ګربزو قوم د ناوړه دودونو مخنيوي دا پريکړه د کلتوري ستونزو د هواري لپاره کړې ده، د يادې ولسوالۍ اوسېدونکي وايي، په سيمه کې يې له دې وړاندې داسې رواجونه موجود وو، چې له اسلام او کلتور سره خلاف و.
دوی دغه اقدام تېره ورځ (شنبه،۲ د مرغومي) کړی او د يو پرېکړه ليک په خپرولو سره يې د ولور نه اخيستو سربېره د نورو بېځايه مصارفو له کولو هم مخنيوی کړی او ويلي دي، چې يوازې به دوه تولې سره زر نجلۍ ته اخلي.
زموږ په ټولنه کې ښځه د خپل ژوند په هر پړاو کې له يوې نوې ناخوالې سره مخ وي او په هر پړاو کې يې د ملکيت دعوه داران زياتېږي په ځانګړې توګه د يوې کونډې ښځې پر سر لانجه د پښتنو د بد دود يوه توره برخه ده.
تر څو چې موږ د هر انسان پر خپلواکۍ، خپلواکه اراده او ازادۍ باور ونه لرو، ډېره ستونزمنه ده چې ښځه دې زموږ د ټولنيز جبر له زولنو ازاده شي.
د هیواد په ډيرو سيمو کې د نجلۍ د کورنۍ لخوا له پنځه لکو څخه بيا تر يو ميليون افغانیو پورې د لور ورکولو په بدل کې ولور اخيستل کېږي چې زیاتو کورنیو ته ستونزې زېږوي.
قومي مشرانو تېره ورځ (یکشنبه، ۲۸ د لړم) د يو پرېکړه ليک په ليکلو سره د ولور سربېره د خوښيو په مراسمو کې د بې ځايه مصارفو او غير شرعي پرېکړو مخنيوی هم کړی او زياته کړې يې ده چې مهر يا ولور به د نجلۍ په اختيار کې ورکول کيږي.
په بدو کي د ښځو ورکړه، لوړ ولور او یا هم د نجلۍ سره د هغې په ورکړه کي مشوره نه کول هغه څه دي چي ډیری نجونې یې له کور تیښتې او یا هم ځان وژنې ته اړې کړي دي.
يو بل مدني فعال شېر علي وايي چې که په ياده برخه کې د يوه منظم پلان له مخې کوټلي ګامونه واخېستل شي، ښايي په ټولنه کې د هغو مسائلو لپاره د هواري معقولې لارې چارې وموندل شي، کوم چې د ښځو د حقونو په مخ کې خنډ ګرځيدلي دي.