پارلمان ناکام؛ نارضایتی گسترده‌ی مردم از عملکرد نمایندگان

خانه‌ی آزادی افغانستان، نهاد رسانه‌یی با رویکرد تهیه‌ی گزارش‌های تحقیقی و مطالعات پژوهشی، گزارشی تحقیقی را در مورد «عملکرد پارلمان از نگاه مردم» منتشر کرده است که نشان می‌دهد مردم از عملکرد نمایندگان مجلس راضی نیستند و 70درصد اشتراک‌کنندگان این نظرسنجی گفته‌اند نمایندگان پارلمان به وظایف خود درست عمل نکرده‌اند.
این گزارش که به روز سه‌شنبه در یک نشست خبری ارایه شد، نشان می‌دهد که تنها حدود 15درصد از پاسخ‌دهندگان گفته‌اند که نمایندگان پارلمان به وظایف خود درست عمل کرده‌اند و حدود 12.3درصد دیگر گفته‌اند در این مورد نظر ندارند. 2درصد دیگر هم در این مورد بدون پاسخ‌اند.

وظایف قانونی نمایندگان
براساس یافته‌های نظرسنجی خانه‌ی آزادی افغانستان، 45.1درصد اشتراک‌کنندگان گفته‌اند «نمایندگان مردم به هیچ‌کدام از سه وظیفه‌ی قانونی‌شان (قانون‌گذاری، نظارت بر عملکرد حکومت و ارتباط با مردم) درست عمل نکرده‌اند. تنها 13.5درصد از اشتراک‌کنندگان گفته‌اند که نمایندگان پارلمان به وظایف قانونی‌شان درست عمل کرده‌اند. 20.6درصد تایید کرده‌اند که نمایندگان به وظایف نظارت بر عملکرد حکومت و 10 درصد دیگر پاسخ داده‌اند که نمایندگان در ارتباط با مردم درست عمل کرده‌اند. 2.2 درصد دیگر در این زمینه پاسخی نداده‌اند.

تصویب عادلانه، متوازن و مسلکی بودجه‌ی ملی
سید روح‌الله رضوانی، گزارشگر ارشد خانه‌ی آزادی افغانستان هنگام ارایه‌ی نتایج این تحقیق گفت بیش از 55درصد پاسخ‌دهندگان به سوال این نظرسنجی گفته‌اند که نمایندگان پارلمان در تصویب بودجه‌ی ملی عادلانه، متوازن و مسلکی عمل نکرده‌اند. تنها حدود 13درصد به این سوال پاسخ مثبت داده و 29.3درصد دیگر نظر نداده‌اند.

نقش پارلمان در فساد اداری
آقای رضوانی گفت یافته‌های ما نشان می‌دهد که 37.2درصد پاسخ‌دهندگان معتقداند که نمایندگان مردم در مجلس نمایندگان در افزایش فساد اداری نقش مستقیم دارند. 32.9درصد دیگر گفته‌اند که نمایندگان در زمینه‌ی مبارزه با فساد بی‌تفاوت‌اند و 7.9درصد تایید کرده‌اند که نمایندگان مجلس در امر مبارزه با فساد اداری مفید عمل کرده‌اند. 18.7درصد در این مورد نظر نداده و 3.2درصد به سوال پاسخ نداده‌اند.

نمایندگانی که در پی منافع شخصی‌اند
46.9درصد از اشتراک‌کنندگان این نظرسنجی گفته‌اند که نمایندگان‌شان در مراجعه به وزارت‌خانه‌ها، نهادهای حکومتی و ارگان‌های عدلی و قضایی پیگیر مشکلات و منافع شخصی‌شان بوده‌اند و 20.9درصد دیگر گفته‌اند که نمایندگان‌شان در پارلمان پیگیر حل مشکلات ملی‌اند. 18.1درصد نظر نداشته و 3.2درصد دیگر به این سوال پاسخ نداده‌اند.

نظم، رعایت طرزالعمل و اصول وظایف داخلی نمایندگان مجلس
بی‌نظمی، عدم رعایت طرزالعمل و اصول وظایف داخلی نمایندگان مجلس بارها از پرده‌های تلویزیون مشاهده شده است، حتا درگیری‌های فیزیکی نمایندگان را به دنبال داشته است؛ امری که واکنش‌هایی هم در شبکه‌های مجازی داشته است: جوک، خنده، نقد و حتا تمسخر. اکنون یافته‌های نظرسنجی خانه‌ی آزادی افغانستان از موکلین نمایندگان مجلس نشان می‌دهد که 27.4درصد اشتراک‌کنندگان در مورد «رعایت نظم مطابق طرزالعمل و آیین‌نامه‌ی داخلی نمایندگان» کاملاً مخالف بوده، 15.8درصد نسبتاً مخالف بوده، 20.8درصد نسبتاً موافق بوده و 15.5درصد کاملاً موافق بوده‌اند.
1912 نفر در این نظرسنجی (26درصد) کاملاً مخالف این موضوع بوده‌اند که «نمایندگان آداب و نزاکت‌های رفتاری و گفتاری یک نماینده را رعایت کرده‌اند» و تنها حدود 10درصد کاملاً موافق این موضوع بوده‌اند. 19.5درصد از اشتراک‌کنندگان نسبت به رعایت آداب و نزاکت‌های رفتاری و گفتاری نمایندگان نسبتاً مخالف بوده، حدود 22.9درصد نسبتاً موافق بوده و 16.8درصد دیگر نظر نداشته‌اند.

ترجیح منافع شخصی و قومی نسبت به منافع ملی
یافته‌های نظرسنجی خانه‌ی آزادی افغانستان نشان می‌دهد که نمایندگان مجلس دور شانزدهم منافع شخصی و قومی را بر منافع ملی در تصمیم‌گیری‌های پارلمان ترجیح داده‌اند. 27.6درصد پاسخ‌دهندگان مخالف این موضع بوده‌اند که «نمایندگان مردم در پارلمان در تصمیم‌گیری‌ها منافع ملی را بر منافع شخصی ترجیع داده‌اند.» حدود 15.1درصد نسبتاً مخالف بوده، حدود 19.5درصد کاملاً موافق بوده و 15.8درصد نسبتاً موافق بوده‌اند که «نمایندگان در تصمیم‌گیری‌ها منافع ملی را بر منافع شخصی ترجیع داده‌اند.»
براساس یافته‌های این نظرسنجی، نمایندگان مجلس منافع قومی را نسبت به منافع ملی ترجیح داده‌اند. 27.3درصد از پاسخ‌دهندگان کاملاً مخالف این موضوع بوده‌اند که «نمایندگان منافع ملی را بر منافع قومی ترجیح داده‌اند» و حدود 16.8درصد نسبتاً مخالف بوده‌اند. حدود 22.6 درصد اشتراک‌کنندگان در این نظرسنجی کاملاً موافق و حدود 14 درصد نسبتاً موافق این موضوع بوده‌اند.

حاضری نمایندگان در جلسات مجلس
نصاب مجلس و حضور و عدم حضور نمایندگان مردم در مجلس همواره بحث‌های زیادی را به همراه داشته است. مواردی پیش آمده است که مجلس به‌دلیل کمبود نصاب قادر به تشکیل جلسه نشده است.
اکنون یافته‌های خانه‌ی آزادی افغانستان نشان می‌دهد که 37درصد پاسخ‌دهندگان با این موضوع که «نمایندگان نسبت به حاضر بودن در جلسات پارلمان منظم عمل کرده‌اند» کاملاً مخالف بوده‌اند و تنها حدود 12درصد گفته‌اند با این موضوع کاملاً موافق‌اند.

نمایندگی از ولایت شما؟
یافته‌های خانه‌ی آزادی افغانستان نشان می‌دهد که 65.8درصد اشتراک‌کنندگان نظرسنجی گفته‌اند نمایندگان از ولایت‌شان به‌خوبی نمایندگی کرده نتوانسته‌اند و تنها 21.7درصد گفته‌اند نمایندگان توانسته‌اند از ولایت‌شان به‌خوبی نمایندگی کنند.
حدود 67.2درصد از پاسخ‌دهندگان به این نظرسنجی گفته‌اند که نمایندگان مردم در ایام رخصتی با حضور در ولایت‌های مربوطه‌ی‌شان پیگیر مشکلات مردم نبوده‌اند و تنها حدود 17 درصد باور دارند که نمایندگان ولایت‌شان در ایام رخصتی با حضور در ولایت پیگیر مسایل مردم بوده‌اند.

بازهم رای می‌دهید؟
خانه‌ی آزادی افغانستان از مردم پرسیده است که «آیا در انتخابات پارلمانی دور بعد به همین نمایندگان رای خواهید داد»؟
63.7درصد از اشتراک‌کنندگان گفته‌اند که در انتخابات بعدی به نمایندگان کنونی‌شان رای نمی‌دهند. تنها حدود 14درصد گفته‌اند که به همین نمایندگان فعلی رای خواهند داد.
در این نظرسنجی که عملکرد نمایندگان پارلمان دور شانزدهم را مورد مطالعه قرار داده است، 7367 نفر (71.1درصد مردان و 28.5درصد زنان) از 34 ولایت کشور اشتراک داشته‌اند. بیشترین رده‌ی سنی اشتراک‌کنندگان را 18 تا 30 سال و کم‌ترین پاسخ‌دهندگان را رده‌ی سنی بیش از 50 سال تشکیل می‌دهد. 40.2درصد اشتراک‌کنندگان افراد دارای مدرک لیسانس و 1.1 درصد اشتراک‌کنندان دارای مدرک دکترا می‌باشند.