حامد کرزی، رییس جمهوری که برای یک سفر یکروزه عازم تهران شده، مورد استقبال حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. پس از آن رییسان جمهور ایران و افغانستان به همراه وزیران خارجه به بحث و گفتوگو دربارهی مسایل منطقه، بهویژه وضعیت سیاسی-امنیتی افغانستان پرداختند. در این دیدار عنوان شد که دو کشور مذاکراتی را برای امضای توافقنامهی جامع دوستی و همکاری آغاز خواهند کرد.
این نخستین سفر خارجی آقای کرزی پس از برگزاری لویه جرگهی مشورتی است که از او خواست توافقنامهی امنیتی با آمریکا را امضا کند. آقای کرزی در افتتاحیهی این جرگه گفته بود که ایران به صراحت با توافقنامه مخالفت کرده است. حسن روحانی در دیدار با حامد کرزی گفته است که ایران با حضور نظامی خارجی در منطقه، بهویژه در افغانستان مخالف است.
وبسایت دفتر آقای کرزی در خبر کوتاهی نوشته است: «از رییس جمهور کشور در جریان سفرش در مراسم تحلیف دکتر حسن روحانی، که به تاریخ ۱۳ اسد سال روان انجام شد، دعوت به عمل آمده بود تا جهت بحث و گفتوگوهای مفصل در رابطه به گسترش روابط و همکاریهای دوجانبه میان دو کشور، در یک فرصت مناسب به ایران سفر نماید».
فایق واحدی، از سخنگویان آقای کرزی به بیبیسی فارسی گفت که هرچند به صورت مشخص در برنامهی سفر آقای کرزی به گفتوگوهای دو رییس جمهوری دربارهی توافقنامهی افغانستان و آمریکا اشاره نشده، اما «تمام مسایلی» که بین دو کشور ایران و افغانستان اهمیت داشته باشند، در این سفر مورد بحث قرار میگیرند.
«چرخهی خشونت»
در آستانهی سفر آقای کرزی به تهران، حجتالله فغانی، رییس ستاد افغانستان وزارت امور خارجهی ایران به خبرگزاری فارس گفته است: «به اعتقاد ما، این موافقتنامه چرخهی باطل خشونت را در افغانستان استمرار میبخشد». به گزارش خبرگزاری فارس، آقای فغانی تأکید کرده که این توافقنامه «نباید موجب ضرر و زیان یا ایجاد تهدید نسبت به دیگران شود». او افزوده است: «ما مخالف آن بوده و معتقدیم امضای این موافقتنامه در نهایت کمکی به افغانستان نخواهد کرد».
پیشتر ابراهیم رحیمپور، معاون وزیر خارجهی ایران گفته بود که «ایران در چند وقت اخیر به صورت برادرانه به مقامات افغانی اعلام کرد که با امضای این معاهده موافق نیست، زیرا امضا و اجرای این معاهده به منافع بلندمدت ملت و دولت افغانستان آسیب میزند».
هر چند محمد رضا بهرامی، سفیر ایران در کابل در دیداری با ارشاد احمدی، معاون وزیر خارجهی کشور گفت که اظهارات آقای رحیمپور موضع دولت ایران نیست، اما به طور کلی سخنان معاون وزیر خارجهی ایران واکنش تند مقامهای وزارت خارجهی کشور را به دنبال داشت.
مقامهای دولت افغانستان و دولت آمریکا از حدود دو سال پیش دربارهی همکاریهای استراتژیک و امنیتی بین دو کشور گفتوگو میکنند و اخیرا بخش امنیتی این همکاریها به دلیل طرح شرطهایی از جانب آقای کرزی، زمینهساز گفتوگوهای تازهای شده است.
هر چند اخیرا جرگهی مشورتی در کابل از آقای کرزی خواست که توافقنامهی همکاریهای امنیتی و دفاعی با امریکا را هرچه زودتر امضا کند، اما او خواستار حصول اطمینان از جانب آمریکا در چند مورد قبل از امضای این سند شده است، از جمله زمینهسازی برای مصالحه با طالبان و آزادی زندانیان این گروه از گوانتانامو.
با وجود این، مقامهای آمریکایی در سفرهایی که اخیرا به کابل داشتهاند، گفتوگوهای مفصلی در این خصوص با مقامهای دولت افغانستان و از جمله شخص رییس جمهور داشتهاند. در آخرین مورد، چاک هیگل، وزیر دفاع آمریکا در سفری به کابل در روز شنبه، ۱۶ قوس گفت که بسمالله محمدی، وزیر دفاع کشور به او گفته که این توافقنامه امضا میشود.
دولت آمریکا خواستار امضای این توافقنامه پیش از پایان سال جاری میلادی است. این توافقنامه به نیروهای آمریکایی اجازه میدهد که از ۹ پایگاه نظامی در افغانستان استفاده کنند. «بیبیسی»