شرقاندن به عملی گفته می‌شود که ریشه در شرق داشته باشد.
سفر رییس‌جمهور به ولایات شرقی کشور، پُر از دستاور بود. این دستاوردها آن‌قدر زیاد بود که محمد هارون چخانسوری، سخنگوی ریاست‌جمهوری گفت: اگر بخواهیم دستاوردهای سفر به شرق رییس‌جمهور را یکی‌یکی با مردم شریف افغانستان شریک کنیم، مجبوریم من، محترم دواخان مینه‌پال، آقای هاشمی و آقای مرتضوی یک ساعت مکمل پیش دوربین بنشینیم، لیست را تقسیم کنیم و هر کدام سهم خود را بخوانیم، خدا داند که تمام شود یا نه؟
در زیر تلاش کرده‌ایم خلاصه‌ی از شرقاندن‌های دو رییس حکومت وحدت ملی در چند روز گذشته را به تفصیل گرفته باشیم.
یک- رییس‌جمهور غنی که از قول اردوی سیلاب دیدن می‌کرد، به یک‌باره‌گی دهن خریطه‌ی کشفیات خویش را باز کرد و گفت که داعشی‌ها با ما نسبتی ندارند. نه با ما دارند، نه با پدران ما دارند، نه با پدرکلان‌های ما دارند و نه با هیچ پدری در امتداد پدرانه‌ی تاریخ پنج‌هزار ساله‌ی ما دارند. بناءً وقتی یک گروه تروریستی که با ما نسبت و پیوندی ندارد و هر روز از ما قربانی می‌گیرد، باید نابود شود. وی سپس سیلابی از دستور و فرمان ویژه صادر کرد و گفت که در هفته‌های آینده، شرق کشور باید به‌صورت مکمل از وجود داعش پاک شود. هرچند ایشان نگفت که داعش از شرق به کجا بروند، اما به فضل خداوند کریم ما ملت هوشیار هستیم و می‌دانیم که یا به شمال کشور خواهند رفت یا هم به جنوب مقدس افغانستان. رای آگاهان امور به شمال کشور است، اما دیده شود که چه می‌شود.
دو- رییس‌جمهور غنی در بخشی از سخنانش گفت که «کنون دنیا این پیام را به دشمنان مردم افغانستان داده که از راه نظامی پیروز نخواهند شد. یگانه راه، راه مذاکرات سیاسی افغانستان است». این پیام برای طالبان بود. آقای غنی وقتی گفت در هفته‌های آینده شرق از وجود داعش پاک شود، هیچ اشاره‌یی به طالبان نکرد. اما با این سخن ارزشمند خویش به طالبان گفته که شما با ما پیوند دارید، با پدران ما پیوند دارید، اگر دستور حمله بر شما صادر نمی‌شود، صرفاً به دلیل نسبت و پیوندی است که میان ما جاری است. به همین خاطر غنی تاکید کرد که شما از راه نظامی پیروز نخواهید شد، این را نه ما می‌پذیریم و نه جهان. یگانه راه پیروزی شما، راه مذاکرات سیاسی است. البته این قسمتش به‌خاطری دستاورد است که رییس‌جمهور غنی نه‌تنها دستور پیروزی اردوی ملی را صادر کرده که به فکر راه‌های پیروزی دشمنان مردم افغانستان هم بوده است.
سه-–یکی دیگر از دستاوردهای رییس‌جمهور غنی به شرق کشور، دیدار از شرق کشور بود. یکی از معاونین سخنگوی رییس‌جمهور گفت که جلالت‌مآب اشرف غنی به شرق چنان خیره شده بود و زار می‌دید که انگار یک آدم گرسنه و فقیر روبه‌روی نانوایی نشسته باشد. وی گفت دلم به حال رییس‌جمهور سوخت و کمی آب سرد بردم که بنوشد، اما ایشان گفت پرهیز است. اما آب را گرفت، جرعه‌یی از آن را به دهانش ریخت و بعد از چند ثانیه طرف پاکستان پُف کرد و زیر زبانش گفت: به امید روزی که اردوی ملی ما به حدی قوی شود که پاکستان اگر چپ سیل کرد، سیل‌واری پیش کرده ببریم.
این بود خلاصه‌یی از شرقاندن دستاورهای سفر رییس‌جمهور به شرق.
حالا بیایید کمی از فعالیت‌های فقرافگن رییس اجرائیه، جناب دکتور عبدالله عبدالله هم بشرقانیم تا وحدت ملی خدشه‌دار نشود. رییس اجرائیه بعد از برگشت از شرق کابل (شروعش از شرق کابل بوده) که دقایق چندی را با مردم محل در جاده‌ها شرقانده بود، مقداری از مدال‌های عالی دولتی را به شماری از علما تفویض کرد. عبدالله گفت که علما روشنفکر و آگاه‌اند و برای آگاه کردن جامعه، بسیار مفیداند.
یکی از این علما که افتخار کسب مدال از رییس اجرائیه را با خود دارد، آقای دکتر ایاز نیازی است. دکتر ایاز نیازی عالم فرهیخته، سخنور توانا و مولوی دانا است. او از جمله اولین عالمانی بود که از قتل و به آتش کشیده شدن فرخنده حمایت کرده بود. البته من نمی‌دانم که بعدها پشیمان شد یا نه تا هنوز هم آن فاجعه را در دفاع از اسلام ضرور می‌داند. البته من این را نیز نمی‌دانم که این ایاز نیازی مدال‌گیر، همان ایاز نیازی فرخنده‌کُش است یا نه. امیدوارم نباشد.
آقای عبدالله عبدالله هرچند که در اول واضح ساخته بود که علما قشر روشنفکر جامعه‌اند، اما در اخیر برای شادی روح اموات علما خاطرنشان ساخت که حکومت زمینه‌ی تحصیلات عالی قشر علما را فراهم خواهد کرد تا از نعمت سواد بهره‌مند شوند. به امید عملی شدن این وعده‌ی حیاتی حکومت وحدت ملی!
شرقاندن‌های دو رییس
