د مومند په خبره، چې په تېرو دوو کلونو کې د کرنې ریاست له لوري د کرنیزو حاصلاتو د ساتنې په موخه ۳۶۰ سړې خونې هم جوړې کړي دي.
خوست د هیواد له ګرمسیره ولایتونو څخه دی، چې د املوکو سربېره په کې چهارمغز، بادام، زردالو، انار، ناک، مالټې او الوچې کېږي چې په ګڼو سیمو کې په سلګونه جریبه ځمکه یې بڼونه کرل شوي.
د کرنې د برخې يو تن انجينر محمدنسيم اطلاعات روز ته وویل، چې وروستيو ورښتونو نه يوازې د انځرو باغونه بلکې د نورو ميوو باغونه هم زيانمن کړي او کروندګرو ته یې زیان اړولی دی.
که څه هم سوداګر د انارو د پېکه بازار او بهر ته د صادراتو په برخه کې له ستونزو سر ټکوي، خو د کندهار د کرنې ریاست کې د طالبانو مسوول وایي، چې د پخوا په پرتله بازارونه ښه شوي او د صادراتو لړۍ په عادي ډول روانه ده.
کندهار کې د طالبانو د کرني او اوبو لګولو رياست د کرنيزو چارو امر مولوي محمد موسي وايي، اوسمهال دغلته پر ۱۵زره هکټاره ځمکې د انځرو باغونه شتون لري چې ورسره يو وخت يې سږني حاصلات ۲۷۰ زره ټنو ته رسیدلي دي.
د احمدابا ولسوالۍ یو بڼوال علي جان چې له تېرو ۱۸ کلونو راهیسې یې بڼوالۍ ته مخه کړې ۲۵۰۰ د مڼو ونې لري هغه وايي، پکتیا کې څلور ډوله مڼې کرل کیږي چې له ډلې یې د مارلینګ، بیروتۍ، پوځي او د اوړي په نومونو شاملې دي.
د زیړۍ ولسوالۍ یو بڼوال محمد رحیم وایي، چې نه یوازې د سختو وچکالیو له کبله دغلته د انارو باغونه وچ شوي، بلکې د طبیعي افتونو او تېرو جګړو هم باغونو ته زیان رسولی دی.
د سرچینې په حواله چې د مڼو په دغه لوی باغ کې د مڼو ونې د ارې په ذریعه کټ شوې او پېښه کې ښکېل کسان په تېښته بریالي شوي دي.
د سرو املوکو کاروباریان د مناسب بازار نشتوالي او له پاکستانه د املوکو پراخو وارداتو اندېښمن کړي او زیاتوي، که دغه لړۍ همداسې دوام ولري بڼوال او کاروباریان اقتصادي ضربه لیدلی شي.
د کندهار د ارغنداب ولسوالۍ یوه بڼوال صدیق الله اطلاعات روز ته وویل، چې سږکال یې حاصلات ښه خو د سړو خونو نشتون له امله اړ دي چې خپلې مېوې په ټیټ قیمت وپلوري.