د ملګرو ملتونو د بښنې نړيوال سازمان عمومي منشي اګنس کالامار ويلي، چې په پنجشېر کې د طالبانو له خوا د جنګي جناياتو لړليک او د نورو نړيوالو بشري حقونو د نقض موارد پراخ دي.
اسټرالوي ځواکونه د ناټو په مشرۍ د نړيوالو ځواکونو برخه وو، چې دوې لسيزې يې په افغانستان کې حضور درلود.
د بي بي سي پانوراما برخې په دې وروستیو کې راپور ورکړی چې د بریتانیا د ځانګړو ځواکونو ځینو پخوانیو غړو کلونه وروسته چوپتیا ماته کړې او د خپلو همکارانو د «جنګي جرمونو» پر وړاندې یې شاهدي ورکړې.
د بي بي سي له راپور سره سم، د بریتانیا دفاع وزارت د دې اسنادو موضوع د پنجشنبې په ورځ (۱ د غبرګولي) په محکمه کې ډاګیزه کړې.
په ۲۰۲۱ کال کې د بريټون راپور په نوم څېړنو وښوده چې د اسټراليا ځانګړو ځواکونو په افغانستان کې ظاهرا ۳۹ بې وسلې زندانيان او ملکي وګړي وژلي دي.
د اسټرالوي ورځپاڼو راپورونه وايي، چې سميت په افغانستان کې د منلو وړ نظامي پولې ماتې کړي او «د بې دفاع ملکي افغانانو پر وړاندې يې په وحشيانه چلند» کې لاس درلود.
د انګلیسي بي بي سي له راپور سره سم، پخوانیو سرتېرو د لومړي ځل لپاره د خپلو سترګو لیدلي حال په اړه ویلي چې د ځانګړو ځواکونو «ایس آ ایس» غړو بې وسلې کسان په خوب کې وژلي او د ماشومانو په شمول یې نیول شوي کسان په داسې حال کې وژلي چې لاسونه یې تړلي وو.
ګوسمن ويلي، چې له کومه وخته راهيسې طالبان واک ته رسېدلي له اعدامونو او جبري ورکونې سره – سره يې داسې سياستونه غوره کړي چې د ښځو او نجونو حقونه يې محدود کړي دي.
په افغانستان کې چې د جنګي جناياتو کومې ادعاوې شوي، د هغو په اړه يوه مهمه سپارښتنه داده چې غرامت يې ادا کړل شي.
د بشر حقونو څار په راپور کې راغلي، چې د داعش ډلې خراسان څانګې په ۲۰۲۲ کال کې د هزاره ګانو پر خلاف د ګڼو بمي چاودنو او وسله والو بريدونو پړه منلې ده.