مصاحبهی روزنامهی «لیتر» با عمرتای باتیموف، سفیر جمهوری قزاقستان در کابل
برگردان: مهدی زرتشت
اشاره: جمهوری قزاقستان، از شروع دولت انتقالی تا امروز یکی از کشورهایی بوده است که کمکهای زیادی را به افغانستان ارائه کرده است. ساخت و ساز شاهراهها، مکتبها و مراکز آموزشی و درمانی، کمکهای مواد غذایی به آسیبدیدگان سیلاب در شمال کشور و همین طور، اعطای هزار بورس تحصیلی به دانشجویان کشور در مقاطع مختلف تحصیلی در دانشگاههای قزاقستان، از مهمترین کمکهای بشردوستانهی این کشور به افغانستان اند.
سوابق رابطهی سیاسی میان دو کشور افغانستان و قزاقستان نیز نیک و حسنه است و طی سالهای اخیر، بهشمول رییس جمهور پیشین، حامد کرزی، مقامهای مهم دولت سفرهای زیادی به کشور قزاقستان داشتهاند و قرار معلوم، بیشتر گفتوگوها روی گسترش روابط سیاسی و اقتصادی و همین طور، روابط فرهنگی بودهاند. از سویی، دولت قزاقستان همچون روسیه و سایر جمهوریهای آسیای میانه، معتقد است که ثبات در افغانستان، به معنای ثبات کل منطقهی آسیای میانه است. از همینرو، جمهوری قزاقستان به سهم خودش تلاش دارد تا ضمن حفظ روابط سیاسی، بر اوضاع سیاسی آیندهی افغانستان نیز اشراف داشته باشد.
روزنامهی «لیتر» چند روز پس از توافق نهایی برای تشکیل دولت وحدت ملی، با سفیر جمهوری قزاقستان در کابل، گفتوگویی انجام داده است. در این مصاحبه، سفیر جمهوری قزاقستان، ضمن تحلیل و ارزیابی اوضاع سیاسی فعلی افغانستان، در لابلای صحبتهایش چشماندازی از روابط سیاسی دو کشور در آینده نیز ارائه میکند.
***
مصاحبه از روزنامهی «لیتر»
منبع: وبسایت وزارت امور خارجهی جمهوری قزاقستان (МИД РК)
عمرتای باتیموف، سفیر تامالاختیار جمهوری قزاقستان و یکی از متخصصان کارکشته در حوزهی شرق میانه و کارمند امنیت ملی و رییس اطلاعات خارجی کشور، در زمینههای ذیل، با ما صحبت میکند: افغانستان چه تجربهای را میتواند از قزاقستان وام بگیرد، روابط دو جانبه میان افغانستان و قزاقستان چگونه توسعه مییابد و کارمندان دفتر سفارت تحت کدام شرایطی در کابل کار میکنند.
اوضاع داخلی افغانستان را چگونه ارزیابی میکنید؟
همان طور که دیده میشود، در این مرحلهی جدید، افغانستان در شرایط دشواری بهسر میبرد. تا پایان سال جاری، مأموریت بخش عمدهی نظامی نیروهای تأمین امنیت آیساف، پایان مییابد و آنها افغانستان را ترک میکنند. در همین راستا، انتقال کامل مسئولیتهای امنیتی به مقامهای افغانستان، همچنان ادامه دارد. علاوتاً، طی این سالها، کشور به لحاظ سیاسی اشباع شد. خب، اوضاع مبهم باقی مانده است. هنوز مسایلی در ارتباط به انتخابات به سرانجام رسیدهی ریاست جمهوری و رقابت یکی از کاندیداها- دکتر عبدالله عبدالله، وزیر پیشین امور خارجه، باقی مانده است.
روند سیاسی شروع انتخابات امسال ریاست جمهوری در ماه آپریل، غیرقابل پیشبینی بود. به تاریخ 14 سپتامبر سال جاری، مرحلهی شمارش مجدد آرا با مشارکت تعداد زیادی از ناظران ملی و بینالمللی و از جمله سازمان ملل متحد و اتحادیهی اروپا، به اتمام رسید. به تاریخ 21 سپتامبر، دو کاندیدا توافقنامهی تشکیل دولت وحدت ملی را امضا کردند. در همین زمان، کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان، اشرف غنی را به عنوان رییس جمهور و عبدالله عبدالله را به عنوان رییس اجرایی دولت جدید اعلام کرد. انتظار میرود طی دو سال آینده، لویه جرگه- شورای عالی نمایندگان افغانستان- پست نخستوزیری را ایجاد کند.
مردم افغانستان به دولت وحدت ملی، امیدهای زیادی را بستهاند و انتظار دارند که سیاستهای این دولت، افغانستان را به بازسازی و توسعه برساند. در کنار این مسایل، با تأسف میخواهم خاطرنشان کنم که پسمنظر این امیدها و انتظارات، ترسهایی ناشی از فعالیت شورشیان و نیروهای خطرناک ضددولت و از جمله «طالبان» شبکهی حقانی، جناح حزب اسلامی گلبدین حکمتیار و القاعده، تشکیل میدهد.
همچنین باید توجه داشت که نیروهای امنیت ملی افغانستان ((АНСБ ضمن تلفات، اما بهطور کلی با موفقیتهایی نیز روبهرو شدهاند. شرایط از آنجا سختتر میشود که افغانستان ضمن دشواریهای اقتصاد ملی، هنوز هم بهشدت وابسته به کمکهای خارجی است. تنها در این دوره از انتخابات، وزارت مالیه 5 میلیارد دالر صدمه دید و 6 میلیارد دالر از کشور خارج شد.
با این حال، دولت افغانستان در نتیجهی حمایت جامعهی بینالمللی و از جمله کمک کنندگان داوطلب، سازمان ملل متحد، اتحادیهی اروپا، کشورهای عربی و آسیای مرکزی و از جمله قزاقستان، به نتایج نسبتاً مثبت اوضاع اقتصادی رسیده است.
وضعیت فعلی روابط دو جانبه میان افغانستان و قزاقستان چگونه است و در آینده چطور؟
همکاری کشور ما تنها به ارائهی کمکهای بشردوستانه محدود نمیشود. بهطور خاص، در چارچوب کمکهای قزاقستان به افغانستان، بزرگراه تالقان-قندز-شیرخان بندر، بازسازی شده است. همچنین ساخت و ساز یک مکتب و یک شفاخانه نیز تکمیل شده است. حمایت مالی [از سوی قزاقستان] به مبلغ 5,1 میلیون دالر امریکایی برای توسعهی پروژهها آماده میشود.
ادامه دارد…