وال استریت ژورنال/جیسیکا دوناتی و حبیب‌خان توتاخیل ترجمه: حمید مهدوی
اسعد آباد، افغانستان
دولت اسلامی و طالبان، به‌دنبال بیش از یک سال جنگ شدید، در بسیاری نقاط شرق افغانستان به آتش‌بس درهم‌آمیخته‌یی دست یافته‌اند که به هردو گروه ستیزه‌جو کمک کرده است تجدید قوا کرده و با تلاش‌های به حمایت امریکا مقابله کنند و آن‌ها را بیرون برانند. تا چند ماه قبل، دولت اسلامی با واحدهای محلی طالبان در چندین ولایت بر سر جنگجو و قلمرو، جنگ‌های خونینی داشت. گروه ستیزه‌جوی طالبان که سابقه‌ی طولانی دارد به‌دنبال از بین بردن رقیب کوچکترش بوده است، رقیبی که در سال 2014 ظهور کرد. نیروهای افغان و ائتلاف به‌رهبری ایالات متحده امریکا از این جنگ بهره‌برداری کرده و ستیزه‌جویان را در چندین جبهه درگیر کردند تا آن‌ها را به عقب برانند و مناطق تحت کنترل آن‌ها دوباره به‌دست بیاورند.
اما اخیرا، مقام‌های افغانستان می‌گویند که این دو گروه ستیزه‌جو در سطح محلی به توافقاتی دست یافته‌اند تا جنگ با یکدیگر را متوقف ساخته و به‌جای آن حکومت را نشانه بگیرند. حاصل آن این است که دولت اسلامی توانسته است روی جنگ با نیروهای افغان مورد حمایت امریکا در ولایت ننگرهار متمرکز شود و به‌طرف شمال در ولایت کنر نقل مکان کرده و در جایی که مدت زیادی سنگر طالبان و القاعده بود برایش جای پا باز کند. جنرال محمد زمان وزیری، فرمانده نیروهای افغان در شرق، گفت: «آن‌ها قبلا با طالبان جنگ‌های مرگباری داشتند. اما در جریان دو ماه گذشته، آن‌ها با هم نجنگیده‌اند».
حضور دولت اسلامی در افغانستان هنوز در شرف تکوین است. مقام‌های افغان برآورد می‌کنند که این گروه حتا در پایگاهش در ننگرهار چندین مرتبه از طالبان کوچک‌تر است و آتش‌بس میان آن‌ها می‌تواند هر زمانی بشکند. اما دولت اسلامی از صلح نسبی با رقیبش بهره‌برداری کرده و دامنه‌ی حملات مرگبارش را گسترش داده است. در ماه جولای، دولت اسلامی مسئولیت یک بمب‌گذاری انتحاری در کابل را برعهده گرفت که بیش از 80 تن را کشت و یکی از بدترین حملات در پایتخت از سال 2001 بدین‌سو بود.
باوجود خشونت گاه و بیگاه میان تفنگداران هردو گروه، فرماندهان دولت اسلامی تلاش کرده‌اند با طالبان روابط دوستانه و صمیمی برقرار کنند. به‌طور مثال، در کنر، جنگجویان دولت اسلامی برای گفت‌وگو نزد اعضای طالبان رفته‌اند تا در مورد اهداف مشترک‌شان و تاسیس یک نظام اسلامی گفت‌وگو کنند. آن‌ها همچنین با دیدار از مساجد و بحث در مورد باورهای‌شان و پیشکش غذا در گردهمایی‌هایی که مفکوره‌های‌شان را به بحث می‌گیرند، مردم محل را آماج قرار داده‌اند. هرچند شهرت بی‌رحمی دولت اسلامی توانایی‌اش در جلب حمایت را تضعیف کرده است، با آن‌هم این گروه توانسته است با پیشکش معاش کم در مناطق شدیدا فقیرنشین، بر صفوف نیروهایش بیافزاید. به‌طور مثال، به گفته‌ی ملک‌خان باچا، یکی از بزرگان قومی در ولسوالی سرکانی، دولت اسلامی در یک ولسوالی حدود 40 تن را به هدف جنگ برای [تصرف] ولایت ننگرهار استخدام کرده است. اما این گروه از آن‌جایی که روی سربازگیری متمرکز است، هنوز عملیات نظامی علیه حکومت در کنر را آغاز نکرده است. باچا گفت: «آن‌ها می‌خواهند به جوانان شست‌وشوی مغزی بدهند. آن‌ها علیه نیروهای خارجی و حکومت شایعه‌پراکنی می‌کنند و به مردم پول می‌دهند».
دولت اسلامی و طالبان در حالی متحد می‌شوند که ایالات متحده تلاش‌ها به هدف جنگ با آن‌ها را شدت می‌بخشد. یک عملیات مشترک [نیروهای] افغان-امریکایی علیه دولت اسلامی در ماه فبروری موفقیت‌آمیز توصیف شد تا این‌که مشخص شد که ستیزه‌جویان تجدید قوا کرده‌اند و مناطق از دست‌رفته را دوباره به‌دست می‌آورند.
در هفته‌های اخیر، ارتش ایالات متحده‌ی امریکا به هدف یک حمله‌ی تهاجمی مشترک با نیروهای افغان که حملات هوایی سنگین و عملیات‌های هدف قراردادن فرماندهان را شامل است، سربازان بیشتری را به افغانستان کشانده است. عملیات مشترک [نیروهای] ایالات متحده و افغان در شرق، چندین ولسوالی در ولایت ننگرهار را از وجود سنگرهای دولت اسلامی تصفیه کرده است و ملیشه‌ها را به مناطق کوهستانی نزدیک مرز و در شمال ولایت‌های کنر و نورستان رانده است. انتظار می‌رود که تمرکز این عملیات [از ننگرهار] به ولایت‌های هم‌جوار، از جمله کنر، تغییر کند تا جنگجویانی تحت تعقیب قرار گیرند که به مناطق امن‌تر فرار می‌کنند. جنرال جان نیکلسون، فرمانده ارشد ارتش ایالات متحده‌ی امریکا در کشور، گفت که آتش‌بس میان این دو گروه ستیزه‌جو در کنر، یک توافق گسترده‌تر را منعکس نمی‌کند. او گفت: «هرچند ممکن است آن‌ها یک در سطح محلی آتش‌بس داشته باشند، اما جنگ جاری است.»
در حال‌حاضر، مقام‌های محلی در مورد این که این آتش‌بس رشد کرده و به یک اتحاد واقعی در میدان نبرد تبدیل خواهد شد، تردید دارند. اولا، ایدیولوژی‌ها متفاوت‌اند. طالبان می‌خواهند نیروهای خارجی افغانستان را ترک کنند و قانون شریعت حاکم شود، در حالی که دولت اسلامی می‌خواهد یک خلافت جهانی بسازد. هیچ کدام نمی‌خواهد کنترل [مناطق تحت کنترل‌شان را] به دیگری واگذار کند. وحیدالله کلیمزی، والی کنر، گفت: «موقف طالبان این است که ما تنها گروه هستیم و اگر شما می‌جنگید باید تحت [فرماندهی و پرچم] ما بجنگید. آن‌ها خودشان را مالک این جنگ می‌دانند».