براساس موافقتنامهی دوحه میان طالبان و امریکا همهی نیروهای خارجی باید تا ماه می سال 2021 و مشروط به تعهد طالبان بر این توافقنامه، خاک افغانستان را ترک کنند. با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری امریکا، دونالد ترمپ اعلام کرد که همه نیروهای امریکایی تا قبل از کریسمس به طور کامل از افغانستان خارج میشوند.
در مورد خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، تفاوت چندانی میان دیدگاههای بایدن و ترمپ دیده نمیشود. هر دوی آنها بر خروج نیروهای امریکایی از افغانستان تاکید دارند. هر دو کاندید احزاب جمهوریخواه و دموکرات با تاکید بر توافقنامهی دوحه و اعلام خروج سربازان امریکایی از این کشور، به نحوی پروندهی حضور بیست سالهی امریکا در افغانستان را مختومه اعلام کردند و به این ترتیب افغانستان دیگر موضوع مهمی برای پرداختن و مانور در انتخابات این کشور به حساب نمیآمد. در واقع بحران افغانستان غایب مبارزات انتخاباتی امریکا بود.
باور بسیاری از کارشناسان و همچنین منابع امنیتی و استخباراتی دولت افغانستان، طالبان هنوز با القاعده در ارتباط هستند و با آنها همکاری نزدیکی دارند. در همین راستا سازمان ملل هشدار میدهد که القاعده همچنان یک تهدید جهانی است و همچنان با طالبانِ افغانستان، پیوندهای نزدیکی دارد.
با وجود آنکه سه روز بشتر تا پایان انتخابات این کشور باقی نمانده است بسیاری از افغانها از پیامدهای خروج امریکا از افغانستان خود میپرسند. آنها با توجه به شروع مذاکرات بین الافغانی به دنبال ترسیم وضعیتی پس از خروج امریکا از افغانستان میباشند. آنتونیو جئوستوزی استاد دانشگاه کینگز کالج لندن و نویسنده چند کتاب پرفروش دربارهی افغانستان و طالبان بر این باور است که تاکتیک طالبان انحلال دولت مرکزی است. آقای جئوستوزی تاکید میکند که ادامهی حمایت امریکا از دولت افغانستان حیاتی است.
یک سناریو در مورد شدت بخشیدن جنگ توسط طالبان بعد از امضای توافقنامهی صلح این گروه با امریکا این است که آنها میخواهند بعد از خروج امریکا از افغانستان از خلای قدرت بهدست آمده به نفع خود استفاده کنند. افزایش خشونتها و حملات آنان به شهرهایی چون هلنمد در راستای این سناریو در حال انجام است.
واقعیت این است که چالش افراطگرایی در افغانستان هنوز به قوت خود باقی است و دولت افغانستان نمیتواند به تنهایی از عهدهی مبارزه و مدیریت آن براید. خلاء نیروهایی نظامی امریکایی و ضعف دولت افغانستان در راستای مبارزه با افراطگرایی و ترورسیم، میتواند امنیت و ثبات افغانستان و صلح جهانی را به مخاطره بیاندازد. توافقنامهی صلح طالبان و امریکا به این گروه در عرصهی بینالمللی، هویت تازهای بخشید. هویتی که مردم افغانستان با مینهای کنار جادهای و همچنین جنگ در هلمند، غور و سایر شهرهای افغانستان بهای آن را پرداخت میکنند.
اچ ار مکمستر، ژنرال بازنشستهی ارتش امریکا که تجربهی ماموریت در افغانستان را نیز داشته و به عنوان مشاور امنیت ملی ترمپ کار کرده، در کتابش نوشته که ترمپ فراموش کرده که طالبان دشمن است. او میگوید: “آنها (طالبان) وحشتناکترین مردم روی زمین هستند، آنها دشمن تمام مردم متمدن هستند.”
دولت امریکا جنگ افغانستان را بدون نتیجه و بیپایان میخواند. شاید رییسجمهور ترمپ علاقهمند باشد تا هزینهی نزدیک به 50 میلیارد دالری جنگ افغانستان را در سایر بخشهای اقتصادی کشورش مصرف کند، اما یک نکته که به باور بسیاری از تحلیلگران و ژنرالهای امریکایی واضح است، این است که توافقنامهی صلح میان دولت امریکا و طالبان پایان خشونتها در افغانستان و پایان مبارزه با تروریسم و القاعده در این کشور نیست.
از کشوری که با ادعای مبارزه با تروریسم و القاعده به افغانستان آمد، انتظار میرود عمق نگاهش به مسئله فراتر از انتخابات سه روز آینده باشد. چرا که ریشههای تروریسم و افراطیگرایی هنوز در افغانستان به قوت خود باقی است و هر لحظه میتواند از هر کشوری و هر جامعهای قربانی بگیرد.