در آن صلح، عدالت و رفاه حاکم باشد، اعلام میدارم.
تشکر از شما