تحلیل

چندی پیش، ریاست ۴۹۵ وزارت اطلاعات و فرهنگ رییس اتحادیه‌ی ناشران افغانستان را با جمعی از ناشران دعوت کرده و به ناشران گفته بود که بعضی از کتاب‌هایی که مخالف ارزش‌های اسلامی مورد نظر این گروه باشد، کتاب‌های ممنوعه حساب می‌شود. در آن نشست، به جز از کتاب «طالبان در پشت نقاب»، از کتاب‌های مشخص دیگری نام برده نشده است.

زیرپوست این شهر چیزهایی دیگری می‌گذرد. آنی که برای حقوق بشر کار می‌کند، خود ناقض حقوق بشر است. آنی که برای حفظ میراث‌های تاریخی کار می‌کند، خود در تخریب و غارت میراث‌های تاریخی، دخیل است. کسی که باید با فساد مبارزه کند، خود به فساد آغشته است.

این روزهای کابل، بالاتر از سیاهی‌ست. وقتی که از خانه بیرون می‌شویم، حس‌وحال آن معلم نابینایی را داریم که برای حیات فرزندنانش هر روز مجبور می‌شود از پلِ ریسمانی دریای توفانی باید رد شود.

به روایت غبار جنایت و ستم در بلخ به‌گونه‌ای بود که اگر به کسی گفته می‌شد تو به کابل جلب شده‌ای، از ترس سکته کرده و می‌مُرد. اگر کسی زنده می‌ماند و به کابل می‌رفت، در مزار شریف حتما برای او فاتحه می‌گرفتند.

لیتیوم عنصر اصلی در فناوری‌های ذخیره انرژی سبز است که کاربردهای مختلف صنعتی آن به‌‌ویژه استفاده در باتری‌های لیتیوم یونی در صنعت الکترونیک و وسایل نقلیه الکتریکی و خودروهای برقی تقاضاهای جدیدی را برانگیخته است.

وقتی که خانه رسیدم، دیدم همه‌ی همسایه‌های ما در خانه‌ی ما بودند. همه دور هم جمع شده بودند و گریه می‌کردند که من مُرده‌ام. هیچ‌کس گمان نمی‌کرد که من هنوز زنده باشم و دوباره با پای خودم این وقتِ شام، به خانه برگردم.

امیر عبدالرحمان خان، سیاست تبعیض و نسل‌‌کشی قومی را در افغانستان به عریان‌ترین شیوه‌ی آن نهادینه کرد و این سیاست در دوره‌ی شاهان بعد از وی نیز ادامه یافت: دشمنی با عدالت و دموکراسی، دشمنی با صندوق انتخابات، دشمنی با زنان، دشمنی با علم و دانش

 هرچند استادان ما را دلداری می‌‌دادند که انفجار نیست، یا اگر انفجار هم است این‌جا نیست، ما اما فهمیده بودیم که امروز زنده بیرون نمی‌رویم. در هرصورتش، ناچار بودیم که بیرون می‌شدیم. تازه از بلاک بیرون شده بودیم، سر زینه‌های پیش بلاک رسیده بودیم که انفجار دوم شد.

اکنون که نان واحدِ حساب و کتابِ کابل شده است، این خانواده‌ی پنج‌نفره هر سه روز یک نان خشک درآمد دارند. شب‌ و روزهای بسیار سردتری در راه است و ای کاش این پنج‌نفر لااقل روز یک نان خشک درآمد می‌داشتند.

نبود دولت مشروع و قانونی موجب شد تا کنسولگری‌ها و سفارت‌خانه‌های افغانستان در بسیاری از کشورها از ارائه‌ی خدمات به مهاجران عاجز شوند. دستگاه‌ سیاست خارجی افغانستان با آن‌که در گذشته نیز در حمایت از حقوق مهاجران چندان کارآمد نبود اما در شرایط فعلی به‌کلی کارآیی خود را از دست داد.

شیرعلی‌خان در سال‌های ۱۸۷۲ تا ۱۸۷۶ مانند پدرش کویته و کل سرزمین سیستان را به انگلیس‌‌ها واگذار کرد. او همچون اسلاف خود در برابر قدرت‌‌های خارجی مانند انگلیس‌ها، روس‌‌ها و سیک‌‌ها همیشه مطیع و در برابر مردم افغانستان همیشه خشن و بی‌رحم بود.