اطلاعات روز: نتایج یک نظرسنجی دیدبان شفافیت افغانستان نشان میدهد که میزان رشوهدهی نسبت به سال گذشته یک میلیارد دالر افزایش یافته و سالانه افغانها سه میلیارد دالر رشوه پرداخت میکنند.
این نظرسنجی در 34 ولایت انجام شده و با نزدیک به هشت هزار نفر مصاحبه شده است. نتایج این نظرسنجی روز پنجشنبه در کابل منتشر شد.
براساس یافتههای دیدبان شفافیت، پس از ناامنی و بیکاری، فساد بزرگترین مشکل مردم افغانستان است.
نزدیک به ۷۰ درصد اشتراککنندهها در این نظرسنجی، دادگاهها و قضات و دادستانها را فاسد خواندهاند.
مصاحبهشوندگان گفتهاند در ۵۵ درصد مواردی که با این نهادها سروکار داشتهاند، از آنها رشوه خواسته شده است.
فساد گستردهی مالی در افغانستان چنان ریشه دوانده است که شهروندان آن بیشتر از مالیه به فسادپیشگان رشوه میدهند.
براساس یافتههای دیدبان شفافیت، درآمدی که دولت از ناحیهی مالیه و گمرکاتاش حاصل میکند حدود دو میلیارد دالر است، در حالیکه بیشتر این رقم را شهروندان افغان در ادارههای دولتی رشوه میدهند.
مصاحبهشوندگان در نظرسنجی دیدبان شفافیت همچنان جامعهی جهانی را مورد انتقاد قرار دادهاند. ۴۹ درصد آنها بر این باورند که جامعهی جهانی هیچ علاقهیی برای مبارزه با فساد ندارد و در سالهای گذشته با حمایت از قدرتمندان و مافیای مواد مخدر در تسهیل گسترش فساد دست داشته است.
در این نظرسنجی، شهروندان افغان تاکید کردهاند که فساد تأثیر منفی بر وضعیت امنیتی و اقتصادی داشته و فساد در تقویت و حمایت از هراسافگنی نقش دارد.
دومنیک جرمی، سفیر بریتانیا در افغانستان در نشستی که این نظرسنجی اعلام شد، گفت: «فساد اداری زندگی مردم را متأثر ساخته است و مردم خسته شدهاند، آنها خواهان تغییراند و کسانیکه در مقامهای بلندرتبه آغشته به فساداند باید محاکمه شوند.»
فساد اداری بهعنوان یک پدیدهی ویرانگر در جامعه حتا سبب تقویت گروههای شورشی نیز شده است.
جورج کننگهام، معاون اتحادیهی اروپا در افغانستان میگوید: «فساد اداری در افغانستان یک چالش عمده است که سبب شورشگری شده و مانع پیشرفتها در افغانستان میشود، مقامها در سطوح بالا و مقامهای بلندرتبه که دست به فساد میزنند، باید محاکمه شوند.»
دیدبان شفافیت نتایج این نظرسنجی را زنگ بیداری برای دولت و جامعهی جهانی میخواند. این سازمان از حکومت افغانستان میخواهد تا مبارزه با فساد را در اولویت کارهایش قرار دهد و با افراد فاسد بهویژه مقامهای بلندپایهی فاسد در حکومت برخورد قاطعانه کند.
دیدبان شفافیت تلاشهای حکومت افغانستان را برای مبارزه با فساد ناکافی میداند.
در واکنش به این نظرسنجی، شاه حسین مرتضوی، معاون سخنگوی رییسجمهور گفته است که فساد اداری میراثی است که از حکومت قبلی به حکومت وحدت ملی رسیده است.
آقای مرتضوی افزوده که اکنون در حکومت ارادهی جدی برای مبارزه با فساد اداری وجود دارد و اصلاحاتی در بخشهای مختلف بهخصوص بخش عدلی و قضایی و تدارکات صورت گرفته است.