زهرا جویا
بر اساس اعلامیههای خبری نیروهای دفاعی و امنیتی در سه ماه گذشته 5817 تن از اعضای گروههای تروریستی در جریان نبرد با نیروهای دفاعی و امنیتی کشور کشته شدهاند.
وزارت دفاع ملی همه روزه با نشر اعلامیهیی از کشته و زخمی شدن شمار زیادی از افراد گروههای تروریستی در ولایتهای مختلف کشور گزارش میدهد. این اعلامیهها اما همزمان با گزارشهای حاکی از افزایش حضور گروههای تروریستی در کشور به نشر میرسد.
روزنامهی اطلاعات روز با پیگیری این اعلامیهها از اول ماه ثور تا آخر ماه سرطان همه روزه آمار و ارقامی که از کشته و زخمی شدن گروههای تروریستی که از سوی وزارت دفاع ملی در این اعلامیهها به نشر میرسد را جمعآوری کرده است که بر اساس آن نیروهای امنیتی در جریان ماه ثور 2263 تن از اعضای گروههای تروریستی طالب و داعش را کشتهاند.
به همین ترتیب در جریان این ماه 1006 تن از اعضای این گروهها زخمی شدند و نیز نزدیک به 100 تن دیگر از اعضای گروه طالبان بهشمول چند فرمانده این گروه بازداشت شدند.
بر اساس این اعلامیهها، در جریان ماه جوزا؛ 1620 تن وابسته به گروه طالبان کشته و 790 تن دیگر زخمی شدند.
همچنان در ماه سرطان سال جاری نیز 1934 طالب و داعش کشته و 820 تن دیگر زخمی شدند که در میان افراد کشتهشده بیش از 20 فرمانده مشهور طالبان نیز شاملاند.
این اعلامیهها تصریح میکنند که در این میان 673 تن از افراد کشتهشدهی گروههای تروریستی را اعضای گروه داعش شامل میشوند.
در جریان این سه ماه عملیاتهای نیروهای امنیتی در ولایتهای مختلف کشور؛ 2616 تن از اعضای گروههای تروریستی داعش، طالب و شبکهی القاعده زخمی شدند.
وزارت دفاع در جریان سه ماه 102 اعلامیه به نشر رسانده است که در آنها از عملیات گستردهی نیروهای امنیتی علیه گروههای تروریستی گزارش شده است.
این عملیاتها بر اساس اعلامیهی وزارت دفاع تقریباً در 32 ولایت کشور و اکثرأ در ولایتهایی چون؛ ننگرهار، کاپیسا، غزنی، لوگر، قندهار، ارزگان، قندوز، فاریاب، بغلان، بدخشان، هلمند، پکتیا، پکتیکا، زابل، سرپل، هرات، بلخ، پروان، خوست، بغلان، تخار، لغمان، کنر، بادغیس، فراه و غور راهاندازی شده است.
در اعلامیههای وزارت دفاع ملی آمده است که این عملیاتها از طریق زمین و هوا از سوی نیروهای امنیتی به پیش برده شده است.
وزارت دفاع ملی در حالی از کشته و زخمی شدن شمار زیادی از اعضای گروههای تروریستی گزارش کرده است که از آغاز عملیات بهاری گروه طالبان تاکنون حداقل سه بار چندین ولسوالی در ولایتهای بدخشان، هلمند، غور و فاریاب بهدست گروه طالبان سقوط کرده است.
از سویی هم در دو سال گذشته آمار تلفات غیرنظامیان در افغانستان نسبت به هشت سال گذشته افزایش یافته است.
سال گذشته دفتر معاونیت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) گزارش کرد که تلفات غیرنظامیان در سال 2016 در طی هشت سال گذشته بیسابقه بوده است. دفتر ملل متحد در تازهترین گزارشاش که به بررسی تلفات ملکی در جریان نیمسال اول 2017 پرداخته، رقم تلفات ملکی را در مقایسه با زمان مشابه سالهای گذشته، بیمانند خوانده است. بر اساس این گزارش، در جریان نیمهی اول سال 2017 رقم تلفات ملکی بیش از سالهای قبل است. در این گزارش آمده است که شمار قربانیان 1662 نفر و شمار زخمیها 3581 نفر میباشد. بر اساس این گزارش، بخش عمدهی آنها، قربانیان حملات انتحاری و کشتار طالبان و گروههای تروریستی شدهاند.
نهادهای حمایت از حقوق بشر در دو سال گذشته همواره از افزایش تلفات غیر نظامیان در افغانستان هشدار دادهاند.
دفتر معاونیت سازمان ملل، اتحادیهی اروپا و کمیسیون حقوق بشر بارها اعلام کردند که جنگ در افغانستان بهشیوهی نادرست به پیشبرده میشود و همواره غیرنظامیان آسیب میبینند.
اکنون سوال اینجا است که اگر نیروهای امنیتی در هر سه ماه بیش از 5هزار گروه تروریستی را به قتل برسانند و بیش از صدها تن این گروه را زخمی و بازداشت کنند، آیا زمان نابودی گروههای تروریستی در افغانستان فرا نرسیده است؟
افزایش ناامنیها و دستبهدست شدن شماری از ولسوالیها و مناطق میان جنگجویان طالب و همچنان افزایش حملات انتحاری و انفجاری در شهرهای بزرگ افغانستان از جمله در شهر کابل، پایتخت، حقیقت این اعلامیهها را در نزد شهروندان کشور زیر سوال برده است.
احمد سعیدی، آگاه مسایل نظامی در صحبت با روزنامهی اطلاعات روز گفت که این اعلامیهها «نادرست» و «میانتهی» اند. آقای سعیدی به این باور است که هدف وزارت دفاع از نشر اینگونه اعلامیهها روحیه دادن به سربازان ارتش و کارمندان حکومت است.
وی افزود، کسانی که تحقیق میکنند و از اوضاع امنیتی افغانستان آگاه استند میفهمند که این اعلامیهها واقعیت ندارند.
با اینحال سعیدی میگوید که بهصورت تخمینی گروههای تروریستی طالبان و سایر گروهها بهشمول داعش بین 1000 تا 150000 نیرو در داخل افغانستان دارند.
وی گفت: «هدف از نشر این اعلامیهها روحیه دادن به سربازان و کارمندان دولت است، این اعلامیهها حقیقت ندارند. کسانی که تحلیل و بررسی میکنند میفهمند که این اعلامیهها نادرستاند. به باور من بهصورت تخمینی در داخل افغانستان گروههای تروریستی داعش بین 100 الی 200 نفر است و نیروهای دیگر گروههای تروریستی از جمله طالب بین 1000 تا 150000 نفر میباشند.»
اما وزارت دفاع تاکید دارد که نیروهای امنیتی سالانه شمار زیادی از گروههای تروریستی را از بین میبرند.
محمد رادمنش، معاون سخنگوی وزارت دفاع به اطلاعات روز گفت که از میزان گروههای تروریستی بهویژه طالبان در افغانستان آمار مشخصی وجود ندارد.
او افزود که از حضور نیروی طالبان در افغانستان روایتهای متفاوت شده است که بعضیها بدین باور اند که شمار اعضای این گروه به 48 تا 50 هزار میرسد و به باور برخی دیگر از تحلیلگران این گروه تروریستی در افغانستان بین 50 تا60 هزار نیرو دارد.
معاون سخنگوی وزارت دفاع حضور نیروهای طالب را در افغانستان موسومی خواند و گفت که اعضای این گروه در فصلهای مشخص بهار و تابستان به افغانستان برمیگردند و در فصل زمستان دوباره به پاکستان میروند.
رادمنش میگوید که اکنون پاکستان دروازههای مدارس و مکاتب خود را بهروی طالبان بسته و آنان را به جنگ افغانستان روان کرده است که در حال حاضر بر همین اساس، نیروهای طالب در کشور افزایش یافتهاند.
در حالیکه هیچ آمار رسمی از تعداد جنگجویان طالب وجود ندارد، آمارهای منتشرشده توسط وزارت دفاع افغانستان اگر چنانکه واقعی باشد، بیانگر آن است که تعداد نیروی نظامی گروه طالبان بیش از آنچه تا هنوز تخمین زده شده، می باشد.
اگر بهصورت متوسط هر ماه یکهزار نفر از اعضای گروه طالبان کشته شوند، تا هنوز دهها هزار نفر در جنگ دهساله توسط نیروهای امنیتی افغانستان کشته شدهاند. از جانب دیگر جغرافیای جنگ، جغرافیایی که بر اساس اعلامیههای وزارت دفاع در آن طالبان را کشتهاند (32 ولایت) و پیشرفتها و سازماندهی حملات متعدد توسط گروه طالبان بیانگر این است که باوجود تمام این تلفات هنوز هم گروه طالبان نیروی قابل توجهی برای پیشبرد جنگ در 32 ولایت کشور در اختیار دارد. تصرف ولسوالیها و مراکز مهم دولتی نیاز به جنگجویان بیشتری دارد- تصرف چهار ولسوالی در یک هفتهی گذشته توسط گروه طالبان تا حدودی روشن میکند که هزاران نفر همزمان در برابر نیروهای دولتی در جنگاند.
با اینوجود، کشتارهای مداوم و جنگ فرسایشی جاری با وجود خوشبینیهای وزارت دفاع و حکومت افغانستان، نشان میدهد که چشمانداز واقعبینانهتر برای ختم جنگ از طریق پیروزی مطلق نظامی وجود ندارد. در حالیکه نهادهای امنیتی با نشر اعلامیههای پیروزی، تصرف، کشتار، اسارت، زخمیها و بازپسگیری و اجرای عملیاتهای متعدد در پی تبلیغات و انگیزهدهی به سربازان و سایر نیروهای امنیتی است، گروههای تروریستی نیز از امکانات رسانهیی و تبلیغاتی برای ترویج اهداف و اطلاعرسانی از مواضع و فعالیتهایشان استفاده میکنند و در این میان هنوز روشن نیست که طالبان در برابر امکانات گسترده و سربازان فراوان و مورد حمایت مردم افغانستان با توجه به آمار تلفاتی که وزارت دفاع کشور منتشر کرده تا کی دوام میآورند.