امروز (۱۲ آگست) سایت گوگل لوگوی خود را به مناسبت سال‌گرد تولد یک فیزیک‌دان تغییر داد. این‌بار اما لوگویی طراحی شده که در نگاه اول کمی‌عجیب به نظر می‌رسد. لوگویی که ترکیبی از یک فورمول و دو پشک است.
اما ماجرای این لوگوی عجیب چیست؟
امروز، ۱۲ آگوست، صد و بیست و ششمین سال‌روز تولد «اروین شرودینگر» است. فیزیک‌دان اتریشی و یکی از دانش‌مندان فیزیک کوانتوم که کاشف مکانیک موج و البته مبدع معادله‌ی معروف «شرودینگر» و البته آزمایش معروف «پشک شرودینگر» است. شرودینگر به دلیل کشف مکانیک موج موفق شد هم‌راه با «پل دیراک» جایزه‌ی نوبل فیزیک را از آن خود کند. گوگل با استفاده از ایده‌ی معادله‌ی شرودینگر و آزمایش پشک شرودینگر، این لوگوی بامزه را به مناسبت زادروز شرودینگر طراحی کرده است.
معادله‌ی شرودینگر، معادله‌ای است که چگونگی تغییر حالت کوانتومی یک سامانه‌ی فیزیکی با زمان را توصیف می‌کند. این معادله در اواخر سال 1925 فورمول بندی شد و در سال 1926 به وسیله شرودینگر منتشر گردید. در مکانیک کلاسیک، معادله‌ی حرکت، قانون دوم نیوتن است و فورمول‌بندی‌های معادل آن، معادله‌ی اویلر-لاگرانژ و معادله‌ی‌هامیلتون هستند. در همه‌ی این فورمول‌بندی‌ها، برای حل حرکت یک سیستم مکانیکی و پیش‌گویی ریاضی این که سامانه در هر‌زمان پس از شرایط و پیکربندی‌های اولیه سیستم چه حالتی خواهد داشت، استفاده می‌شوند.
پشک شرودینگر هم یک آزمایش فکری در فیزیک کوانتومی است که در سال ۱۹۳۵ توسط شرودینگر ابداع شد. سناریوی آزمایش درباره‌ی یک پشک است که بسته به یک رویداد تصادفی زودتر، ممکن است مرده باشد یا زنده. بر‌این اساس، این آزمایش، این طور طراحی شده است: فرض کنید پشکی در جعبه‌ای دربسته زندانی است. در این جعبه یک شیشه‌ی گاز سیانور، یک چکش، یک حس‌گر پرتوزا و یک منبع پرتوزا نیز وجود دارد. ذرات پرتوزا به صورت نامنظم تابش می‌کنند و به همین دلیل برای آن‌ها نیمه‌ی عمر در نظر می‌گیرند. حال فرض کنید حس‌گر و چکش طوری تنظیم شده باشند که در صورت تابش موج پرتوزا بین ساعت ۱۲ و ۱۲:۰۱، چکش شیشه‌ی حاوی گاز را شکسته و پشک بمیرد. اگر در ساعت ۱۲:۰۱ در جعبه را باز کنید چه خواهید دید؟ اگر از طریق فورمول نیمه‌ی عمر منبع، احتمال تابش بین ساعت ۱۲ و ۱۲:۰۱ را ۵۰ درصد پیش‌بینی کنید، پشک داخل جعبه در هنگام برداشتن درب جعبه ۵۰ درصد مرده است و ۵۰ درصد زنده است. اما وقتی دروازه‌ی جعبه را بر می‌دارید، خواهید دید که پشک یا مرده یا زنده است. نمی‌توان گفت ۵۰ درصد سلول‌های بدن پشک مرده‌اند و ۵۰ درصد آن‌ها زنده‌اند. در فاصله‌ی یک لحظه، احتمال به یقین تبدیل خواهد شد. این امر کاملاً متضاد با مکانیک کوانتومی است. با این که گفته می‌شد هیچ‌گاه نمی‌توان موقعیت یک سیستم را به‌دقت اندازه‌گیری کرد. اما در این مثال کاملاً این امر ممکن شده است. شرودینگر ۴ جنوری ۱۹۶۱، در وین، در سن ۷۳ سالگی به علت ابتلا به بیماری سل درگذشت.