منبع: Doctorswithoutborders.com
برگردان: حمید مهدوی
جمعیت کابل در یکدههی گذشته سه برابر شده و تخمین میشود که اکنون بیش از پنج میلیون نفر در این شهر بود و باش دارند. باشندههای جدید این شهر، بیجا شدگان داخلیای هستند که به دلیل ناامنی در مناطقشان فرار کرده و به این شهر پناه آوردهاند، یا کسانیاند که به دنبال فرصتهای بهتر اقتصادی به این شهر آمدهاند، یا مهاجرانی که از کمپهای پاکستان عودت کردهاند، یا هم خانوادههای بدون زمین و اقلیتهای قومیاند که برای تصاحب زمین در یکی از مهمترین شهرهای این کشور، به کابل آمدهاند.
اکثریت این شهروندان در حومههای شهر زندگی میکنند و به امکانات صحی دسترسی ندارند. درماه آپریل سال جاری، داکتران بدونمرز درمانگاههای سیار پیشگیری کننده را به منظور کمک به آن عده که دسترسی به امکانات صحی ندارند، در ده ناحیهی شهر کابل ایجاد کرد.
کارمندان این درمانگاهها که بیشتر روی زنان و اطفال زیر دوسال تمرکز دارند، تا اکنون بیش از 2900 مریض را معاینه کردهاند. این تیمها خدمات قبل و بعد از زایمان را به زنان ارائه کرده و برای اطفال برنامهی واکسیناسیون و تجویزهای ضد سو تغذی دارند.
از آنجایی که واقعات توبرکلوز نیز در کشور به گستردگی به مشاهده رسیده است، خانوادهها تشویق میشوند تا خود را یک مرتبه معاینه کنند. لیجوز جِکْزْ که به حیث پرستار در گروه داکتران بدونمرز فعالیت دارد و فعلا هدایت یک گروه از درمانگاههای سیار را به عهده دارد، میگوید: «حس عجیب و ناشناختهای به آدم دست میدهد. با وجودی که ما در کابل هستیم؛ اما به نظر میرسد که از شهر بسیار بسیار دور هستیم. از آنجایی که بسیاری از زنان در مورد مراقبتهای جلوگیری کنندهی قبل از زایمان چیزی را نمیدانند، این گروه به نتایج مهمی دست یافته است. آنها هیچگاه مسایل صحی را آموزش نمیبینند. اکثریت مادران نمیدانند که به کودکانشان چگونه شیر بدهند؛ به همین خاطر آمار اطفالی که دچار سو تغذیاند، بسیار بالا است.»
گروه داکتران بدونمرز از سال 2009 به این طرف با وزارت صحت عامه همکاری نزدیک داشته است و بیمارهایی را که نیاز به تداوی جدیتری دارند، به شفاخانهای که در جادهی احمد شاه درانی در ناحیهی شرقی کابل موقعیت دارد، فرستاده میشوند.
بینوید دی گرایسی، نمایندهی داکتران بدونمرز در افغانستان میگوید: «با وجودی که ما تعداد زیاد مریضان را در شفاخانهی احمد شاه بابا و شفاخانههای دیگر ما که در ولایتهای هلمند، قندوز، خوست و سایر ولایتها موقعیت دارند، تداوی میکنیم، با آنهم ما میدانیم که بسیاری از مریضان به دلیل فاصلهی زیاد از این شفاخانهها یا به دلیل ناامنی و… به این مراکز رسیده نمیتوانند. به همین دلیل است که ما میخواهیم خارج از دیوارهای شفاخانه به کسانی که منزویاند و نمیتوانند به این شفاخانهها برسند، خدمات صحی ارائه کنیم.»
دی گرایسی دقیقا در مورد کسانی مانند مینای 24 ساله صحبت میکند. او و خانوادهاش یک ساعت فاصله را طی کرده و از قریهاش به یکی از نزدیکترین درمانگاههای سیار داکتران بدونمرز رسیده (بوتکاک) تا اطفال را واکسین کند.
وی میگوید: «در قریهی ما صرف شفاخانههای شخصی و جود دارند و تداوی در این شفاخانهها هزینهی سنگین دارد». ایجاد درمانگاههای سیار در شهر کابل اولین گام است و دی گرایسی میگوید که این کار هم کار آسانی نبوده است. وی میگوید: «مذاکرات در مورد راهاندازی درمانگاههای سیار زمان زیادی را در بر گرفت. ما باید با مردم در مناطق مختلف و رهبران مذهبی صحبت میکردیم و ضرورت ایجاد درمانگاههای سیار را به آنها توضیح میدادیم. از آن زمان به بعد، ما اعتماد آنها را به دست آوردهایم. آنها به ما کمک میکنند تا درمانگاههای سیار را ترویج داده و ضرورت ایجاد آن را به مردم توضیح دهیم. آنها حتا خانههای شخصی خود را در اختیار ما قرار دادند تا مریضان را در آنجا تداوی کنیم.»
وی در ادامه افزود: «چالش دیگری که ما با آن مواجهیم، امنیت کارمندان ما و کسانی است که میخواهند به این مراکز مراجعه کنند، است».