د هیواد په سویل کې کندهار، هلمند، ارزګان او زابل يو له هغه ولايتونو دي چې له تېرو دوو لسيزو يې پر زراعتي ځمکو کوکنار کرل کېږي، خو اوس پر دغه بوټي د طالبانو له بندیز سره کندهار کې یو شمیر کروندګرو د زعفرانو کښت ته مخه کړې.
د خان محمود په نوم کروندګر وایي، چې سږکال يې پخپله ځمکه د کوکنارو پر ځای ګازرې کرلي خو په خبره يې چې د ټيټې بیې له کبله د کوکنارو بديل نه شي کېدلای.
د کرنيزو چارو پوه انجينر شمس الله الهام وايي، چې په افغانستان کې د کوکنارو کښت په بنديدو سره خلک نور هم له خراب اقتصادي حالت سره مخ شوي دي او طالبان باید يا له کروندګرو سره مرستې وکړي.
ارزګان کې یو تن کروندګر وايي، چې سږکال يې د کوکنارو پرځای غنم او نور کرنیز توکي کرلي، خو په خبره یې چې هېله نه لري چې یاد کښتونه دې د دوی د ژوند اړتیاوې پوره کړي.
عبدالخالق مطيع وويل:« د دې سروې اصلي هدف د کوکنارو د کرلو لاملونه پيداکول، د کوکنارو د کښت بديل په اړه ستونزې په ګوته کول او حقيقي ارقام راټولول دي.»