آزار دختران و زنان در کوچه و بازار به پدیدهی جنجالبرانگیزی در کشور تبدیل شده است. شماری از دختران میگویند این آزارها گاهی فرصتهای تعلیمی، تحصیلی و فعالیتهای اجتماعی را از آنان میگیرد. در یازده سال اخیر، دهها نهاد مدنی و تحصیلی به فعالیت آغاز کردهاند که به این سبب فضای نسبتا بازتری برای فعالیتهای تعلیمی، تحصیلی و اجتماعی زنان فراهم شده است، ولی دیدگاه عمومی در رابطه با حضور زنان در اجتماع تغییر زیادی نکرده است. دخترانی که حالا به مکتب، مراکز آموزشی یا دانشگاهها میروند، هرروز با پدیدهی آزار و اذیت خیابانی مواجه میشوند.
سمیرا، دانش آموز صنف یازدهم مکتب که خود مورد آزار قرار گرفته است میگوید، چنین اذیتهایی هرچند که او را از عزمش برای ادامهی تعلیم باز نداشته، ولی برایش دردسرساز بوده است. این دختر دانش آموز میگوید، یکی از همصنفانش که او را اذیت میکند، باری تا پشت دروازهی خانه او را دنبال کرده و اعضای خانواده با دیدن چنین صحنهای، فکر کردهاند که دختر خانواده مقصر است. در حالی که به گفتهی سمیرا، این مسئله کاملا برعکس بوده است. او میگوید: «[اذیت کننده] حتا تا پیش خانهی ما آمد. وقتی برادرم او را دید، به مادرم گفت و مادرم بالای من سر و صدا کرد که تو با بچهها میگردی. در حالی که من چنین کاری نمیکنم».
سمیرا میگوید، مشکل اصلی این است که خانوادهها به جای این که دختران را درک کنند و بدانند که دختران قربانی چنین اذیتهایی هستند، با مقصر دانستن آنها زمینه و فرصتهای تعلیمی را از آنان میگیرند: «در حالی که دختر هیچکاری نکرده باشد، بازهم ملامتی بر سر دختران میافتد. به خاطری که پسران تا خانه به دنبال آنها میروند. هرچه که دختر بیچاره بگوید، باز هم آنها نمیفهمند».
اصلاح خانوادگی و اجتماعی
دخترانی که آزار و اذیت خیابانی را تجربه کردهاند، میگویند، به دلیل ترسی که از آبروریزی دارند، نمیخواهند چنین قضیهها را به پولیس بگویند. آنها میگویند بهترین راه پایان دادن به این اذیتها، تربیت خانوادگی و اصلاح اجتماع است.
لطیفه، یکی دیگر از قربانیان آزار خیابانی میگوید: «خودم وقتی مکتب میروم، بچهها اذیتم میکنند. نظرم این است که پسران از طرف خانواده و جامعه کنترول شوند، تا خانمها را اذیت نکنند». به باور این خانم، خانوادهها به جای منع پسران شان از آزار دادن دختران، آنها را تشویق میکنند و چنین تشویقهایی سبب میشود تا بستر اجتماعی آزار و اذیت دختران گرمتر شود.
نهادهای فعال حقوق زن با آن که بارها راهپیماییها و سمینارهایی را در رابطه آزار و اذیت زنان و دختران برگزار کردهاند؛ اما این پدیده هنوز در جادهها، محل کار، بازار و مراکز تحصیلی دیده میشود. با آن که پس از شکست طالبان، زنان و دختران حق تعلیم و تحصیل و فعالیتهای اجتماعی را به دست آوردهاند، اما زنان هنوز در سطوح مختلف با مشکلات دست و پنجه نرم میکنند و عملا نمیتوانند از حقوق خود استفاده کنند.