د عبدالباقي په نوم يو تن معلول چې د ماين په چاودنه کې یې دواړه سترګې له لاسه ورکړي وايي، د دريو ماشومانو او يوې ميرمنې ساتنه کوي، خپله دکار کولو توان نه لري او په کورنۍ کې یې بل داسې کس نشته چې کار روزګار وکړي.
ده زیاته کړې چې «راشئ په افغانستان کې د ټولو لپاره د شمولیتو کرامت او برابرو فرصتونو» ملاتړ وکړو.
معلولین وایي، د موسېساتو د فعالیتونو له ځنډېدو او د اړونده نورو دولتي ادارو د نه پاملرنې له وجې یې ژوند ستونزمن شوی او له سختو اقتصادي ستونزو سره مخ دي.
شير محمد په کندوز کې يو بل معلول دی او د جګړې له امله يې يوه سترګه بايللې، دی هم معلولينو ته د طالبانو د حکومت له نه پاملرنې شکايت کوي.
د لغمان د مرکز مهترلام اوسیدونکی او معلول شاه زمان وايي، چې له لسو میاشتو راهیسې یې خپل حقونه او امتیازات نه دي اخېستي او له ګڼو اقتصادي ستونزو کړیږي.
اوچا ویلي، معلولیت لرونکي کسان په غیر متناسب ډول د بحرانونو له امله اغیزمن شوي او د مرستو او خدماتو ته د لاسرسي په برخه کې له زیاتو خنډونو سره مخ دي.
د دې ولایت د شهیدانو او معلولینو چارو رییس محمد نبي اطلاعات روز ته وویل، دوی د هغو کسانو تعداد مالوم کړی، چې معلول نه و او د اړیکو پر اساس یې د امتیازاتو اخیستلو لپاره خیالي کتابچې جوړې کړې وې.
په هلمند کې زیات شمیر ماشومان، ښځې او نارینه چې د ماین په چاودنه کې یې د بدن غړي له لاسه ورکړي د سویډن کمیټې له خدماتو برخمن او د دې خدماتو پرمټ نسبتا توانیدلي وو چې د خپل ژوند چارې سمبال کړي.
عبدالمنان وايي سل سلنه معلول دی، خو له هغو امتيازاتو بې برخې دی، چې له معلولينو د ملاتړ په قانون کې راغلي دي:«ما له دولت څخه نه ځمکه اخیستې او نه بل څه. يو يا دوه لاسونه يا يې دواړه پښې پرې شوې وي، دولت وايي چې تاسو د معلوليت د تثبيت اسناد نلرئ. اسناد يې خپله ورک کړي دي.»
د دې طالب چارواکي په وینا، په یادو شویو شمېرو کې ۳۶۹ زره او ۵۳۳ تنه یتیمان، ۱۸۹ زره او ۶۳۵ تنه معلولین او ۹۴ زره او ۹۷ تنه کونډې دي.