رویترز/ میرویس هارونی ترجمه: علی احمدی
اعضای اقلیت هزاره‌ی افغانستان به خاکسپاری بیش از 80 تن را که در حمله‌ی انتحاری روز شنبه در کابل کشته شدند، آغاز کرده‌اند. بسیاری‌ها رهبران سیاسی را به‌دلیل ناکامی در تامین امنیت که منجر به قتل‌عام شهروندان شد، سرزنش می‌کنند. به گفته‌ی مقامات 84 گور در تپه‌یی در غرب کابل حفر شده و در طول بعد ظهر پیکرهای کشته‌شدگان به این منطقه آورده شدند. به‌دلیل مسایل امنیتی تجمع و گردهم‌آیی‌های بزرگ ممنوع شد به همین دلیل مراسم تشییع جنازه‌ی جمعی (چشم‌گیری) برگزار نشد.
حمله‌ی انتحاری روز شنبه علیه راه‌پیمایان که توسط هزارها برگزار شده بود، شدید‌ترین حمله پس از سقوط رژیم طالبان در سال 2001 بود. داعش مسوولیت این حمله را به عهده گرفت، گروهی که تاکنون حمله‌یی به این مقیاس را در افغانستان انجام نداده بود. این حمله نگرانی‌ها در مورد خشونت‌های فرقه‌یی را افزایش داده است، امری که تاکنون در افغانستان مسأله‌یی نسبتا نادر بوده است.
پیش از این، نزدیکان برخی از کشته‌شدگان وسایل خون‌آلودی را که پس از حمله‌ی انتحاری دوگانه به‌جا مانده بود، جست‌وجو کرده بودند. در این راه‌پیمایی هزاران نفر در اعتراض به تغییر مسیر انتقال خط برق شرکت داشتند. سید محمد که در میان جمع از مردمی که در حال جست‌وجوی اشیای متعلق به آشنایان بودند، گفت: «آنها کفش‌های پسر کاکایم است، او تنها نان‌آور خانواده‌اش بود، من اینجا را می‌گردم تا ببینم چیزی از دیگر نزدیکانم می‌توانم پیدا کنم».
رییس‌جمهور اشرف غنی با اعلام یک روز عزای عمومی، دستور داد تا میدان دهمزنگ به میدان شهدا تغییر نام یابد. علاوه بر بیش از 80 کشته 230 تن نیز در این حمله زخمی شدند. این حمله، که از سوی نماینده‌ی سازمان ملل در امور افغانستان «جنایت جنگی» خوانده شده محکومیت (گسترده) را در پی داشت. پیشنهاداتی پشتیبانی (از مردم افغانستان) از سوی کشورها به‌شمول روسیه و امریکا ارائه شد. اما برخی‌ها بر مقامات دولت و رهبران سیاسی هزاره خشم‌گین بودند.
اقلیت فارسی‌زبان هزاره که 19 درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، مدت طولانی است که از تبعیض و خشونت رنج می‌برند. آنها به‌طور گسترده از حکومت غنی حمایت کردند که این حمایت شامل رهبران ارشد نیز می‌شد. بسیاری از آنها، اما از این شکایت دارند که پشتیبانی آنها از دولت، حمایت دولت را در پی نداشته است. غلام عباس یکی از عزاداران هزاره گفت: «آنها [رهبران هزاره] ما را فروختند و ما هیچ‌وقت این را فراموش نمی‌کنیم، آنها از خون ما برای خود و خانواده‌های خود آسمان‌خراش ساخته‌اند.»
شاهدان عینی برخی راه‌پیمان را دیدند که با خشم پولیس را مخاطب قرار دادند که پس از انفجار رسیده بودند و برخی حتا دولت را مقصر می‌دانستند، این‌ها بازتاب خشم اغلبا نامتمرکزی بود که پس از حمله‌ی انتحاری فوران زد. طاهر احمدی از ساکنان ولسوالی ورس بامیان می‌پرسد: «اگر طالبان و داعش از درون کاخ ریاست‌جمهوری حمایت نمی‌شدند، آیا می‌توانستند چنین حمله‌یی را انجام دهند؟»، او گفت در این حمله 15 نفر از هم‌روستایی‌هایش کشته شدند.
اعتراضات روز شنبه بر تغییر مسیر خط انرژی چند ملیون دالری بود که راه‌پیمان خواستار تغییر مسیر آن از طریق ولایت‌های مرکزی – در ابتدا قرار بود این خط برق از مسیر ولایت‌های مرکزی افغانستان بگذرد، که بعدا مسیر آن تغییر داده شد- بودند، که اکثریت جمعیت آن هزاره‌اند. تغییر مسیر خط انرژی که تبدیل به سنگ محکی برای مفهوم گسترده‌تری از بی‌عدالتی شده است.
راه‌پیمایی تحت تدابیر شدید امنیتی صورت گرفت، بسیاری از راه‌ها در کابل مسدود شده بود. اما، با توجه به خطر آشکار حمله، اختلاف نظر در مورد انجام این راه‌پیمایی، هم در جامعه‌ی هزاره و هم در دولت وجود داشت. برای بسیاری‌ها، مثل دوست‌محمد 42 ساله که در زمان انفجار در همان نزدیکی بود این حس وجود دارد که مقامات دولتی (راه‌پیمایان) را به حال خود رها کرده بودند. «با این‌همه مصیبتی که اتفاق افتاد، حکومت به شهروندان خود اهمیتی نمی‌دهد».