اطلاعات روز

نظامیان پیشین زن در غزنی: طالبان جنگ‌جویانش را به‌جای ما تعیین کرده‌اند

شماری از افسران زن در پولیس پیشین می‌گویند که طالبان از زمان تسلط بر افغانستان آنان را در ولایت غزنی از کار برکنار و به‌جای آنان مردان عضو این گروه را مقرر کرده‌اند. این زنان چند بار شکایات‌شان را به وزارت داخله طالبان در کابل برده‌اند، اما به‌دلیل «مخالفت اسحاق آخوندزاده، والی این گروه در غزنی با کار زنان نظامی» هنوز به این شکایات رسیدگی نشده است.

همچنین طالبان معاش نزدیک به ۱۶ ماه افسران زن در پولیس پیشین فرماندهی امنیه‌ غزنی را پرداخت نکرده و به این زنان گفته‌اند که توقع دریافت معاش در مدت حاکمیت طالبان در یک سال گذشته را نداشته باشند. طالبان در مورد معاشات پرداخت نشده‌ی این زنان در ماه‌های اخیر حکومت پیشین به آنان هم گفته‌اند که معاش خود را از اشرف غنی، رییس‌جمهور فراری بطلبند.

این زنان نظامی مدعی اند که در وضعیت بد اقتصادی به‌سر می‌برند و برای گذراندن زندگی مجبورند با شرایط طالبان کنار بیایند.

از اعتراض تا طعنه‌ی «تلخ» طالبان

طالبان پس از تسلط خود، از مجموع ۷۲ نظامی پیشین زن در غزنی، فقط ۱۳ سرباز را به‌کار گرفته‌اند. به متباقی این افراد گفته‌اند که به آنان نیازی ندارند و به‌کار گرفته نمی‌شوند. این زنان بارها به فرماندهی امینه‌ طالبان در غزنی مراجعه کرده، اما از سوی مسئولان این گروه اجازه‌ی ورود به آن و مطرح‌کردن درخواست‌شان را نیافته‌اند.

چند نفر از این زنان نظامی در صحبت‌های جداگانه با روزنامه اطلاعات روز گفتند که پس از آن، زنان نظامی به‌گونه‌ی گروهی در کابل رفته و درخواست‌شان را تعقیب کرده‌اند. یکی از آنان گفت: «[طالبان] در دو بار نخست، ما را در وزارت [داخله این گروه] راه ندادند. بعد در نوبت سوم، ما اعتراض کردیم و گفتیم که شکایات خود را به رسانه‌ها می‌رسانیم و پس از آن ما را راه دادند.» وزارت داخله طالبان در پاسخ به شکایات و درخواست زنان نظامی، گزارش والی این گروه برای غزنی را ارائه می‌کند. در این گزارش که توسط یکی از مسئولان وزارت داخله طالبان خوانده می‌شود، آمده است که «تمامی نظامی اناثیه‌ی حکومت سرنگون‌شده در غزنی، افغانستان را ترک کرده‌اند».

زنان نظامی این گزارش والی طالبان در غزنی را رد می‌کنند و خواستار جذب‌شان در پست‌های قبلی می‌شوند. وزارت داخله طالبان هم به آنان وعده می‌دهد که هیأتی را برای بررسی این موضوع و رسیدگی به آن به غزنی می‌فرستد. به‌گفته‌ زنان نظامی، هیأتی از وزارت داخله طالبان در غزنی رفته و دوباره با همان پاسخ که زنان نظامی افغانستان را ترک کرده‌اند، به کابل برمی‌گردند. در نوبت چهارم که این زنان به وزارت داخله طالبان مراجعه می‌کنند، به آنان گفته می‌شود تا به فرماندهی امنیه‌ طالبان در غزنی بروند و حضورشان در افغانستان و درخواست خود را مطرح کنند.

این زنان با مکتوبی از وزارت داخله طالبان در فرماندهی امنیه‌ این گروه در غزنی می‌روند. طالبان ابتدا با «بدرفتاری همیشگی با آنان» برخورد می‌کنند. نیروهای این گروه مستقر در این فرماندهی وقتی که متوجه مکتوب آنان می‌شوند، یکی از اعضای مرد خود را به‌عنوان نماینده‌ی زنان در فرماندهی امنیه‌ این گروه در غزنی، به زنان مراجعه‌کننده معرفی می‌کنند. در حکومت گذشته، همیشه یک زن این مسئولیت را به عهده داشت.

اسحاق آخوندزاده، والی طالبان در غزنی بارها با کار زنان نظامی مخالفت کرده است.

این مرد عضو طالبان پس از شنیدن درخواست و اعتراض زنان می‌گویند که به‌جای افسران زن، مردانی از اعضای طالبان مقرر شده‌اند. او به زنان نظامی خاطرنشان کرده که نمی‌توانند دوباره به پست‌های قبلی‌شان گماشته شوند. با این حال، این مرد مشخصات زنان معترض را ثبت می‌کند و می‌گوید که همه‌ی‌شان به‌عنوان سرباز با معاش ماهوار حدود نُه هزار افغانی گماشته خواهند شد. این زنان که در حکومت گذشته افسر بودند و معاش بالاتر از ۲۰ هزار افغانی دریافت می‌کردند، به این پاسخ طالبان اعتراض می‌کنند. نماینده‌ی طالبان اما می‌گوید که انجام وظیفه توسط زنان در بخش نظامی، «بی‌عزتی» است و نباید زنان بیشتر از این پافشاری کنند. یکی از این زنان گفت: «طالبان همیشه چنین طعنه‌ی تلخی به ما (زنان نظامی) در هنگام مراجعه می‌زنند. یک دفعه که رفتیم، عساکر دم دروازه ما را با قنداق زدند و دشنام بسیار بد دادند… می‌گفت که شما برای بی‌عزتی این‌جا می‌آیید.»

همچنین نظامی دیگر زن گفت که نیروها و مسئولان طالبان در وزارت داخله و فرماندهی امنیه‌ این گروه در غزنی پیوسته او و همراهانش را در هنگام مراجعه تحقیر کرده‌اند. او افزود: «در کابل (وزارت) از من پرسید که چرا باید [در پولیس طالبان] جذب شوم؛ گفتم که کسی ندارم تا برای ما کار کند و مجبورم برای سیرکردن شکم فرزندانم به‌کار سابقم برگردم. طالب گفت همیطو (همین‌طور) بی‌غیرت قوم و قریب داری که این‌جا برای بدنامی می‌آیی.»

این موارد صرفا بخشی از روایت زنان نظامی از بدرفتاری طالبان با آنان است؛ اما در بسیاری از موارد این زنان در هنگام صحبت نمی‌توانستند خشونت، بدرفتاری، بدزبانی و قلدری نیروهای طالبان را بر زبان بیاورند. عبدالنافع تکور، سخن‌گوی وزارت داخله طالبان در مورد بدرفتاری نظامیان این گروه به پرسش روزنامه اطلاعات روز پاسخ نداد.

او اما در مورد جذب زنان نظامی در پولیس طالبان گفت که این گروه در تلاش است تا زمینه‌ی کار زنان در ولایات از جمله غزنی را فراهم کند. به‌گفته تکور، هنوز این زمینه در غزنی مساعد نشده است؛ اما در تعدادی دیگر از ولایات، با فراهم‌شدن این زمینه، زنان جذب پولیس طالبان شده‌اند. سخن‌گوی وزارت داخله طالبان در مورد پرداخت و یا نپرداختن معاش زنان نظامی هم چیزی نگفت.

با این حال، اما منابع حکومتی این گروه در غزنی تأیید می‌کنند که والی طالبان در این ولایت بارها در جلسات عمومی، مخالفت خود با کار زنان نظامی را اعلام کرده است. براساس گفته‌های آنان، والی طالبان در غزنی برای مخالفت خود در این زمینه همواره از احادیث و روایات اسلامی دلیل می‌آورد. منابع اما تأکید می‌کنند که مخالفت والی طالبان در غزنی با کار زنان نظامی برای این است که او نمی‌توانند افراد این گروه را از بست‌های زنان برکنار کنند.

دفتر سخن‎گوی والی طالبان در غزنی در این مورد پاسخی نداد.

غمِ نان و کار برای دشمن

افزون بر بدرفتاری‌ها و طعنه‌زدن‌های طالبان به زنان نظامی، بیشتر مسئولان این گروه نظامیان پیشین و از جمله زنان نظامی را دشمن خود می‌پندارند: «ما در هر جا (ادارات طالبان) که می‌رفتیم، وقتی [طالبان] می‌فهمیدند نظامی بوده‌ایم، رفتارشان تغییر می‌کرد؛ می‌گفتند اگر توبه کنید، کار تان اجرا می‌شود.» به‌ همین خاطر این گروه شرایط دشواری برای جذب این زنان در پولیس خود تعیین کرده‌ است.

یکی از زنان نظامی گفت که قبل از دریافت فورم ثبت ‌نام، طالبان او را مجبور کرده‌اند تا در مورد فعالیت گذشته‌ی خود معذرت بخواهد. افزون بر این، طالبان از این زنان خواسته تا یکی از همکاران سابق‌شان، اعضای مرد خانواده، همسایه‌ها و ملا امام مسجد آنان را تضمین کنند.

دشمن‌پنداری زنان نظامی از سوی طالبان، برای این زنان هم نگران‌کننده است. نیروهای طالبان حدود دو هفته‌ پیش یک زن از کارمندان بخش امنیتی زندان مرکزی غزنی را در مرکز این شهر تیرباران کردند. در آن هنگام، منابع گفته بودند که طالبان او را در برگشت به خانه‌اش در منطقه‌ «پشتون‌آباد» کشته بودند. طالبان هنوز در این مورد ابراز نظر نکرده‌اند.

زنان نظامی اکنون نیز نگران اند که به سرنوشت این کارمند امنیتی زندان مرکزی غزنی گرفتار نشوند. با آن هم، این زنان می‌گویند که به‌دلیل مشکلات اقتصادی و معیشتی مجبورند با طالبان کار کنند. یکی از آنان گفت: «غم نان ما را مجبور کرده تا با کسانی که تا یک سال پیش می‌جنگیدیم، کار کنیم.»

بیشتر این زنان نظامی که خواستار جذب در پولیس طالبان شده‌اند، بی‌سرپرست اند؛ حتا شوهر و فرزندان تعدادی از آنان توسط طالبان کشته شده‌اند. یکی از این زنان گفت: «با فرزندانم خیلی گرسنگی می‌کشیم. نان برای خوردن نداریم و هر روز مردن را تجربه می‌کنیم. کار با دشمن، بهتر از این است که آدم از گرسنگی بمیرد.»