حزب وحدت اسلامی افغانستان اظهارات اخیر عبدالرشید دوستم درباره‌ی کریم خیلی، رهبر این حزب را «ناسنجیده» خوانده و آن را تقبیح کرده است. این حزب از موضع اخیر دوستم علیه طالبان نیز انتقاد کرده و گفته است که اعلان جنگ از خارج کشور درد مردم افغانستان را درمان نمی‌تواند.
در اعلامیه‌ی حزب وحدت اسلامی افغانستان که شامگاه امروز (چهارشنبه، ۳۰ سنبله) منتشر شده، آمده است که دوستم با اظهار ناراحتی از عدم اشتراک خلیلی در شورای جبهه مقاومت برای نجات افغانستان، اتهامات «ناروایی» را علیه او مطرح کرده است.
دوستم روز گذشته در یک نشست مجازی به مناسبت سالروز ترور برهاالدین ربانی، رییس پیشین شورای عالی صلح گفت که خلیلی به‌خاطر چهار «قِران پاکستان همه افتخارات یک ملت را زیر پاک کرد». دوستم افزود که خیلی از ترس پاکستان نمی‌تواند در جلسات شورای مقاومت اشتراک کند.
حزب وحدت اسلامی افغانستان در اعلامیه‌ی خود گفته است که این اظهارات دوستم «آن‌قدر غیرمنتظره و ناسنجیده بود که هر شنونده‌ای شک می‌کند که این سخنان از طرف یک رهبر گفته شده باشد».
این حزب گفته است: «دوستم باید بداند که حمله به خلیلی و تخریب شخصیت ایشان، حمله به یک آدرس معتبر سیاسی از جوامع محروم افغانستان و تخریب این آدرس است و پیامد آن، نه تنها متوجه حزب وحدت اسلامی و جامعه هزاره می‌شود، بلکه کل جوامع محروم افغانستان را متأثر می‌سازد.»
حزب وحدت اسلامی افغانستان با تکذیب و تقبیح سخنان دوستم، از او خواسته است بابت این اظهارات ناسنجیده عذرخواهی کند.
این حزب گفته است که دوستم در این سخنان خود به تمام ارتباطات، علائق و سابقه همکاری میان دو جامعه هزاره و ازبیک و حزب وحدت اسلامی و جنبش ملی اسلامی پشت پا زده است.
حزب وحدت اسلامی افغانستان در ادامه گفته است که این حزب بر این باور است که سیاست «جنگ و ارعاب، یک سیاست ناکام است و جز تعمیق بحران و کشاندن کشور به جنگ‌های خانمان‌سوز قومی و فرقه‌ای نتیجه‌ای به همراه ندارد».
این حزب تأکید کرده است که افغانستان به‌عنوان خانه‌ی مشترک همه «افغان‌ها نیازمند تعامل و مشارکت همگانی درهمه عرصه‌ها است».
در اعلامیه‌ی حزب آمده است که سیاست جنگی به‌شمول اعلان جنگ از خارج کشور نه تنها درد مردم افغانستان را درمان نمی‌تواند؛ بلکه مردم را آسیب‌پذیرتر می‌سازد: «تاوان این شعارها را مردم می‌دهند، کما اینکه تاکنون داده‌اند، بدون اینکه نتیجه‌ی مطلوب به همراه داشته باشد.»
دوستم اما دیروز گفت که گفت‌وگو با طالبان نتیجه نمی‌دهد و به گفته‌ی او، به جزء مبارزه‌ی مسلحانه علیه این گروه دیگر راهی وجود ندارد.
دوستم در اظهارات خود گفت که در صورت حمایت جهان از «جبهه مقاومت» و شورای مقاومت برای نجات افغانستان، طالبان ظرف ۱۰ الی ۱۵ روز شکست خواهند خورد.
او گفت: «به جهان به اطمینان صحبت می‌کنیم که از جبهه مقاومت و شورای عالی مقاومت حمایت کنند، اگر طی ۱۰ الی ۱۵ روز صدا از کوتل سبزک برنیامد، نام من را یک آدم دیوانه بگذارند، نه مارشال دوستم.»
حزب وحدت اسلامی افغانستان در واکنش به این بخش از اظهارات دوستم گفته است که اشرف غنی نیز همانند تعداد دیگری از رهبران سیاسی از جنگ و مقاومت و نابودی طالبان سخن‌زد و لاف و گزاف بسیار گفت، اما در آخرین لحظه‌ها بدون اندک‌ترین مقاومت، از کشور فرار کرد.
این حزب بر تغییر وضعیت از طریق گفت‌وگوهای سیاسی تأکید کرده است.
حزب وحدت اسلامی افغانستان در عین حال گفته است که اگر طالبان به مطالبات مشروع مردم افغانستان تمکین نکنند و تمام تلاش‌های سیاسی به بُن‌بست برسد، مردم افغانستان برای همیش سکوت نخواهند کرد.
در اعلامیه‌ی این حزب آمده است که قبل از هر اقدامی، جریان‌های تأثیرگذار سیاسی و گروه‌های مدنی باید روی یک طرح جامع برای آینده‌ی سیاسی کشور که مبتنی بر مشارکت عادلانه همه اقوام کشور باشد به توافق برسند.
به باور این حزب، بدون یک چنین توافقی، هر نوع حرکت و اقدام سیاسی منجر به شکست شده، موجب تداوم بحران خواهد شد: «ما دیگر نمی‌توانیم در پس شعارهای قشنگ اما مبهم حرکت نماییم و برای آن قربانی دهیم.»
حزب وحدت اسلامی افغانستان در ادامه گفته است که این حزب خواستار عبور از نظام متمرکز به نظام غیرمتمرکز است و باور دارد که برای مقابله با انحصار سیاسی یک چنین تغییر در ساختار سیاسی کشور یک ضرورت حتمی است.