تابش فروغ
تأیید طرح استیضاح دونالد ترمپ توسط مجلس نمایندگان کنگره امریکا، دست‌کم اکنون پیروزی بزرگی برای دموکرات‌هاست، اما نشانه‌های گذرابودن این پیروزی و تأثیر اندک آن بر شکل‌دهی رای و نظر رای‌دهندگان امریکایی از همین حالا پیداست. این احتمال نیز وجود دارد که استیضاح رییس‌جمهوری، نه‌تنها منجر به کناررفتن او نشود، بلکه شانس پیروزی ترمپ را در انتخابات ۲۰۲۰ به‌صورت اساسی افزایش دهد.
نقص‌های بازی دموکرات‌ها با مسأله استیضاح
عمده‌ترین اشکال استیضاح این بود که دموکرات‌ها به استیضاح ترمپ، از همان فردای پیروزی او در انتخابات ۲۰۱۶، مصمم بودند. این وسواس عقده‌مندانه، امکان طرح غیرسیاسی، فنی و حقوقی استیضاح را محدود کرد و باعث شد که هم دموکرات‌ها و هم جمهوری‌خواهان به استیضاح به‌عنوان یک امر حیثیتی و حزبی نگاه کنند تا یک بحث فراحزبی و معطوف به سلامت دموکراسی امریکا و نهادهای آن.
گشایش پرونده بازرسی دخالت روسیه در انتخابات امریکا، آنچه بعدتر به «گزارش مولر» معروف شد، بزرگ‌ترین امید حزب دموکرات برای ارایه ساختارمند شواهد انکارناپذیر علیه دونالد ترمپ بود. هنگامی که رابرت مولر در اپریل امسال پس از نزدیک به دو سال گزارش ۴۰۰ صفحه‌ای تیم بازرسان خودش را در مورد پرونده ارایه کرد، طرح حزب دموکرات برای استیضاح رییس‌جمهوری عملا با رد احتمال تبانی ستاد انتخاباتی ترمپ با روسیه نقش بر آب شد. حزب دموکرات در‌حالی‌که با ناامیدی و یأس پی‌گیر یافته‌های گزارش مولر بود، ماجرای تلفنی ترمپ و رییس‌جمهوری اوکراین اتفاق افتاد و دستاویز تازه‌ای به حزب دموکرات فراهم شد.
سران کهنه‌کار حزب دموکرات به‌شمول نانسی پلوسی، رییس مجلس نمایندگان، طرفدار استیضاح نبودند، اما در نتیجه‌ی رایزنی و فشار جناح پیش‌رو حزب، تن به ارایه‌ی طرح استیضاح رییس‌جمهوری دادند که در نهایت مورد تأیید اکثریت مجلس نمایندگان قرار گرفت. هرچند سمبولیسم استیضاح رییس‌جمهور ترمپ اهمیت سیاسی برای حزب دموکرات دارد، اما بعید به‌نظر می‌رسد که دموکرات‌ها شانسی برای بسیج حمایت فراحزبی برای تأیید طرح استیضاح رییس‌جمهوری در مجلس سنا داشته باشند.
سیاست‌گذاری سران حزب دموکرات تا این جای کار نشان داده است که انرژی جمعی حزب صرف بازی‌هایی شده است که بازدهی آنی و واکنشی دارد و معضل ساختاری و سیاسی حزب را با ترمپ و حزب جمهوری‌خواه حل نمی‌کند. ترمپ هرچند رییس‌جمهوری محبوبی نیست، اما حساب باز کردن دموکرات‌ها روی این‌که مثلا مراحل استیضاح در مجلس نمایندگان، روایت و فضای سیاسی امریکا را به نفع نامزد دموکرات در انتخابات ۲۰۲۰ تغییر بدهد، هم‌خوانی با واقعیت‌های سیاسی ندارد. از سوی دیگر معجزه‌ی تأیید طرح استیضاح رییس‌جمهور توسط دو-سوم اعضای مجلس سنا در فضای به‌شدت حزبی و قطبی کنونی اتفاق‌افتدنی نیست.
هم‌سرنوشتی ترمپ و حزب جمهوری‌خواه
سیاست‌مداران و سناتوران جمهوری‌خواه می‌دانند که بهای موافقت با طرح استیضاح رییس‌جمهوری سنگین است. ترمپ اهل مدارا و محابا نیست. او نشان داده است که می‌تواند بر علیه هر سیاست‌گر جمهوری‌خواه که سر سازش با او ندارد، جنگ رسانه‌ای راه بیندازد و پایان کار سیاسی‌اش را رقم بزند. این ظرفیت فردی-سیاسی ترمپ حالا به لطف هم‌سویی صدها رسانه ملی و محلی جناح راست افراطی و محافظه‌کار با سیاست‌گذاری‌های اداره‌‌ی او، امکان مخالفت جمهوری‌خواهان با او را به‌طور بی‌سابقه‌ای کاهش داده است.
دفاع تمام‌قد نمایندگان جمهوری‌خواه از ترمپ در مجلس نمایندگان نشان داد که پیوند سیاسی و ایدیولوژیک میان ترمپ و جمهوری‌خواهان دارد به یک رابطه ارگانیک و ناگسستنی تبدیل می‌شود. ترمپ خودش را وامدار جمهوری‌خواهان نمی‌پندارد، بلکه باور دارد حزب جمهوری‌خواه بدهکار اوست. هر دو طرف با فهم این تعامل در سطوح مختلف با هم همکاری می‌کنند. البته هیچ نگرانی نیز در سطوح تصمیم‌گیر حزب جمهوری‌خواه از درهم‌آمیزی سیاسی حزب با کارکتر سیاسی ترمپ وجود ندارد. جمهوری‌خواهان می‌دانند که ماجراجویی نامتعارف ترمپ، عوام‌گرایی و تمایل آشکار او به جناح راست ملی‌گرا و افراطی جوهر اصلی شکل‌گیری حمایت توده‌های امریکایی از ترمپ است. این بسیج میلیونی و توده‌ای در محوریت هیچ فرد دیگری -در صورت اجرایی‌شدن طرح استیضاح رییس‌جمهوری- شکل نمی‌گیرد. ترمپ همزمان با این‌که پاشنه‌آشیل حزب جمهوری‌خواه است، آخرین امید نسلِ بر سر اقتدار حزب جمهوری‌خواه نیز هست.
استیضاح و اذهان عامه
محبوبیت ریچارد نکسون پس از استیضاح به‌شدت در میان مردم امریکا افت کرد. حمایت فراحزبی از استیضاح نکسون و اجماع نخبگان امریکایی بر رفتار غیرقانونی و مجرمانه‌ی رییس‌جمهور دلایل اصلی کناره‌گیری او از قدرت بود.
در قضیه‌ی استیضاح رییس‌جمهور بیل‌کلینتون در ۱۹۹۹ اما چنین حمایتی وجود نداشت. به همین دلیل طرح استیضاح بیل‌کلینتون در مجلس سنای امریکا رای نیاورد. این احتمال نیز قویا در مورد رییس‌جمهور ترمپ وجود دارد، با این تفاوت که ترمپ برخلاف کلینتون هنوز فرصت رفتن به یک انتخابات دیگر را دارد. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که ماجرای استیضاح از محبوبیت ترمپ در میان هوادارانش نکاسته است. برای اکثریت رای‌دهندگان امریکایی کشمکش نخبگان احزاب و سیاسیون ارزش چندانی ندارد، مگر این‌که چنین جدال‌هایی بر زندگی عادی آنان اثر بگذارد.
از سوی دیگر، آن طوری که شکل‌گیری گفتمان سیاسی امریکا در چند سال اخیر نشان داده است، ترمپ، جمهوری‌خواهان و استراتیژیست‌های جناح راست ملی‌گرا و محافظه‌کار این ظرفیت را دارند که ترمپ را قربانی توطیه‌های دم و دستگاه تشکیلات و نخبگان هوادار جهانی‌شدن جلوه بدهند و به توده‌های امریکایی تلقین کنند که پیروزی ترمپ در انتخابات نوامبر سال ۲۰۲۰، پیروزی نجات‌بخش میهن‌پرستان امریکایی بر ایتلاف دموکرات‌ها و مهاجران است.