حمید فرهادی
مسوولان وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان می‌گویند که اظهارات آتشهی این نهاد در مورد زنان از سوی این وزارت مورد پیگیرد قرار خواهد گرفت.
یادداشت‌های فیسبوکی مرتضا خرمی آتشهی امور مهاجرین و عودت‌کنندگان افغانستان در زاهدان ایران این روزها به یکی از بحث‌های داغ و مهم در شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده و واکنش‌های گسترده‌ای را به همراه داشته است.
آقای خرمی در صفحه‌ی فیسبوکش نوشته است که یک تعداد بانوان تحت نام آزادی، دموکراسی و فعالیت‌های مدنی دست به «بی‌بندوباری»، «بی‌حیایی» و «بی‌حجابی» می‌زنند و نیاز است تا «یک گروه زدنی از بچه‌های غیرتی هزاره» دخترانی به قول او ولگرد و بی‌بندوبار را جمع و به خانواده‌های‌شان تسلیم کنند.
اشاره‌‌ی آقای خرمی به گسترش روابط دختران هزاره با اقوام دیگر است که به قول او منجر به «بی‌بندوباری» و «بی‌حیایی» برای یک قوم شده است.
پیگردهای قانونی
مرتضا خرمی آتشهی مهاجرین و عودت‌کنندگان افغانستان در زاهدان ایران است و به همین دلیل اظهارات فیسبوکی وی، موقف رسمی او را نشانه می‌گیرد.
عبدالباسط انصاری سخنگوی وزارت امور مهاجرین گفته‌های آقای خرمی را برخلاف روحیه‌‌ی اجتماعی می‌داند و میگوید هرگونه ابراز نظر از کارمندان رسمی این وزارت که باعث ایجاد اختلاف بین اقوام و یا اهانت قشر جوان شود، مورد بازپرس قرار می‌گیرد.
وزارت امور خارجه نیز قبلاً رهنمودی را منتشر کرده که بر مبنای آن تمامی کارمندان رسمی، رییسان، مشاورین وزارت امور خارجه، همه‌ی دیپلومات‌ها، شامل سفیران، جنرال قونسل‌ها، آتشه‌ها و کارمندان قرادادی داخلی و محلی ملزم به پیروی از این رهنود هستند.
در این رهنمود آمده است که کارمندان رسمی وزارت باید از دامن زدن به اختلاف‌های قومی، مذهبی، سمتی و توهین به اقوام کشوری دوری کنند.
گفته‌های جنجال‌برانگیز آتشهی امور مهاجرین و عودت‌کنندگان افغانستان در مواردی، برخلاف قانون منع خشونت علیه زنان دانسته می‌شود.
آقای خرمی در یاداشت‌های فیسبوکی‌اش نوشته است که شماری از بانوان تحت نام آزادی، دموکراسی و فعالیت‌های مدنی دست به «بی‌بندوباری»، «بی‌حیایی» و «بی‌حجابی» می‌زنند که «با آبروی جمعی مردم ما بازی می‌کنند». بر بنیاد قانون منع خشونت علیه زنان، سخنان آقای خرمی، دشنام، تحقیر و آزار و اذیت برای زنان به حساب می‌آید و پیگرد قانونی به همراه دارد.
در قانون منع خشونت علیه زنان تعریف واژه‌های مزاحمت و آزار و اذیت برای زنان چنین آمده است:
مطابق فقره‌ی 7 ماده‌ی 3 قانون منع خشونت علیه زنان، آزار و اذیت از جمله «ارتکاب اعمال و حرکات یا استعمال الفاظ یا به هر وسیله یا به هر نحوی که موجب صدمه به شخصیت، جسم و روان زن گردد» تعریف شده است.
بربنیاد ماده‌ی سوم قانون منع خشونت علیه زنان مزاحمت عملی است که به حیثیت و کرامت انسانی زن لطمه می‌زند و یا باعث رنجش و ایجاد فضای ارعاب و تحقیر وی می‌شود.
در ماده‌ی بیست‌ونهم قانون منع خشونت علیه زنان آمده است: “شخصی که زن را دشنام دهد یا تحقیر و یا تخویف نماید، حسب احوال به حبس قصیر که از سه ماه کمتر نباشد محکوم می‌گردد.”
ماده‌ی سی‌ام این قانون تصریح می‌کند: “شخصی که مرتکب آزار و اذیت زنان گردد، حسب احوال به حبس قصیر که از سه ماه کمتر نباشد، محکوم می‌گردد.”
دعوت به خشونت علیه زنان؟
اظهارات آقای خرمی واکنش گسترده‌ای را در شبکه‌های اجتماعی به همراه داشته است و شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی آنرا دعوت به خشونت علیه زنان می‌دانند.
عباس فراسو در صفحه‌ی فیسبوکش نوشته است که ترویج و فراخوان خشونت علیه زنان تحت عنوان غیرت قومی خود جرم است و باید توسط مجاری قانونی پیگیری شود.
در متن آقای فراسو آمده که قانون همه را به عنوان فرد تعریف می‌کند و حقوق انسان نیز به عنوان فرد تعریف می‌شود و زندگی شخصی آدم‌ها ارتباطی به کتله‌های جمعی مثل قوم ندارد.
آقای فراسو افزوده است که ترویج و فراخوان خشونت علیه زنان در شبکه‌های عمومی به مثابه‌ی یک عمل سازمان یافته و یا تهدید آن‌ها، خود مصداق خشونت و تروریسم است.
رقیه رنجبر نوشته است که «دنیا و دولت افغانستان بدانند که نگرانی زنان افغانستان، تنها طالبان نیست که وحشت و جوی خون را جاری می‌کنند بلکه نگرانی ما همین طالبان نکتایی‌پوش هستند که از مالیات من و هزاران انسان دیگر تغذیه می‌کنند و روز به روز فربه‌تر می‌شوند، این‌ها -به گفته‌ی خودشان «گروه زدنی »- بسیار خطرناک‌تر از طالبان هستند.»
نوشته‌های آقای خرمی اما موافقت‌هایی را نیز به همراه داشته است. آقای خرمی خود دیدگاه‌های موافق را در صفحه‌اش به اشتراک می‌گذارد.
سلطان حیدری روزنامه‌نگار نوشته که مخاطب آقای خرمی یک طبقه‌ی خاص از زنان و دختران که در دیگر کشورها جای‌شان در محلات خاص و خانه‌های مخصوص است بوده و ربطی به تمام زنان این سرزمین ندارد. آنانی که خود را در دایره‌ی مخاطبان او، یافته‌اند ناخودآگاه خود را در ردیف همان زنان، دانسته‌اند که این مساله باید مورد دقت قرار گیرد.
کاربرانی نیز اظهارات آقای خرمی را بر نگرش و باورهای قومی ربط داده‌اند.
سخیداد هاتف نوشته است: “آزادی یک نسخه‌ی ناممکنِ «هزاره‌گی» دارد که کثیری از مردمان هزاره به آن اعتقاد دارند. بر اساس آن نسخه‌ی ناممکن هر فرد از قوم هزاره حق دارد در جامعه همچون فردی پرورده و کامیاب زندگی کند، اما هیچ فرد هزاره حق ندارد در این مسیر پای خود را کج بگذارد و از دایره‌ی باورهای مقدس قوم هزاره در مورد عزت و آزادی و اخلاق بیرون بلغزد.”
تعدادی از فعالان حقوق زن در واکنش به گفته‌های آقای خرمی کارزاری را تحت عنوان «نه به زن ستزی» در شبکه‌های اجتماعی راه‌اندازی کرده‌اند و در این زمینه واکنش نشان می‌دهند.
آقای خرمی در پاسخ به این واکنش‌ها نوشته است که «هزاره‌ها هیچ وقت طالب و داعش نبوده اما در مقابل حفظ نوامیس خود از تمام مردم یک سر و گردن بالاتر بوده‌اند. حامیان ترویج بی‌حجابی و بی‌حیایی بدانند که مردم ما به آسانی تا این‌جا نرسیده که از ارزش‌های‌شان دفاع کرده نتوانند. آنانی که آزادی را در ترویج بی‌حجابی و بی‌حیایی می‌دانند کور خوانده‌اند و هرگز به آرزوهای‌شان نمی‌رسند».