نهادهای ناظر انتخابات می‌گویند که در روند ثبت‌نام تقویتی رأی‌دهندگان مشکلاتی چون، عدم آگاهی‌دهی به‌موقع، بازشدن دیرهنگام و بسته‌شدن زودهنگام مراکز ثبت‌نام و غیبت کارمندان کمیسیون در ساعات کاری وجود داشته که سبب شده شمار ثبت‌نام‌کنندگان کم‌تر از رقمی باشد که کمیسیون انتظار داشت.
مبین‌الله ایماق، رییس دیدبان آزاد افغانستان دیروز (شنبه، 5 اسد) در کنفرانسی در کابل گفت که کمیسیون انتخابات قبل از شروع روند ثبت‌نام تقویتی، اعلام کرد که انتظار دارد که در این روند بتواند حدود 1.5 میلیون نفر را ثبت‌نام کند، اما بنابر دلایلی چون عدم آگاهی‌دهی به‌موقع، بازشدن دیرهنگام و بسته‌شدن زودهنگام مراکز ثبت‌نام و غیبت کارمندان کمیسیون در ساعات کاری، شمار ثبت‌نام‌کنندگان خیلی کم‌تر از هدف تعیین‌شده، است.
دیدبان آزاد افغانستان و دیدبان انخابات و شفافیت در یک گزارش مشترک یافته‌های‌شان از روند ثبت‌نام تقویتی رأی‌دهندگان را ارایه کرده است. این نهادها با 90 ناظر در 22 ولایت از روند ثبت‌نام تقویتی رأی‌دهندگان نظارت کرده است.
ناظران دیدبان آزاد افغانستان و دیدبان انتخابات و شفافیت افغانستان، گزارش داده‌اند که قبل از شروع روند ثبت‌نام تقویتی رأی‌دهندگان کمیسیون‌های انتخاباتی در بخش آگاهی‌دهی عامه از این روند ضعیف عمل کرده است.
همچنان براساس این گزارش، درحالی‌که طبق لایحه‌ی وظایف کمیسیون انتخابات، زمان کاری کارمندان از ساعت هفت صبح تا چهار عصر تعیین شده بود، اما در شماری از مراکز و محل‌ها کارمندان کمیسیون ساعت 10 قبل‌ازظهر به محل حاضر شده و ساعت دو بعدازظهر مراکز را تعطیل کرده‌اند.
براساس این گزارش، رسیدن دیرهنگام مواد حساس انتخاباتی، از مشکلات دیگری بوده که در روند ثبت‌نام تقویتی وجود داشته است. در گزارش دیدبان آزاد افغانستان همچنین آمده است که مواد حساس انتخاباتی در جاهای نگهداری می‌شود که مصئون نیست: «مواد حساس انتخابات در جاهایی مثل مکاتب نگهداری می‌شد که مصئون نبود. هر کس می‌توانست به آن دسترسی داشته باشد. صندوق‌های مواد حساس باید مهرلاک می‌شد که نشد.»
ثبت‌نام زیر سن و ثبت‌نام غیابی زنان از دیگر نقض‌های بوده که در روند ثبت‌نام تقویتی وجود داشته است. به‌عنوان مثال ناظران دیدبان آزاد افغانستان در ولایت پکتیا، در مرکزی به‌نام «عبدالهی گردیزی» دیده‌اند که افراد زیر سن ثبت‌نام کرده‌اند.
کمیسیون مستقل انتخابات اما این گزارش را ناقص و غیرموثق می‌خواند و می‌گوید که این کمیسیون، پیش از شروع روند ثبت‌نام تقویتی رأی‌دهندگان مبنی بر این‌که چند نفر در این روند ثبت‌نام کنند، هیچ هدفی تعیین نکرده بود.
عبدالعزیز ابراهیمی، معاون سخن‌گوی کمیسیون انتخابات به روزنامه اطلاعات روز گفت 564 هزار نفر به‌شمول ولایت غزنی در این روند ثبت‌نام تقویتی رأی‌دهندگان نام‌نویسی کرده‌اند که برای کمیسیون قابل قبول است.
آقای ابراهیمی به‌رغم این‌که می‌پذیرد در این روند مشکلاتی وجود داشته، اما گزارش نهادهای دیدبان آزاد افغانستان و دیدبان انتخابات و شفافیت افغانستان را رد می‌کند و آن را غیرمعیاری و غیرموثق می‌خواند. به گفته‌ی او در ولایت کابل که امن است، از میان 18 مرکز، تنها در یک مرکز ناظران این نهادها حضور داشته که نشان می‌دهد گزارش معیاری تهیه نشده است.
معاون سخن‌گوی کمیسیون انتخابات تأکید می‌کند که کارمندان این کمیسیون در روند ثبت‌نام تقویتی رأی‌دهندگان کارشان را به‌موقع (از 7 صبح تا 4 عصر) انجام داده و در روزهای پایانی ثبت‌نام حتا تا ساعت یک بامداد نیز کار کرده‌اند: «ممکن موارد اندکی وجود داشته، اما نه به آن حد که این نهادها آن را برجسته کرده‌اند.»
پیشنهادهای نهادهای ناظر به کمیسیون‌های انتخاباتی
دیدبان آزاد افغانستان و دیدبان انتخابات و شفافیت افغانستان به‌منظور تأمین شفافیت در انتخابات، به کمیسیون‌های انتخاباتی پیشنهاد کرد که روی مواردی چون، ارایه‌ی معلومات از رقم دقیق ثبت‌نام‌کنندگان به تفکیک ولایت و مرکز و نشر آن در وبسایت کمیسیون، تصحیح فهرست رأی‌دهندگان، استخدام کارمندان مسلکی در محلات و مراکز رأی‌دهی و نظارت دقیق از روندکمپین نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری کار کنند.
طبق پیشنهاد این نهادها، کمیسیون انتخابات باید آمار و ارقام شمار ثبت‌نام کنندگان را به تفکیک ولایت و مرکز، از طریق وبسایت خود منتشر کند. همچنین پیشنهاد شده است که کمیسیون انتخابات باید فهرست مراکز و محل‌های را که در آن ثبت‌نام انجام شد و مرکزهای که به دلایلی باز نشد، با تفکیک محل‌های زنانه و مردانه در وبسیایت خود منتشر کند.
از نظر این نهادهای ناظر، کمیسیون شکایات انتخاباتی نیز در روند ثبت‌نام تقویتی رأی‌دهندگان ضعیف عمل کرده است.
حبیب شنواری، رییس دیدبان انتخابات و شفافیت افغانستان گفت که از تمام روند ثبت‌نام تقویتی، تنها 18 شکایت (15 شکایت از کابل و سه شکایت از ولایت‌های پروان، غزنی و سمنگان) ثبت شده است که به اعتقاد او ضعف کمیسیون شکایات انتخاباتی را در بخش آگاهی‌دهی مردم از شیوه‌ی درج شکایت نشان می‌دهد.
کمیسیون شکایات انتخاباتی می‌پذیرد که در قسمت آگاهی‌دهی مردم قبل از شروع روند ثبت‌نام تقویتی رأی‌دهندگان کم‌کاری شده است، اما دلیل عمده‌ی ثبت‌نشدن بیش‌تر شکایات از این روند را نبود نیروی کافی در محلات و مراکز رأی‌دهی عنوان می‌کند.
قاسم الیاسی، کمیشنر کمیسیون شکایات انتخاباتی در این نشست گفت که به‌دلیل نداشتن نیروی کافی از تمام مراکز و محل‌های روند ثبت‌نام تقویتی آن‌طور که باید، نتوانسته است نظارت کند: «فورمه‌های شکایت از طریق کمیسیون مستقل انتخابات توزیع شده بود. خود کمیسیون شکایات در تمامی مراکز ثبت‌نام ناظر و ناظم نداشته و صرف در کابل در تمام مراکز ناظران ما حضور داشتند.»
روند ثبت‌نام تقویتی رأی‌دهندگان به‌منظور افزایش شمار رأی‌دهندگان، ثبت‌نام افرادی که به تازگی 18 ساله شده و یا کسانی که تازه به وطن برگشته، در 18 ثور آغاز و در هشتم سرطان پایان یافت. با شروع این روند، یکی از نقدهای جدی که به کمیسیون‌های انتخاباتی وارد شد، ضعف کمیسیون‌ها در بخش آگاهی‌دهی مردم از این روند بود. کمیسیون‌های انتخاباتی نیز پذیرفتند که از این روند آن‌طور که باید، آگاهی‌دهی نشد. اکنون نهادهای ناظر افزون بر این مشکل، بازشدن دیرهنگام و بسته‌شدن زودهنگام مراکز ثبت‌نام، غیبت کارمندان کمیسیون در ساعات کاری، ثبت‌نام افراد زیر سن و ثبت‌نام غیابی به‌جای زنان را از مشکلات روند ثبت‌نام تقویتی رأی‌دهندگان عنوان می‌کنند.