منبع: واشنگتن پست
برگردان: محمد آقا رادمنش
این ماه پاکستان هشت فرمانده زندانی طولانیمدت گروه طالبان را به امید این که مذاکراتِ نیمهجانِ صلحِ افغانستان بتواند دوباره آغاز گردد، رها کرد. در واقع، ژستی که در درخواست حامد کرزی، رییس جمهور افغانستان دیده میشد، چیزهای زیادی دربارهی تلاش توسط دولت جدید پاکستان میگفت تا روابط خود را با افغانستان بهبود بخشد، بهخصوص در حوزهی گفتوگوهای صلح. در حالی که ماههای آینده فرصتی برای تأمین ثبات سیاسی در کابل به شمار میروند؛ اما این ثبات بر دو موضوع کاملاً متفاوت متکی است؛ روند انتخابات ریاست جمهوری که جریان دارد و توافقنامهی امنیتی دوجانبه میان افغانستان و امریکا که انتظار میرود هردو طرف به توافق مشترک دست یابند.
از منظر امریکاییها، انتخابات ریاست جمهوری و توافقنامهی امنیتی با همدیگر مرتبطاند. اگر توافقنامهی امنیتی بتواند در تاریخ معین در آخر اکتوبر امضا شود، این احساس اعتماد بهنفس را به افغانها خواهد داد، طوری که آنها بتوانند تأمل کنند که چه کسی را به جای حامد کرزی به عنوان رییس جمهور در انتخابات ماه آپریل جاگزین نمایند. همچنان این توافقنامه برای مربیان امریکایی و نیروهای ویژهی این کشور این مسئولیت را واگذار خواهد کرد که تمام نیروهای رزمی در پایان سال 2014 در افغانستان باقی بمانند. ماندن امریکاییها افغانها را مطمئن میکند که حکومت بعدیشان توسط طالبان سرنگون نخواهد شد.
انتخابات به نوبهی خود، میتواند یک رهبر جدید را با حمایت وسیع مردم ارائه کند، اگر این انتخابات آزاد و عادلانه باشد. تاکنون آمادگیهای اولیه برای انتخابات، نسبتا خوب پیش رفته است. آقای کرزی قانون انتخابات را که توسط پارلمان تصویب شده بود، امضأ کرد و علناً ماه گذشته تعهد کرد که نه از انتخابات صرف نظر میکند و نه تلاش میکند نتایج انتخابات را برای نامزد مورد علاقهی خود دستکاری کند. صدها هزار رأی دهنده در سراسر کشور ثبت نام شدهاند. اگرچه هیچنامزدی تاکنون برای ریاست جمهوری پا پیش نگذاشته است (البته این مقاله پیش از ثبت نام بسمالله شیر به عنوان نامزد ریاست جمهوری نوشته شده است). آنها تا 6 اکتوبر (آخرین مهلت ثبت نام) وقت دارند، که لزوما چیزی بدی نیست. اما باید آگاه باشیم که کمپاین رقابتی در امتداد خطوط فرقهای یا منطقهای میتواند کشور را تقسیم کند و حتا باعث جنگ داخلی جناحها و نامزدهای بالقوه شود که در پشت صحنه در تلاش برای مذاکره به خاطر ایجاد اتحاد ملی میباشند.
در بهترین حالت، قرارداد قوی امنیتی، تعهد رییس جمهور اوباما و ناتو برای یک نیروی مناسب پس از 2014 و مراسم تحلیفِ رییس جمهور جدید، میتوانند به طالبان و حامیان پاکستانیاش انگیزه دهند که برای صلح مذاکره کنند، چه آنها در حال حاضر فاقد چنین انگیزهایاند. با این حال، تحقق این اهداف نیاز خواهد داشت تا آقای کرزی و همچنان اوباما برخی کینهها و انتظارات بیش از حد شان را کنار بگذارند. در حالی که به نظر میرسد رییس جمهور افغانستان دستور اعطای مصئونیت سربازان امریکایی را از دادگاههای محلی قبول کند (مسئلهای که معاملهی نظامی امریکا با عراق را بسته کرد). او هنوزهم میخواهد پیمان، امنیت افغانستان و بودجهی آینده برای نیروهای امنیتی را تضمین کند. مقامهای امریکایی میگویند، آقای اوباما نمیتواند چنین تعهداتی را که در آن توافقنامه اجرایی باشد، نه معاهده، انجام دهد. حالا تکیه زدن و دست بردن به تیوری توطئهی ضدامریکایی کرزی و تهدید کاخ سفید به بررسی «گزینهی صفری»، هردو نمیتوانند طرف دیگر را به امضای توافقنامه وادار کنند.
اوباما اگر نمیتواند بر سر امضای توافقنامهی امنیتی با کرزی به یک توافق یا معامله دست یابد، بایستی سعی کند که انتخابات آزاد و عادلانه در افغانستان برگزار شود و برای تأمین این مهم باید تمرکز کند. در آن صورت کاخ سفید میتواند با جانشین کرزی در مورد توافقنامهی امنیتی مذاکره کند.
اما اگر دوطرف نتواند بر سر توافقنامهی امنیتی به توافق برسند و همچنان انتخابات افغانستان ناکام برگزارشود، این دو برای هردو طرف یک فاجعه خواهد بود.