تحلیل

مارشال فهیم مانند خیلی از مجاهدین و رهبران قومی دیگر، در تعیین مسیر زند‌‌گی خودش از قبل سودای رهبری و مهتری مردم را در سر نداشت و همانا جایگاه او در مناسبات سیاسی-اجتماعی آن‌‌وقت نیز برآمده از یک وضعیت جنگی و تحمیل‌‌شده بود.

تیموتی ویکس پس از رهایی از بند طالبان، به یک طرفدار پروپا قرص این گروه و پروسه صلح مبدل گردیده است. او در مشخصه (Bio) حساب تویترش چنین نگاشته است: «پس از سه و نیم سال اسارت در نزد طالبان، زندگی من برای همیشه با افغانستان و مردم آن پیوند خورده است. من برای صلح تویت می‌کنم، من برای زندگی تویت می‌کنم.»

فکر نمی‌کنم تا به حال دیده باشید که کسی با بلندگو گدایی کند. من اما دیدم. همان روز در همان خیابان دیدم؛ مرد نابینایی بود که با یک دست از بازوی یک کودک گرفته بود و با دست دیگر دو چیز را همزمان نگهداشته بود.

نظام‌های توتالیتر به‌مجرد آن‌که قدرت را به‌دست می‌آورند برای سلطه هژمونیک خود بر همه ساحات زندگی بشر اقدام می‌کنند. در نهایت این‌که ايدئولوژی‌ها تلاش می‌کنند تا با روش‌ها و ابزارهای منحصر‌به‌فرد خود، اندیشه را از قید تجربه جدا کنند.

ترکیب فیلم «بودا از شرم فروریخت» و حکایت طوطی و بازرگان، فضای داستانی بوف‌کورگونه را می‌سازد. در رمان بوف کور صادق هدایت نیز فضای داستانی دوگونه است. بخشی تاریخی و بخشی پیشاتاریخی. یا بخشی معاصر و بخشی مربوط تاریخ کهن.

از منظر اخلاقی-فلسفی اعتراض بیشتر به‌‌عنوان یک عمل ارزشمند و التزامی مدنظر است. اعتراض به‌‌عنوان «امر» و «عمل» سیاسی و اجتماعی هم اخلاقی و هم عقلانی است. اخلاقی از آن جهت که برای و در راستای امر ارزشمند عدالت‌طالبانه صورت می‌گیرد.

برای امیری، استقرار عقل در موضع خودش به منزله‌ی اندیشیدن به چیزی است که سزاوار اندیشیدن است. یعنی این امر سزاوار اندیشه چیزی جز بحران‌ها و سویه‌های تاریک خود عقل نیست. به همین منوال بازگشت به خرد در اندیشه‌ی امیری همانا اندیشیدن عقل به ظهور تاریخی خویش است.

در چنین شرایط که از یک‌سو توافق‌نامه دوحه شکننده است و از جانبی هم زمینه خروج مسئولانه امریکا از افغانستان تا ماه می فراهم نیست، تصمیم‌گیری برای اداره بایدن خیلی دشوار است تا نیروهای باقی‌مانده در روزهای آینده افغانستان را ترک کنند.

با آن‌که هر دو پایش شدید درد می‌کنند اما نمی‌تواند روزش را در خانه بیگاه کند. هر روز با چند جوره کفش به خیابان می‌آید. در خیابان اما بیشتر از خانه دچار استیصال و درماندگی می‌شود. هر یک هفته یا هر ده روز یک کفشش به فروش می‌رود.