د ننګرهار لپاره د طالبانو د اطلاعاتو او فرهنګ رییس نور محمد حنیف د کتاب لوستنې په موخه د دا ډول نندارتونونو جوړیدل د مطالعې فرهنګ دودیدو په موخه ګټور بولي.
د نظام سقوط سره ډېرى لوستي کسان د اقتصادي ستونزو له امله خپلې راتلونکې ته نا هیلي شوي او همدې ناهیلۍ يې کتاب او مطالعې سره واټن پیدا کړی.
نوموړی زیاتوي، چې اوس مهال یې د خوست ښار په هغو ځایونو کې د کوچنیو عامه کتابتونونو جوړولو هڅه پیل کړې، چې هلته د خلکو ګڼه ګوڼه او ناسته پاسته ډېره وي.
هغه اطلاعات روز ورخپاڼې سره په خبرو کې وویل، دا کار یې له خپلې مورنۍ ژبې سره د مینې له امله د درې کالو په موده کې کړې او لا هم په دې برخه کې کار کوي، غږیز کتابونه ثبتوي او بیا یې د ټولنیزو شبکو له لارې خپروي.
د لیکوال د لیکلو سبک، او هغه کنایې، چې لیکوال په خپله لیکنه کې کارولې دي د دې سبب ګرځي، چې لوستونکی دومره د ځان په طرف جلب کړي، چې ان کله کله ځان د داستان او یا ناول د اصلي کرکټر په توګه ورته برېښي، دغه راز مطالعه مو دې ته اړه کوي، چې له سره په خپل فکر او ذهن باندې کار وکړئ او کار کولو ته یې مجبور کړئ.
د نوید الله په نامه یو بل کتاب پلورنکی هم ورته شکایت کوي او وایي، د پخوا په پرتله پیریدونکي نه لري نو ځکه خو اوس کتاب پلورونکي له خپل روزګاره راضي نه دي.
په مرکز ګردېز کې د یو کتاب پلورونځي مسوول بسم الله سعید اطلاعات روز ته وویل، چې د کتابونو د نه خرڅلاو له امله اوس د خپل دوکان کرایه هم نه شي پوره کولی.
د یاد بنسټ مسوول قاري محمد شاه اطلاعات روز ورځپاڼې ته وویل، دا کار یې په ټولنه کې د مطالعې کلتور د پیاوړتیا په موخه کړی. نوموړی وایي، هڅه کوي خپل فعالیتونه نورو ولسوالیو او ولایتونو ته هم وغځوي.
د مرکز ګردېز اوسېدونکې نوراني همت وايي، په ښار کې د ښځینه وو لپاره د عامه کتابتون نه شتون له وجې زده کړیالانې نشي کولی، چې په شخصي کتابتونونو کې د خپلې خوښې کتابونه مطالعه کړي، هغه په دې برخه کې له اطلاعات او فرهنګ ریاست څخه غوښتنه کوي، چې ګردېز کې د ښځینه زده کړیالانو لپاره هم کتابتون جوړ کړي.
د سيدکرم ولسوالي اوسيدونکی محمدنبي کليوال وايي چې د ښوونځي او محصلي په دوران کې ډېری ځوانان بېوزله وي او له دې امله ځينې مهال آن د رسمي کتابونو پېرلو وس نلري، چې په خبره يې له پوهنتونونو له فراغت وروسته هم ګڼ ځوانان بې روزګاره دي او د کتاب پېرلو پيسې نلري.