خالق ابراهیمی
سازمان یونسکو از سال ۱۹۹۵ روز بیست و سوم آپریل (سوم ثور) را به عنوان روز جهانی کتاب و حقوق مؤلفان در تقویم خود گنجاند. روز جهانی کتاب را نخست اتحادیه‌ی بین‌المللی ناشران و دولت اسپانیا به اجلاس بیست و هشتم یونسکو پیش‌نهاد کردند و سپس، به پیش‌نهاد فدراسیون روسیه، عنوان «حق مؤلف» (نشرانه) نیز به آن افزوده شد و توسط کشورهای شرکت کننده در همایش به تصویب رسید. انتخاب این روز خاص به این دلیل است که سه تن از مشاهیر ادبیات جهان؛ سروانتس، ویلیام شکسپیر و اینکا گارسیلاسو دولاوگا در چنین روزی در سال 1616 بدرود حیات گفته‌اند. هدف یونسکو از اختصاص روزی به کتاب و حق مؤلف، گرامی‌داشت کتاب و مؤلفان جهان بوده است تا بدین وسیله همگان، به‌ویژه جوانان را ترغیب کند که به لذت مطالعه پی ببرند. فکر اولیه‌ی این اقدام از روز سنت جورج، مطابق با 23 آپریل در کاتالونیا نشأت گرفت. در این روز، همراه هر کتابی که به فروش برود، شاخه گل رُز نیز هدیه داده می‌شود. موفقیت برگزاری روزی به این نام در صورتی میّسر است که از طرف همهی شاغلان به امور فرهنگی مورد حمایت قرار گیرد و در هر کشور توسط کمیسیون ملی یونسکو، مراکز، انجمن‌ها، مدارس، کتاب‌خانه‌ها و… مورد توجه واقع شود. اما افغانستان با پشت سر گذاشتن تقریبا سه دوره جنگ و خفقان که تمام بنیان‌های فرهنگی این مُلک را از بین برد، چندان با تجلیل و حمایت از برنامه‌های سازمان‌های فرهنگی علاقه‌مند نیست، یا در حالت بی‌خبری به سر می‌بر‌د. اندک تفاوتی که امسال می‌شود دید، آن‌هم تبریک گفتن افغانستانی‌‌ها در فضای مجازی و شریک کردن تجربه‌های‌شان از کتاب‌خوانی با یک‌دیگر است. در این میان، روزنامه‌ی اطلاعات روز برای پوشش دادن هرچه بیش‌تر این موضوع، با تعدادی از دانشجویان دانشگاه کابل کتاب‌فروشان شهر کابل گفت‌وگو کرده است. در این گفت‌وگوها تلاش شده است دانشجویان از وضعیت منابع تحصیلی در دانشگاه‌ها، تجربیات خودشان از خرید کتاب، هدیه دادن به کسی یا این‌که تا چه میزان مطالعه دارند، بگویند.
حیدر خان نوری
دانشجوی سال چهارم ژورنالیزم در دانشگاه کابل هستم و روز جهانی کتاب را به همهی دوست‌داران کتاب مبارک باد می‌گویم. با این‌که تجلیل از این روز هنوز در بین جامعه‌ی ما جا نیافتاده است و مردم ما هنوز به فرهنگ کتاب‌خوانی عادت ندارند، هستند کسان بسیار اندک، که مطالعه‌ی جدی دارند و کتاب می‌خوانند. خودم بیش‌تر علاقه‌مند کتاب‌های اجتماعی هستم و کماکان فلسفه نیز مطالعه می‌کنم. معمولا کتاب‌ها در این زمینه‌ها بیش‌تر ترجمه‌های ایرانی اند. استادان ما بسیار در این زمینه مخالفت می‌کنند، در حالی‌که خودشان هم از همین کتاب‌ها استفاده می‌کنند. کتاب زیاد نمی‌خرم و از کتاب‌خانه‌ی دانشگاه و دیگر کتاب‌خانه‌ها استفاده می‌کنم. صرفا به مناسبت‌های مختلف برای دوستانم کتاب خریده‌ام. امروز نیز دوست دارم به یکی از دوستانم کتاب هدیه کنم.
رُزما
دانشجوی رشته‌ی باستان‌شناسی در دانشگاه کابل هستم. کتاب بهترین دوستم بوده و است. در دوران مکتب بیش‌تر کتاب‌های تاریخی و معلومات عمومی می‌خواندم. فعلا هم که دانشجو هستم، بیش‌تر از دوستانم مشورت می‌گیرم تا مطالعه‌ی بیرونی‌ام را زیادتر کنم. دوست دارم اطلاعات زیادی داشته باشم. در حقیقت، شناخت ما از دنیای ما، توسط کتاب انجام می‌شود. فراموش نکنیم که جامعه‌ی ما یک جامعه‌ی مذهبی است و من هم از روی مجبوریت گاهی کتاب‌های مذهبی می‌خوانم. یکی از راه‌هایی که ما می‌توانیم فرهنگ کتاب‌خوانی را ترویج کنیم، دادن کتاب به دوستان و گرفتن کتاب از دوستان است.
زهرا حقجو
دانشجوی رشته‌ی بشر‌شناسی در دانشکده‌ی علوم اجتماعی دانشگاه کابل هستم. خوش‌حالم که از روز بین‌المللی کتاب در افغانستان نیز تجلیل می‌شود. می‌خواهم امروز به یکی از دوستانم کتاب هدیه کنم. البته بستگی به علایقش دارد تا من برایش کتاب انتخاب کنم. دوست دارم به یکی از استادانم کتاب هدیه کنم. بیش‌تر تاریخ می‌خوانم، اما به ادبیات علاقه‌ی خاص دارم، به‌خصوص به شعر و شاعری. شاملو را بهترین شاعر می‌دانم. در یک نمایشگاه کتاب رفته بودم و کتابی را پسندیدم، اما پولم کم بود و نتوانستم این کتاب را بخرم. این قضیه مربوط به دوران مکتب است. قیمت بودن کتاب، دلیل عمده‌‌ای است که بعضی از دانشجویان نمی‌توانند کتاب بخرند. علاقه نیز کم است برای کتاب خواندن. در ایران این‌طور نیست. در ایران فرهنگ کتاب‌خوانی بسیار رشد کرده است، اما در کشور ما هیچ‌گونه تشویقی برای کتاب خواندن وجود ندارد. در بسیاری از موارد، دانشجویان حتا نمی‌دانند که چه کتاب‌هایی را تهیه کنند و بخوانند. من خودم در بین هم‌صنفی‌هایم، همیشه کتاب‌هایی را که خوانده‌ام، معرفی می‌کنم.
سید لطف‌الله
دانشجوی سال سوم رشته‌ی اداره و پالیسی عامه هستم. روز جهانی کتاب را به همه تبریک می‌گویم، گرچند که این روز در افغانستان تجلیل نمی‌شود. امروز سرگردان‌تر از هر روز دیگر بودم. از صبح تا حالا دنبال منابع درسی می‌گشتم. متأسفانه نمی‌شود این کتاب‌ها را به دست آورد. از وضعیت کتاب راضی نیستم. کتاب نداریم و در کتاب‌خانه‌ای که برای دانشکده‌ی ما ایجاد کردهاند، بیش‌تر کتاب‌ها به زبان انگیلیسی هستند و فهم آن‌ها برای ما سخت است. درک مطالب به زبان دوم، در کل سخت است. به این خاطر، همیشه مجبور می‌شوم رو بیاورم به کتاب‌های مذهبی، چون هم ارزان اند و هم آسان یافت می‌شوند. باز هم کتاب از هرنوعش باشد، بهترین دوستم است. برای دوستانم کتاب هدیه می‌دهم، حتا در جشن عروسی یک دوستم، به او کتاب هدیه دادم. باز هم تبریک باشد!
اسدالله
دانشجوی رشته‌ی کامپیوتر ساینس هستم. درس‌ها خیلی وقت شروع شده بودند، اما مواد درسی هنوز به دست ما نرسیده است. منابعی که استاد معرفی می‌کند، به‌راحتی یافت نمی‌شوند. تنها به کتاب‌ها و جزوه‌های دانشگاه نمی‌شود اکتفا کرد. کتاب‌هایی که در این‌جا تدریس می‌شوند، کتاب‌های خیلی مورد اعتماد نیستند. معمولا کتاب‌هایی که از ایران وارد می‌شوند را استادان نمی‌پذیرند، اما ترجمه‌های خودشان نیز مورد اعتبار نیستند. مشکلات بسیار خاصی دارند؛ از لحاظ ادبی و فنون نوشتاری گرفته تا مراجعی که کتاب را تهیه می‌کنند. حالا با دوستانم به طرف کتاب‌خانه می‌رفتم تا مطالعه کنم. خوب است برای ترویج کتاب‌خوانی، حداقل یک روز را در تاریخ داشته باشیم.
مقیم مهران
دانشجوی سال سوم رشته‌ی ادبیات فارسی در دانشگاه کابل هستم. به مناسبت روز بین‌المللی کتاب، می‌خواهم به دوستانم کتاب هدیه کنم. تجلیل از این روز، تجلیل از دست‌آورد بشر در طول تاریخ است. آن‌چه امروز ما به عنوان افتخار از آن یاد می‌کنیم، همه توسط کتاب و کتاب‌خانه‌ها به ما منتقل شده‌اند. پس به کتاب ارج بگذاریم و بهترین ارج گذاشتن، خواندن کتاب است. مشکل ما در افغانستان این است که با کتاب نیز برخورد سیاسی می‌شود. استادان ما خودشان هیچ دست‌آورد علمی ندارند که به دسترس دانشجویان قرار دهند، اما با کتاب‌های ایرانی نیز مخالفت دارند. مبادا کسی کتاب ایرانی را در دست داشته باشد، بلافاصه متهم به جاسوسی و ایران‌گرایی می‌شود. استادان ما با خواندن جزوه استاد شده‌اند، اما نمی‌دانند که با خواندن جزوه و تدریس آن، نیاز جوانان و نیاز زمان را پاسخ‌گو نیستند. حتا استادانی که جدیدا به دانشگاه معرفی شده‌اند، از این مشکل رنج می‌برند. آن‌ها نیز سوادِ بیش‌تر از جزوه ندارند. وضعیت صنف و درس و کتاب‌خوانی در افغانستان همین است که گفتم. از طرف دیگر، ما با فقر مداوم دست و پنجه نرم می‌کنیم. بلند بودن قیمت کتاب باعث می‌شود که خیلی‌ها نتوانند کتاب بخوانند. در اخیر، یک‌بار دیگر روز جهانی کتاب را گرامی می‌داریم و به خوانندگان کتاب تبریک می‌گویم. شاد باشید.
نعیم رییسی
امروز در کتاب‌فروشی سنایی آمدم تا برای یکی از دوستانم کتاب بخرم و کتاب‌هایی را که خودم دوست دارم. من دانشجوی رشته‌ی مهندسی هستم؛ همان‌طور که می‌دانید، دو تا کتاب از رشته‌ی علوم سیاسی در دستم است. این‌ها را برای همان دوست نازنینم خریدم که دانشجوی رشته‌ی علوم سیاسی است. امیدوارم این کتاب‌ها برایش مفید واقع شوند و با خواندن این کتاب‌ها، قسمتی از سیاست را بفهمد. البته که دنیای سیاست به این آسانی قابل فهم نیست. این روز را به همهی هم‌وطنان کتاب‌خوانم تبریک می‌گویم. از حکومت می‌خواهم تا زمینه و تسهیلات بیش‌تر را برای چاپ و نشر کتاب آماده کند، تا ما نیز مانند بقیه‌ی مردمان دنیا زندگی کنیم.
خلیل حسینی، مسئول انتشارات حکیم سنایی
امروز مراجعه کنندگان بیش‌تری نسبت به روزهای قبل داشتم. فکر کنم بیش‌تر برای دوستان‌شان هدیه می‌گرفتند؛ چون از بخش ادبیات داستانی و هنر بیش‌ترین فروش را داشتم. امیدوارم این روند هم‌چنین ادامه پیدا کند تا کتاب‌فروشان هم جان بگیرند و فرهنگ کتاب‌خوانی در کشور فراگیر شود. ما کتاب از کشور همسایه، ایران، وارد می‌کنیم و بیش‌تر منابع درسی دانشگاه‌هاست. جالب است که مشتریان ما اکثریت‌شان از دانشگاهای خصوصی هستند. دانشجویان دانشگاه دولتی توانایی خرید کتاب را ندارند، یا استاد به آن‌ها معرفی نمی‌کند؛ من نمی‌دانم که مشکل اصلی در کجاست. فعلا که اوضاع کتاب‌فروشی در شهر کابل بسیار خراب شده است. یک مشکل این است که کتاب‌ها با ورق خیلی بد کاپی می‌شوند و با قیمت ارزان‌تر به بازار عرضه می‌گردند. مشکلات وارد کردن کتاب در بخش گمرکات است؛ چون در گمرک بسیار ما را اذیت می‌کنند. صندوق‌های کتاب را با چاقو می‌زنند. برای چند روز موتر بار را توقیف می‌کنند. مشکلات اصلی ما در همین نقطه‌ها‌ست. امیدوارم که دولت توجه کند و این مشکل را حل کند.