از بن‌بست مذاكرات تا ائتلاف بن‌بستی‌ها

سلطان فیضی

ديرى نمي‌گذرد كه عطامحمد نور والى بلخ با ریيس‌جمهور غنى به طرق آشكار و پنهان مذاكره داشته است اما طى چند روز گذشته بن‌بست اين مذاكرات راه را براى «پلان ديگرى» جهت داده است.
بالاى نحوه و نتايج اين مذاكرات بحث نمي‌كنيم، بلكه سعى داريم تا پرده از «پلان ديگرى» برداريم كه مردم حق دانستن آن دارند.
از زمان آغاز منزوى شدن جنرال دوستم، تنش‌هاى مسلحانه ميان احزاب جنبش و جمعيت در فارياب بيشتر شد و بر اساس گفته‌هاى مقامات محلى، عطامحمد نور طرف حزب جمعيت را در آن‌جا حمايت مي‌كرد تا اينكه در اثر اين درگيرى‌ها پسر نماينده‌ی جنرال دوستم كشته شد. اخيراً اين تنش‌ها در حال تعليق به نظر مي‌رسد و اين موضوع ربط مستقيم دارد به ائتلاف جديدی كه توسط سخنگوى حزب جنبش اعلان شد-ائتلاف جنرال دوستم و عطامحمد نور.
حالا به نظر مي‌رسد كه عطامحمد نور در صدد قدرت‌نمايى بيشتر به‌خاطر مذاكرات مثمرتر با ریيس‌جمهور است. اگر چنين نمي‌بود، چرا عطامحمد نور كه جنرال دوستم را صراحتاً «بدتر از طالب، دزد، چپاولگر، فاسد…» خطاب كرده بود دوباره دست اتحاد را به‌سویش دراز كند در حالي‌كه بدترين دشمن جنرال دوستم اورا «گلم‌جم» گفته كه معمولاً صريح هم نبوده.
حالا برگرديم به سرنوشت أفراد وابسته به جنبش و جمعيت در فارياب: هيچگاهى شاهد خبرى نبوديم كه از شكست كامل يك جناح در ميمنه سخن گفته باشد. اين بدين معناست كه هيچ‌كدام از رهبران به‌خاطر شكست همديگر در زمين جنگ نه بلكه با وارد كردن فشار سياسى به همديگر آن‌ها را حمايت كرده‌اند. مي‌توان گفت در بسا از جنگ‌هاى مسلحانه‌ی افراد اين دو حزب، جنگ كماكان در دقيقه‌ی ٩٠ توسط سران يكى از احزاب متوقف شده، بدون آنكه در نظر گرفته شود اندكى به پيروزى يكى از طرفين باقى مانده كه اين نكته، سرگروپ‌هاى جنگى اين دو حزب را از يك بی‌اعتمادى ميان خود و اربابان‌شان آگاه ساخت.
معامله طوري است كه عطامحمد نور شرط جنرال دوستم را مبنى بر قطع حمايت‌اش از افراد وابسته به حزب جمعيت در فارياب پذيرفته است. البته اين كار عطامحمد نور بديلى دارد و آنهم پيوستن جنرال دوستم به ائتلاف عطامحمد نور است. پس مي‌توان گفت كه اين ائتلاف نيز همانند ائتلاف‌هاى گذشته تاريخ انقضاء دارد.

سرنوشت افراد وابسته به جمعيت در فارياب چه مي‌شود؟
دو گزينه به نظر مي‌رسد؛ يكى اينكه جمعيتى‌هاى فارياب دروازه‌ی حزبى به‌نام «جنبش نوين» را مي‌زنند-حزبى كه توسط مخالفان هم‌تبار جنرال دوستم با حمايت از افرادى نزديك به شوراى امنيت عنقريب اعلام موجوديت خواهد كرد؛ گزينه‌ی دوم اين است كه در صورت تمايل و تنظيم مديريت حزب اسلامى، اين حزب را ترجيح خواهند داد، زيرا تنش‌هاى مسلحانه جان انسان‌ها را گرفته است كه عقده‌هاى آن با مذاكرات سياسى بعيد است زدوده شود.
حالا تركيب فرمول آشكار است كه عطامحمد نور با سازوبرگ بيشتری در حضور ریيس‌جمهور به‌خاطر مذاكرات و يا شكل‌گيرى تيم‌هاى انتخابات‌هاى بعدى كه از اين تحالف بهره مي‌گيرد، ظاهر مي‌شود.