گروه طالبان در واکنش به تأخیر چند ماه خروج نیروهای بینالمللی گفته است تا زمانی که نیروهای خارجی بهطور کامل از افغانستان خارج نشوند، در هیچ نشستی که در مورد آیندهی سیاسی افغانستان تصمیم گرفته شود، شرکت نخواهند کرد. وزارت خارجه ترکیه این نشست را در ۲۴ همین ماه برنامهریزی کرده است. بر پایهی این برنامهریزی تا کمتر از چهار روز دیگر، همه طرفها باید در استانبول باشند. اما هنوز طالبان تغییر موضع نداده و گفتهاند در این نشست شرکت نمیکنند. هرچند این نشست قرار بود در ۱۶ آپریل برگزار شود که به تأخیر افتاد. هنوز هم برگزاری این نشست در تاریخ ۲۴ آپریل قطعی نیست و در ابهام قرار دارد.
بهنظر میرسد در نهایت طالبان از موضع خود کوتاه خواهند آمد. هرچند ممکن است این نشست با تأخیر زمانی اندک برگزار شود. پاکستان در تلاش است که این فرصت را از دست ندهد. از موضع وزارت خارجه این کشور در گفتوگو با محمدحنیف اتمر، وزیر خارجه کشور برمیآید پاکستان مصمم است طالبان را به پای میز مذاکره بکشاند. اطمینان وزیر خارجه پاکستان از برگزاری نشست استانبول میرساند که طالبان از موضعش کوتاه خواهند آمد. گفته میشود هیأتی از طالبان برای مشوره با رهبر این گروه به پاکستان سفر کرده است. اما واقعیت این است که هیأت طالبان به پاکستان برای توجیه شرکتنکردن در نشست استانبول احضار شده است. حرفشنوی طالبان از پاکستان یک امر اثباتشده است. به این واقعیت همه طرفها بهشمول امریکا واقفاند. مقامهای ارشد امریکایی قبلا گفتهاند تا زمانیکه پاکستان نخواهد طالبان در گفتوگوهای صلح حاضر نخواهند شد. عکس این قضیه نیز صادق است. هر زمان که اسلامآباد بخواهد طالبان در مذاکره حاضر خواهند شد.
تعلل طالبان از شرکت در نشست استانبول یک شگرد سیاسی-تاکتیکی برای دو هدف است: هدف اول طالبان وقتکشی و فرسایشیکردن مذاکرات است. طالبان بر این باورند که خروج نیروهای خارجی از افغانستان، پیروزی آنان را به دنبال دارد. روی این حساب طالبان منتظر محققشدن خروج نیروهای بینالمللی از افغانستاناند و چشم به سقوط حکومت افغانستان دوختهاند. هدف دومی طالبان گرفتن امتیاز آزادی هفتهزار زندانی و خروج نام اعضای طالبان از لیست سیاه سازمان ملل است. از موضع اخیر طالبان برمیآید که این گروه در صورت خروج نیروهای خارجی پس از ماه می را میپذیرد که دیگر خواستههای این گروه مثل آزادی هفتهزار زندانی و برداشتهشدن تحریمها پذیرفته شود. این مواجههی طالبان با روند صلح تلاش معطوف به شکست برای رسیدن به یک توافق سیاسی و دهنکجی به صلح است.
طالبان باید از فرصت نشست استانبول برای رسیدن به یک راه حل سیاسی و راهی برای پایان منازعهی جاری و خشونتبار با حسن نیت استفاده کنند. طالبان باید این واقعیت را بپذیرند که رویای فتح جز یک اشتباه محاسباتی، چیزی دیگری نیست، زیرا غلبهی نظامی بر نظام قانون اساسی ممکن نیست و دوام رویکرد نظامی، جز ریختهشدن خونهای بیشتر، طولانیشدن کارنامهی جنایات این گروه، سیاهروزی بیشتر شهروندان افغانستان نتیجهای در پی نخواهد داشت. نه شهروندان افغانستان و نه دنیا یک بار دیگر رویکارآمدن نظام طالبانی را برنمیتابد. حتا پاکستان که در حمایت از طالبان سنگ تمام گذاشته، از تسلط طالبان بر افغانستان و برقراری نظام طالبانی حمایت نمیکند. پاکستان با کمک به طالبان برای بهدستآوردن قدرت و جایگاه سیاسی کلانتر در کابل پس از خروج نیروهای خارجی، از این مذاکرات برای تأمین منافعش در افغانستان استفاده میکند، نه برپایی یک نظام طالبانی.