نظارت سازمان ملل؛ امر‌ حیاتی در سلامت انتخابات

کی از مهم‌ترین فاکتور‌ها در سلامت و شفافیت انتخابات، حمایت سازمان ملل متحد و جامعه‌ی جهانی از این روند است. بدون حمایت قاطع جامعه‌ی جهانی، اولا دولت افغانستان خود به تنهایی قادر به برگزاری آن نیست و دوم این که برای تأمین سلامت نظارت ناظران سازمان ملل متحد و برای تأمین مشروعیت نتیجه‌ی آن، تأیید سازمان ملل متحد ضرور است. اکنون ظاهرا این امر تأمین شده است؛ فرستاده‌ی خاص سرمنشی سازمان ملل متحد برای افغانستان از حمایت قاطع و همه‌جانبه‌ی جامعه‌ی جهانی از انتخابات 1393 افغانستان اطمینان داده و گفته است آن‌ها هرگونه کمک‌های مالی، اقتصادی و فنی را به کمیسیون مستقل انتخابات ارائه خواهند داد. سازمان ملل بر حضور ناظران بین‌المللی  در روند انتخابات تأکید کرده و گفته است که در کنار ناظران داخلی، به ناظران بین‌المللی نیز فرصت نظارت داده شود.

انتخابات افغانستان از هر نظر به جامعه‌ی جهانی وابسته است. از نظر اقتصادی، تمام هزینه‌ی برگزاری انتخابات را جامعه‌ی جهانی تأمین می‌کند. 160 میلیون دالر هزینه‌ی انتخابات برآورد شده که از سوی سازمان ملل و دیگر کشورها و سازمان‌های بین‌المللی پرداخت می‌شود. دولت افغانستان خود هیچ‌بودجه و هزینه‌‌ی مشخص و مستقلی برای بودجه‌ی انتخابات در اختیار ندارد و اگر جامعه‌ی جهانی این بودجه را تأمین نکند، حکومت افغانستان خود قادر به برگزاری انتخابات نخواهد بود. تمام انتخابات‌های گذشته با کمک مالی و فنی جامعه‌ی جهانی برگزار شده‌اند.

تأمین بودجه‌ی انتخابات و کمک‌های فنی، مهم‌ترین وابستگی انتخابات به جامعه‌ی جهانی است. بدون تعهد جامعه‌ی جهانی برای پرداخت این کمک‌ها، برگزای انتخابات افغانستان ناممکن است. دولت افغانستان نه خود امکانات و بودجه‌ی سنگین انتخابات را تأمین کرده می‌تواند و نه هم خدمات و الزام‌های فنی و تخنیکی برگزای یک انتخابات سراسری و شفاف را در اختیار دارد. حمایت‌های سیاسی، وابستگی دیگر انتخابات افغانستان به جامعه‌ی جهانی است. بدون حمایت سیاسی محکم و قاطع سازمان ملل و به صورت عموم جامعه‌ی جهانی، واقعیت‌های سیاسی و ساختاری افغانستان به هیچ‌‌وجه یک انتخابات سراسری و گذار سالم و دموکراتیک قدرت را بر نمی‌تابد. سه دهه‌ بی‌ثباتی، نظامی‌گری و هرج‌و‌مرج، جزیره‌های قدرت در افغانستان ایجاد کرده که این‌ جزیره‌های قدرت با هم‌دیگر در‌گیر رقابت‌های خصمانه‌اند و آکنده از عقده، کینه و انتقام از هم‌دیگر می‌باشند. لذا این جزیره‌های قدرت به‌سادگی تن به بازی‌های دموکراتیک و گذار بی‌سر‌و‌صدا و مسالمت‌آمیز قدرت نیستند. انتخابات و هرگونه روند‌های سیاسی دیگر برای تقسیم و انتقال قدرت، فقط زمانی برای آن از مشروعیت برخوردار می‌شود، که حمایت جامعه‌ی جهانی و تأیید سازمان ملل را با خود داشته باشد. بنابراین، حمایت سیاسی جامعه‌ی جهانی از انتخابات افغانستان، امری حیاتی است.

نظارت سازمان ملل از روند انتخابات، موضوع‌ دیگری است که نمایندگی سیاسی سازمان ملل متحد در کابل بر آن اشاره کرده است. در گذشته، در ترکیب کمیسیون رسیدگی به شکایت‌های انتخاباتی دو تن از شهروندان خارجی حضور داشتند؛ اما این بار و براساس قانون جدید ساختار و صلاحیت‌های کمیسیون مستقل انتخابات، اعضای خارجی از این نهاد حذف شده و تمام اعضای ارشد آن را داخلیان تشکیل می‌دهند. این امر در همان زمان نگرانی‌ها از زمینه‌سازی تقلب و جلوگیری از نظارت دقیق سازمان ملل و جامعه‌ی جهانی از روند انتخابات را برانگیخت. علی‌رغم این که این کمیسیون کارش را شروع کرده، اما هنوز‌هم نبود شهروندان خارجی در ترکیب این کمیسیون، پرسش شفافیت کارهای آن‌ها را جدی‌تر ساخته و نظارت سازمان ملل متحد از روند کار آن‌ها را دشوار کرده است. نظارت سازمان ملل برای سلامت و شفافیت انتخابات فوق‌العاده مهم است. حکومت افغانستان باید راه برای حضور فعال و مشارکت آزادانه‌ی ناظران سازمان ملل و نهادهای بین‌المللی را از روند انتخابات باز کند. ناظران داخلی به هیچ‌وجه نمی‌تواند قناعت مردم افغانستان را به دست آورد و سلامت و شفافیت انتخابات را تضمین کند. از سوی دیگر، نظارت شهروندان داخلی از روند انتخابات زیاد معتبر و قابل اعتماد نمی‌باشد؛ چون تمام آن‌ها به نحوی وابستگی‌های سیاسی، قومی و منطقه‌ای دارند و هیچ‌گاه نمی‌توانند نظارت بی‌طرفانه و مسئولانه را از روند انتخابات به عمل آورند.

دیدگاه‌های شما

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *