در حالی‌که امنیت شمال افغانستان هر سال در مقایسه با سال قبلی بدتر می‌شود و طالبان مناطق بیشتری را به ناامنی می‌کشانند، جنرال دوستم معاون اول رییس‌جمهور در تازه‌ترین اظهاراتش به رسانه‌ها گفته است که تا نابود کردن تروریستان در شمال افغانستان، به کابل ب نمی‌گردد. آقای دوستم این اظهارات را از ولسوالی غورماچ ولایت فاریاب با رسانه‌ها شریک کرد و تأکید کرد که نیروهای امنیتی افغانستان برای پاکسازی شمال از وجود تروریستان روحیه و اراده‌ی جدی دارند و در کنار این نیروها تا پاکسازی شمال از وجود تروریستان می‌ایستد و به کابل بر نخواهد گشت.
این اظهارات دوستم در حالی بیان می‌شود که؛ اول: خبر زخمی شدن جنرال دوستم در کمین طالبان توسط رییس‌اجراییه تأیید شد و رییس دفتر دوستم آن را تکذیب کرد. دوم: جنرال دوستم روز شنبه گفته بود که داعش برنامه دارد که چند هزار جنگجو را به شمال افغانستان بفرستد و این اتفاق در بهار سال آینده رخ خواهد داد. سوم: گروه‌هایی که از منظر دوستم و دولت گروه‌های تروریستی‌اند و درگیر جنگ با دولت، در بسیاری از ولایات‌های شمال فعال‌اند و حملات آن‌ها در بعضی ولایات بر مراکز شهرها متمرکز می‌شوند.
با وجود این‌که نیروهای امنیتی به رهبری جنرال دوستم در بخش‌هایی از ولایت فاریاب پیشروی کرده و در ولسوالی غورماچ طالبان را مجبور به عقب‌نشینی کرده‌اند، اما تأمین امنیت شمال کار آسان و کوتاه‌مدتی نیست که جنرال دوستم بتواند به‌راحتی از عهده‌ی آن برآید.
جنرال دوستم ممکن است مانند سفرهای قبلی‌اش طالبان را از مناطقِ در شمال افغانستان مجبور به عقب‌نشینی کند اما واقعیت‌های شمال و توجه روزافزون گروه‌های تروریستی به شمال نشان می‌دهد که مبارزه با گروه‌های تروریستی مستقر و فعال در شمال کار آسان و کوتاه‌مدتی نیست. تجربه‌ی سفرهای قبلی دوستم به شمال افغانستان و جنگ با تروریسم نشان می‌دهد که حتا پیشرفت‌ها و دستاوردهای سفر و جنگ معاون اول ریاست‌جمهوری نیز پس از برگشت او محفوظ نخواهد ماند و همزمان با پیشروی او در مناطق بیشتر، مناطق قبلی دوباره به‌دست تروریستان می‌افتند.
طالبان و سایر گروه‌های تروریستی فعال در شمال افغانستان مانند گروه جندالله و تحریک اسلامی ازبکستان از چند سال قبل بدین‌سو فعال‌اند و مناطق قابل توجهی را در کنترل‌شان دارند. بغلان، جوزجان، فاریاب، قندوز، بدخشان، تخار، سرپل و حتا سمنگان از مناطقی‌اند که عملاً تروریستان در آن حضور و فعالیت دارند. چند روز قبل طالبان حتا قادر شدند که بر دو شهر در شمال افغانستان؛ بغلان و قندوز حمله کنند و در قندوز درصدی بزرگ شهر را برای دومین‌بار تصرف کردند. افزون بر این واقعیت‌ها، ولسوالی‌های زیادی در شمال افغانستان هرازچندگاهی به‌دست طالبان سقوط می‌کنند و نیروهای دولتی توانایی حفظ مناطق تحت نفوذشان را ندارند.
با این واقعیت‌ها، به نظر می‌رسد که اظهارات جنرال دوستم یک بلوف است. پاکسازی شمال از تروریستان مأموریتی نیست که دوستم از عهده‌ی آن در چند ماه برآید. نابودی تروریسم در شمال نیاز به راهبردهای درازمدت و بلند بردن توانایی و افزایش تجهیزات نیروهای امنیتی دارد که اکنون برای دولت افغانستان مقدور نیست. سقوط پی‌هم ولسوالی‌ها، سربریدن و کشتار نیروهای امنیتی به‌دست طالبان، حملات پی‌درپی بر شهرها، گروگان‌گیری‌های و نبرد جاری میان نیروهای امنیتی و تروریستان در نقاط مختلف شمال، بیانگر این واقعیت است که نابودی تروریسم در شمال کار یک ماهه یا چند شبه نیست. دولت افغانستان و جنرال دوستم برای نابودی کامل تروریستان از شمال نیاز به حضور چندساله در آن سمت دارد.
بنابراین، جنرال دوستم اگر بر اظهاراتش صادق باشد و در برابر تروریسم در شمال بیایستد، باید با کرسی معاونیت اول ریاست‌جمهوری که باید در کابل باشد، خداحافظی کند. واقعیت جنگ و قدرت تروریستان در سراسر افغانستان و به‌ویژه در شمال که اکنون محراق اصلی توجه و تمرکز تروریستان است، جنرال دوستم را تا پایان حکومت وحدت ملی در شمال نگه خواهد داشت؛ مگر این‌که دوستم خلاف اظهاراتش با کلوخ گذاشتن و از آب رد شدن دل خوش کند و دوباره به کابل برگردد. ممکن است جنرال دوستم در شمال مناطق زیادی را به‌صورت نوبتی از وجود تروریستان در فاصله‌های زمانی کوتاه‌مدت پاکسازی کند اما نمی‌تواند تروریسم در شمال را با حضور کوتاه‌مدت خود نابود کند.
واقعیت‌هایی که در جنگ قندوز روشن شد بیانگر این است که تروریستان از تاکتیک‌های پیچیده‌یی برای جنگ استفاده می‌کنند. آن‌ها هنگام جنگ جنگجواند و هنگام شکست مردم عادی و ملکی. این واقعیت منجر به این می‌شود که جنرال نتواند بر سر حرفش باقی بماند و چند سال آینده را در شمال باشد.
رحمت‌الله ارشاد