د ببرک خان ځدراڼ لېسې د اووم ټولګي زده کوونکی محمد سليم وايي چې تېر تعليمي کال يې له درسي اړخه ډېر خراب و، چې له امله يې د ډېری زده کوونکو د څلور نيم مياشتنيو ازموينو پايلې هم خرابې وې.
د دغه ولایت د لرې پرتو سیمو لسګونه دیني عالمانو له پوهنې ریاست سره په یوې ګډه ناسته کې چې پرون (دوشنبه، ۲۵ د کب) ترسره شوه، ډاډ ورکړ چې خلکو ته به د ممبر له لارې دا پیغام رسوي، چې خپل ماشومان په ښوونځیو کې شامل کړي.
سمره وايي طالبان غواړي په دې کار سره د افغان نجونو راتلونکی په تياره کې وساتي، او له نړیوالو غواړي چې ددوئ دغه عمل وغندي
د ملګرو ملتونو ځانګړي راپور ورکوونکي زیاته کړې، له هغه وخت راهیسې چې طالبانو د افغانستان واک تر لاسه کړی، پر هزاره ګانو وحشیانه بریدونه چې ځینې یې د داعش له خوا ترسره شوي، دوام موندلی.
ننګرهارکې یو له دغو بي سرپناه ښوونځيو څخه د دره نور ولسوالۍ دستن کلي د اناثو ابتدایه ښوونځي دی، چې زده کوونکي یې د ښوونځي د ودانۍ نشتون له امله د ونو او دیوالونو د سیوري لاندې زده کړې کوي.
مسوولين وايي په دې ليليه کې به د داسې سيمو زده کوونکي جذب او د ګردېز ښار په بېلابېلو ښوونځيو کې زده کړې ورکړل شي، چې سيمې يې له تعليمي اړخه وروسته پاتې او يا د ناامني له امله متاثره شوې وي.
دارزګان ولایت د پوهنې ريس مولوي خيرالله حقنما د ښوونځيو د پرانېستلو په مناسب جوړه شوې غوڼډه کې زده کوونکو، ښوونکو او د ښوونيز بهير له ټولو مسئولينو غوښتنه وکړه چې په شرعي لباس ځان جوړ کړي او وروسته دي ښوونځيو ته رایشي
کونړ کې ټول ۴۴۱ دولتي ښوونځي فعال دې او تر څنګ یې ۴۴ دیني مدرسې دي چې ټول ښوونیز مرکزونه سره ۴۸۵ بابه کیږي، په دې کې یې ۲۸۸ ښوونځي سرپناه نه لري او ۳۷۱ ښوونځي بیا صحي یا پاکو اوبو ته لاسرسی نه لري
ورته مهال ارزګان کې د ښوونځيو يو شمير زده کوونکي د دوی ښوونځيو ته د رسيدلو کتابونو څخه هرکلی کوي او زياتوي چې د زده کړو برخه کې به یې شته ستونزې حل شي.
دغه برید ته د غبرګونونو په دوام سره د بشري حقونو د څار ډلې د ښځو د برخې مسوولې هیدر بار هم دا حمله وحشتناکه او بوږنونکې بللې او په طالبانو یې غږ کړی چې د هزاره ګانو د امنیت لپاره دې پراخې هڅې وکړي.