نجیب‌الله سعادت-هرات
تابلو/لوحه‌ی دانشگاه هرات به یک دلیل ساده از دروازه‌ی ورودی این دانشگاه برداشته شد: جنجال بر سر نوشتن یا برداشتن واژه‌ی دانشگاه. یک سال از آن زمان می‌گذرد و به‌رغم توافقی که در این زمینه حاصل شده، هنوز دانشگاه هرات، لوحه ندارد.
ساعت هشت صبح است و بعد از دو سال، برای اخذ مصاحبه وارد دانشگاه می‌شوم. دروازه‌ی ورودی جدید با نمایی زیبا و معماری زیبنده افتتاح شده است و رفت‌وآمد دانشجویان و اساتید و کارمندان از طریق آن صورت می‌گیرد. اگر دانشگاه هرات را نشناسیم، قطعاً برای پیدا کردنش به‌دلیل نداشتن لوحه، به درد سر می‌افتیم.
چرا این دانشگاه هنوز لوحه ندارد؟ دانشجویان و استادان این دانشگاه چه نگاهی به این مسأله دارند؟
در مسیر راه به دانشجویی برمی‌خورم که خودش را حسیب محمدی و از دانشکده‌ی ادبیات معرفی می‌کند.
او می گوید: «بی‌نام‌ونشان بودن این محیط علمی در گرو تعصبات و لجاجت‌های مسئولین در راس و متعصبان قدرتمند مانده است. ما همه طرفدار این بودیم که باید لوحه‌ی دانشگاه به هر دو زبان رسمی کشور یعنی دری و پشتو تحت عناوین (پوهنتون هرات / دانشگاه هرات) نوشته شود اما این‌ها هم‌چنان در برابر این خواسته‌ی مشروع ما مقاومت می‌کنند و باعث می‌شوند هویت این مکان بزرگ علمی و آکادمیک در سطح کشور، هم‌چنان گنگ بماند».
فیصل کریمی، استاد دانشگاه هرات به اطلاعات روز گفت: این حق بیش از نیمی از مردم افغانستان است که به زبان اصلی و مادری خود (فارسی) تکلم داشته باشند و یا این‌که از آن برای نوشتار و گفتار در اماکن عمومی از جمله محیط علمی دانشگاه استفاده کنند.
وی نصب تابلوی جدید را با سه زبان، حق دانشجویان هرات دانسته و از مسئولین می‌خواهد تا به این موضوع به‌صورت فوری رسیدگی نمایند.
این استاد دانشگاه و آگاه امور فرهنگی، معتقد است که زبان پشتو و فارسی، در افغانستان هیچ‌گونه برتری بر یکدیگر نداشته و باید با این‌گونه موارد به‌طور یکسان برخورد صورت گیرد.
فرهاد مجیدی نماینده‌ی مردم هرات در مجلس نمایندگان کشور، لوحه نداشتن دانشگاه هرات را برای مسئولین این دانشگاه شرم‌آور می‌خواند و از مسئولین دانشگاه می‌خواهد که این موضوع را به‌صورت جدی پی‌گیری نمایند.
آقای مجیدی به روزنامه‌ی اطلاعات روز گفت: «وقتی تابلو برای دانشگاه هرات زیباست که مزین به زبان دری و پشتو باشد و این خواست مردم هرات است. در حال حاضر 85درصد مردم افغانستان به زبان دری صحبت می‌کنند و این رقم در هرات حدود 90درصد است. بنابراین حق مردم هرات است که در کنار واژه‌ی پوهنتون، واژه‌ی دانشگاه نیز درج شود».
توافق نظر اعضای پارلمان بر درج واژه‌ی دانشگاه
بر اساس یافته‌های روزنامه‌ی اطلاعات روز، نمایندگان پارلمان کشور بر درج واژه‌ی دانشگاه و پوهنتون در پهلوی هم توافق نظر دارند و طبق اسنادی که به‌دست ما رسیده است، شمار این وکلا به 160 نفر می‌رسد.
در این سند که امضای نمایندگان پارلمان کشور دیده می‌شود، گفته شده که به‌دلیل تقویت حس همدیگرپذیری باید واژه‌ی دانشگاه و پوهنتون در کنار هم‌دیگر درج شود.
پاسخ مسئولان
بصیراحمد دانشیار مسئول ارتباط و آگاهی عامه‌ی دانشگاه هرات به اطلاعات روز می‌گوید، بر اساس فیصله‌ی شورای علمی دانشگاه هرات قرار شد که تابلوی این دانشگاه با سه زبان دری، پشتو و انگلیسی نصب گردد اما پس از جنجال سال گذشته، ریاست دانشگاه این موضوع را با اداره‌ی محلی هرات و شخص والی این ولایت در میان گذاشت که بر اساس فیصله‌ی اداره‌ی محلی ولایت این تابلو پایین آورده شد و تاکنون نیز نصب نشده است.
در همین حال جیلانی فرهاد سخن‌گوی والی هرات در گفت‌وگو با اطلاعات روز، فرستادن مکتوبی پیرامون این قضیه به کابل را تایید می‌کند. سخن‌گوی والی هرات می‌گوید که اداره‌ی محلی این ولایت منتظر فیصله‌ی مقام‌های مرکز کشور است و هر زمانی که از مرکز دستوری مبنی بر نصب لوحه بر سر در دانشگاه هرات به آن‌ها برسد، آن‌را عملی خواهند کرد.
بیشتر از یک‌سال می‌شود که دانشگاه هرات بدون لوحه به‌سر می برد و تاکنون مقام‌های مرکزی کشور، پیرامون این قضیه به نتیجه‌یی نرسیده‌اند و گرچه این دانشگاه، همان پوهنتون هرات است که هزاران دانشجو در آن سرگرم تحصیل‌اند، اما دست‌کم در سطح تابلوی معرف آن، نه دانشگاه است نه پوهنتون.