سازمان عفو بین‌الملل گفته است که محدودیت‌های شدید طالبان و سرکوب غیرقانونی حقوق زنان و دختران توسط این گروه باید به‌عنوان جنایات احتمالی تحت قوانین بین‌المللی، از جمله جنایت علیه بشریت و آزارواذیت جنسیتی مورد بررسی قرار بگیرد.
این سازمان به همکاری کمیسیون بین‌المللی حقوق‌دانان گزارشی را زیر عنوان «جنگ طالبان علیه زنان: جنایت علیه بشریت، آزار و اذیت جنسیتی در افغانستان» تهیه و امروز (جمعه، ۵ جوزا) منتشر کرده‌اند.
در این گزارش به موارد گسترده نقض حقوق بشر در افغانستان، از جمله ناپدیدشدن اجباری، محدودیت‌های طالبان در برابر زنان، شکنجه، زندان و سایر بدرفتاری‌‌ها اشاره شده است که به نقل از این گزارش، می‌تواند مصداق جنایت علیه بشریت باشد.
عفو بین‌الملل و کمیسیون بین‌المللی حقوق‌دانان در این گزارش گفته‌اند که دادستان‌های دادگاه کیفری بین‌المللی باید جنایت علیه بشریت را در تحقیقات جاری خود در مورد وضعیت افغانستان در نظر بگیرند.
این دو نهاد همچنین از سایر کشورها خواسته‌اند که از صلاحیت جهانی یا سایر ابزارهای قانونی استفاده کنند تا اعضای طالبان متهم به ارتکاب جنایات تحت قوانین بین‌المللی را به دست عدالت بسپارند.
در گزارش آمده است که کارزار آزارواذیت جنسیتی طالبان از شدت و ماهیت سیستماتیکی برخوردار است و هدف آن به حاشیه راندن زنان و دختران در سراسر کشور است.
طالبان از زمان تسلط بر افغانستان در ماه اسد ۱۴۰۰ خورشیدی، محدودیت‌های گسترده‌ای بر حقوق زنان و دختران افغانستان اعمال کرده‌اند.
ممانعت از حضور در فضای عمومی، جلوگیری از دسترسی به آموزش، ممنوعیت کار، ممنوعیت حرکت آزادانه، زندانی، ناپدید و شکنجه از جمله محدودیت‌های طالبان اند که در برابر زنان وضع شده‌اند.
عفو بین‌الملل این محدودیت‌ها را «جنگ علیه زنان» و تلاشی برای تبدیل زنان به‌عنوان شهروندان درجه دوم دانسته است که به‌گفته‌ی این سازمان، به‌دلیل مخالفت زنان با سیاست‌های طالبان و مقاومت در برابر سرکوب، سازماندهی شده است.
طبق این گزارش، محدودیت‌های تبعیض‌آمیز طالبان بر زنان و دختران ناقض ضمانت‌های حقوق‌بشری مندرج در معاهدات بین‌المللی متعدد، از جمله میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی، میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان و کنوانسیون حقوق کودکان است.
سازمان عفو بین‌الملل و کمیسیون بین‌المللی حقوق‌دانان در این گزارش گفته‌اند که طالبان به‌طور مداوم زنان و دخترانی را که در تظاهرات مسالمت‌آمیز اشتراک کرده‌اند، بازداشت و شکنجه کرده و از آن‌ها اعترافات اجباری و تعهد عدم اشتراک در تظاهرات‌ها، گرفته‌اند.
سانتیاگو کانتون، دبیرکل کمیسیون بین‌المللی حقوق‌دانان گفته است: «این [گزارش] خواستار تغییر شدید و فوری در رویکرد جامعه جهانی در قبال رفتار جنایت‌کارانه مداوم و آشکار طالبان است که زنان و دختران در افغانستان را از حقوق‌بشری شان باز می‌دارد.»
عفو بین‌الملل و کمیسیون بین‌المللی حقوق‌دانان در این گزارش توصیه کرده‌اند که در پنجاه‌وسومین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل در مورد آزار جنسی و سایر جنایات احتمالی تحت قوانین بین‌المللی توسط طالبان، گفت‌وگو شود.
گزارش این دو نهاد همچنین گفته است که زنان و دختران افغان قربانی جنایت علیه بشریت هستند و شدت این جنایات پاسخ بین‌المللی بسیار قوی‌تر از آنچه تا اکنون دیده شده است، می‌طلبد: «تنها یک نتیجه‌ی قابل قبول وجود دارد: این سیستم ستم و آزار جنسیتی باید برچیده شود.»