د بي بي سي پانوراما برخې په دې وروستیو کې راپور ورکړی چې د بریتانیا د ځانګړو ځواکونو ځینو پخوانیو غړو کلونه وروسته چوپتیا ماته کړې او د خپلو همکارانو د «جنګي جرمونو» پر وړاندې یې شاهدي ورکړې.
د انتقالي عدالت د مدافعينو وروستنۍ هڅې هم له طالبانو سره د جوړجاړي د پروسې قرباني او نيمګړې پاتې شوې. د طالبانو په واکمنېدو سره د بشر حقونو ضد جرمونو نوي اړخونه وموندل او نوې انديښنې يې وزېږولې.
په افغانستان کې چې د جنګي جناياتو کومې ادعاوې شوي، د هغو په اړه يوه مهمه سپارښتنه داده چې غرامت يې ادا کړل شي.
په ۲۰۲۱ کال کې د بريټون راپور په نوم څېړنو وښوده چې د اسټراليا ځانګړو ځواکونو په افغانستان کې ظاهرا ۳۹ بې وسلې زندانيان او ملکي وګړي وژلي دي.
ګوسمن ويلي، چې له کومه وخته راهيسې طالبان واک ته رسېدلي له اعدامونو او جبري ورکونې سره – سره يې داسې سياستونه غوره کړي چې د ښځو او نجونو حقونه يې محدود کړي دي.
د انګلیسي بي بي سي له راپور سره سم، پخوانیو سرتېرو د لومړي ځل لپاره د خپلو سترګو لیدلي حال په اړه ویلي چې د ځانګړو ځواکونو «ایس آ ایس» غړو بې وسلې کسان په خوب کې وژلي او د ماشومانو په شمول یې نیول شوي کسان په داسې حال کې وژلي چې لاسونه یې تړلي وو.
د ملګرو ملتونو د بښنې نړيوال سازمان عمومي منشي اګنس کالامار ويلي، چې په پنجشېر کې د طالبانو له خوا د جنګي جناياتو لړليک او د نورو نړيوالو بشري حقونو د نقض موارد پراخ دي.
د اسټرالوي ورځپاڼو راپورونه وايي، چې سميت په افغانستان کې د منلو وړ نظامي پولې ماتې کړي او «د بې دفاع ملکي افغانانو پر وړاندې يې په وحشيانه چلند» کې لاس درلود.
اسټرالوي ځواکونه د ناټو په مشرۍ د نړيوالو ځواکونو برخه وو، چې دوې لسيزې يې په افغانستان کې حضور درلود.
د بشر حقونو څار په راپور کې راغلي، چې د داعش ډلې خراسان څانګې په ۲۰۲۲ کال کې د هزاره ګانو پر خلاف د ګڼو بمي چاودنو او وسله والو بريدونو پړه منلې ده.