اکنون که بیش از یک ماه از شروع روند ثبتنام و تهیه‌ی فهرست رأی‌دهندگان برای انتخابات پارلمانی می‌گذرد، شمار ثبت‌نام‌کننده‌ها به بیش از دو میلیون نفر رسیده است.
در تازه‌ترین آمار که دیروز، دوشنبه، 31 ثور از سوی کمیسیون مستقل انتخابات منتشر شد، کابل با 755678 نفر ثبتنامکننده در صدر و نورستان با 7182 ثبتنامکننده در قعر جدول قرار گرفته است.
براساس اطلاعات کمیسیون مستقل انتخابات از میان بیش از دو میلیون و 300 هزار نفر ثبتنامکننده، بیش از یک‌ونیم میلیون آن مرد و بیش از 600 هزار نفر آن زن است.
براساس آمار ارائه‌شده توسط کمیسیون، از میان بیش از دو میلیون ثبتنامکننده، 51494 نفر آن را کوچی و 437 نفر آن را اهل هنود و سک تشکیل می‌دهند. براساس طرح کمیسیون هر ولایت یک حوزه‌ی انتخاباتی محسوب می‌شود، اما برای 10 کرسی کوچی‌ها و یک کرسی اهل هنود و سک‌ها تمام افغانستان یک حوزه‌ی انتخاباتی است.
تازه‌ترین آمار از ثبتنام رأی‌دهندگان از سوی کمیسیون مستقل انتخابات در حالی اعلام می‌شود که برخی از نهادهای ناظر و شهروندان نسبت به آمار ارائه شده از سوی کمیسیون بی‌باور اند.
آنان استدلال می‌کنند که نبود بانک اطلاعاتی منظم و سیستم برقی برای درج نام ثبتنامکنندگان، شفافیت را زیر پرسش برده و ابهامات در مورد شمار دقیق ثبتنامکنندگان را افزایش داده است.
یوسف رشید، رییس اجرایی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه‌ی افغانستان (فیفا) می‌گوید کمیسیون آمار ثبتنامکنندگان را از طریق تلفون و ایمیل از ولایت‌ها و ولسوالی‌ها جمع‌آوری و نشر می‌کند که این کار باعث می‌شود مردم نسبت به آمار ارائه‌شده از سوی کمیسیون بی‌باور شوند.
یوسف رشید، رییس اجرایی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه‌ی افغانستان/فیفا
کمیسیون مستقل انتخابات اما می‌گوید که سیستم درج اطلاعات به‌صورت برقی موجود است و روزانه مراکزی که به سیستم وصل‌اند و انترنت و برق دارند آمار دقیق ثبتنامکنندگان را وارد سیستم می‌کنند، اما در برخی ولسوالی‌ها به‌دلیل نبود برق و انترنت این کار ممکن نیست.
ملیحه حسن، کمیشنر کمیسیون مستقل انتخابات در این مورد می‌گوید: «بانک اطلاعاتی ایجاد شده است. مراکزی که به این سیستم وصل است تمام معلومات را داخل بانک اطلاعاتی می‌اندازند و ما در مرکز آن را توحید می‌کنیم. اما ولسوالی‌هایی هم داریم که برای دو سه روز حتا امکان تماس تلفونی ندارد. همین حالا در برخی ولسوالی‌ها گفته نمی‌توانیم که چند نفر در آن ثبتنام کرده اند.»
یوسف رشید، رییس فیفا، هم‌چنین به این باور است که میزان ثبتنامکنندگان از سوی کمیسیون بیشتر از چیزی که است اعلام می‌شود. وی دلیل این کار را نگرانی کمیسیون از اشتراک کمرنگ مردم در روند ثبتنام عنوان می‌کند.
رییس فیفا می‌افزاید که اکنون تنها مرجع اطلاع‌رسانی از آمار و ارقام ثبتنامکنندگان کمیسیون انتخابات است و این کمیسیون راه نهادهای ناظر برای نظارت از این روند را بسته است.
آقای رشید ادعا می‌کند که در نخستین روزهای شروع روند ثبتنام رأی‌دهندگان کمیسیون مستقل انتخابات ناظران فیفا را از نظارت بر روند ثبتنام رأی‌دهندگان منع کرده و نگذاشته که آنان از این روند برای مردم اطلاع‌رسانی کند: «انتظار کمیسیون این بود که مردم بیایند به‌صورت گسترده ثبتنام کنند؛ اما دیدیم که برخلاف انتظار حضور مردم بسیار کم بود. ما پیش از این معلومات را با مردم شریک می‌کردیم، اما آنان برای این‌که دسترسی مردم به آمار و ارقام را محدود کند، ناظران ما را از نظارت محروم کردند. هدف آنان از این کار این است که تنها منبع ارائه‌ی آمار و ارقام ثبتنامکنندگان کمیسیون انتخابات باشد نه هیچ نهاد دیگر.»
کمیسیون مستقل انتخابات اما این ادعا رد می‌کند و می‌گوید که نمایندگان نهادهای ناظر در آن موقع حتماً کارت هویت نداشته‌اند و از طرفی این ادعاها ناشی از بدبینی آنان نسبت به کمیسیون و حکومت است.
ملیحه حسن کمیشنر کمیسیون انتخابات می‌گوید، نهادهای ناظر هر وقت خواسته کمیسیون انتخابات، آمار و ارقام را در اختیار آنان قرار داده است.
ملیحه حسن، کمیشنر کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان
به گفته‌ی بانو حسن، نهادها و افرادی که خواهان دریافت آمار و ارقام ثبتنامکنندگان است، بی‌شمار بودند و این مورد سبب می‌شد که روند کار کارمندان کمیسیون را مختل کند به همین دلیل کمیسیون تصمیم گرفت سیستم نظارت را محدودتر کند.
وی می‌افزاید: «از والی گرفته تا اعضای شورای ولایتی، قوندان امنیه و… همه می‌خواستند به بهانه‌ی نظارت در کار کمیسیون مداخله کنند و از ما خواستار آمار و ارقام می‌شدند، از همین‌رو کمیسیون تصمیم گرفت که روند نظارت را محدودتر کند و تنها به نهادهایی اجازه‌ی نظارت بدهد که از کمیسیون اعتبارنامه گرفته‌اند. در نخست مشکل این بود که نهادها نه اعتبارنامه داشتند و نه کارت هویت. ممکن دشمن نیز می‌آمد و به بهانه‌ی نظارت در کارهای کمیسیون مداخله می‌کرد.»
بانو حسن می‌گوید، اکنون برای نهادهایی که از کمیسیون اعتبارنامه گرفته‌اند هیچ مانعی وجود ندارد که از کار روند ثبتنام رأی‌دهندگان نظارت کنند: نهادهای معتبر هر وقت خواسته‌اند کمیسیون آمار و معلومات را در اختیار آنان قرار داده است.
از آغاز روند ثبتنام رأی‌دهندگان در مرکز ولایت‌ها بیش از یک ماه و از آغاز این روند در ولسوالی‌های کشور یک هفته می‌گذرد. در این مدت بیش از دو میلیون نفر ثبتنام کرده‌اند.
اما بر اساس تازه‌ترین آمار، با گذشت یک هفته از گشایش مراکز ثبتنام در ولسوالی‌ها، هنوز هم 27 مرکز در ولایت سرپل و 12 مرکز در بلخ بسته‌اند، در ولایت هلمند هفت ولسوالی و در ولایت بغلان پنج ولسوالی آن فاقد مراکز ثبتنام رأی‌دهندگان‌اند.
هم‌چنین، از شروع روند ثبتنام رأی‌دهندگان تاکنون نزدیک به 30 مرکز آماج حمله قرار گرفته است.
براساس جدول زمانی کمیسیون مستقل انتخابات، روند ثبتنام و تهیه‌ی فهرست رأی‌دهندگان از 25 حمل تا 23 ثور در مراکز ولایت‌ها، از 25 ثور الی هفتم جوزا در مراکز ولسوالی‌ها و از 9 تا 22 جوزا در روستاها تعیین شده بود، اما اخیراً کمیسیون انتخابات روند ثبتنام در شهرها را یک ماه تمدید کرد. با این حساب به نظر می‌رسد که این روند در ولسوالی‌ها و روستاها نیز تمدید شود.