اساسي پوښتنه دا ده چې د طالب مطلوب اسلامي نظام تر کومه بريده د افغاني ټولنې له واقعيتونو سره اړخ لګوي؟ هغه اسلامي نظام چې طالبان يې حاکمول غواړي، د افغانستان له ننني ټولنيز او کلتوري چاپېريال سره مطابقت لري؟
د دې ولايت مېرمنې وايي چې ښځو ته د اساسي کارونو پر ځای ډېری تر سره شوې چارې پروژوي او لنډ مهاله وي، چې دوامداره ګټه نه لري او په ژوند کې يې ور سره بدلون نه دی راغلی.
د سيدکرم ولسوالي اوسيدونکی محمدنبي کليوال وايي چې د ښوونځي او محصلي په دوران کې ډېری ځوانان بېوزله وي او له دې امله ځينې مهال آن د رسمي کتابونو پېرلو وس نلري، چې په خبره يې له پوهنتونونو له فراغت وروسته هم ګڼ ځوانان بې روزګاره دي او د کتاب پېرلو پيسې نلري.
سږ کال د بودجې مسودې برابرول او د تصویب لړۍ یې د هغې نامتوازنوالي او د حکومت او ولسي جرګې ترمنځ له هغې سره د «سیاسي، سلیقه اي او شخصي» چلند ادعا پر بنسټ جنجالونه راپورته کړي. تر اوسه چې له مالي کاله یوه میاشت تېره شوې، د بودجې سند یې لا تصویب شوی نه دی او بیا ځلي ولسي جرګې رد کړی دی.
روږدي کسان په مرکز کې د ګردېز لرغوني بالاحصار لاندې په يوه لويه سمڅه کې د راټولېدو ځای لري چې ياد ګڼ کسان پکې بېلابېلې نشې کوي.
ځايي اوسېدونکي او مامورين د دې ښارګوټي د چارو پر نه کېدو نيوکه کوي او د ځينو کسانو لخوا د نمرو او مارکېټونو لپاره ښاروالي ته په تحويل شويو پيسو کې د فساد ادعا کوي.
نوموړې وايي چې خاوند يې شاوخوا ۸ مياشتې وړاندې په زرمت کې د جګړې پر مهال وژل شوی او له هغه راهيسې نه يوازې د خوړو لپاره د توکو له کموالي سره مخ دي، بلکې سوړ ژمی يې هم ژوند ګواښي.
دا په هېواد کې د تکرارېدونکو خورا ناوړه پېښو د لړۍ کړۍ ده چې د يو انسان له امله ګڼ نور د ستونزو ګرداب ته ورټېل وهل کيږي.
مالیې وزارت د بودجې سند ردېدو په اړه وایي، ولسي جرګه دا واک لري چې د بودجې سند رد یا تایید کړي، خو د حکومت غوښتنه دا ده چې کله د بودجې سند دویم ځل وړاندې کیږي، هر څه ژر دې ولسي جرګه تایید کړي څو حکومت وکولی شي چې د دولتي کارکوونکو معاشونه ورکړي او پراختیایي پروژې چې د خلکو پر ژوند اغېزه لري، پلي کړي.
د ببرک خان ځدراڼ لېسې د اووم ټولګي زده کوونکی محمد سليم وايي چې تېر تعليمي کال يې له درسي اړخه ډېر خراب و، چې له امله يې د ډېری زده کوونکو د څلور نيم مياشتنيو ازموينو پايلې هم خرابې وې.