نمایشگاه سه روزه «صنایع دستی دارالفنون»

برگزاری نمایشگاه سه روزه «صنایع دستی دارالفنون» در هرات

همزمان با روز جهانی گردشگری، نمایشگاه سه روزه صنایع دستی زنان و مردان زیر نام «نمایشگاه صنایع دستی دارالفنون» در ولایت هرات برگزار شده است. این نمایشگاه روز چهارشنبه (۵ میزان) افتتاح شد و قرار است تا روز جمعه (۷ میزان) به روی بازدیدکنندگان باز باشد.

این نمایشگاه در قلعه‌ی تاریخی اختیارالدین در مرکز شهر هرات در دو بخش جداگانه برای زنان و مردان با حمایت مالی مؤسسه تیکا برگزار شده است. در این نمایشگاه حدود ۱۴۰ غرفه به نمایش گذاشته شده است. از این میان ۱۰۰ غرفه مربوط به زنان و ۴۰ غرفه‌ی دیگر مربوط به مردان است.

در این نمایشگاه صنایع دستی زنان و مردان از ولایت هرات به نمایش گذاشته شده است. این صنایع دستی شامل لباس‌های سنتی و محلی، زیورات و وسایل تزئینی، نقاشی، حکاکی، قالین، کفش و تولیدات زراعتی و مواد خوراکی که در خانه تهیه شده است، می‌شوند.

شماری از خانم‌هایی که در این نمایشگاه صنایع دستی و تولیدات کار دستی خود را به نمایش گذاشته‌اند، امیدوار اند که این نمایشگاه به فروش بیشتر صنایع دستی و تولیدات کار دستی آنان کمک کند. سیماگل (نام مستعار) که می‌خواهد نام اصلی او در این گزارش ذکر نشود، دانش‌آموز مکتب است. او می‌گوید که پس از بسته‌شدن مکتب‌ها به نقاشی روی آورده است و دو سال گذشته را که از رفتن به مکتب محروم شده، در خانه مشغول نقاشی بوده است.

سیماگل در مدت دو سال گذشته برای  فرار از بیکاری، توانسته است بیش از پنجاه تابلوی نقاشی تهیه کند. او حالا آثارش را در نمایشگاه صنایع دستی دارالفنون به نمایش گذاشته است. او در این مورد گفت: «امیدوارم که امروز در این نمایشگاه تابلوهای ما خریداری بشود و من هم تشویق شوم تا این‌که بتوانم از این بیشتر تلاش کنم و بیشتر نقاشی بکشم.»

ندا (نام مستعار) یکی دیگر از کسانی است که آثار هنری خودش را در این نمایشگاه به نمایش گذاشته است. او دانشجوی دانشگاه است اما به‌دلیل بسته بودن دانشگاه‌ها به روی دختران، نتوانسته است تحصیلاتش را به پایان برساند. او می‌گوید برای این‌که اوقات فراغت و بیکاری‌اش را پُر کند، به حکاکی روی آورده است.

ندا در مورد کارش گفت: «امروز آمدم در این نمایشگاه اشتراک کردم تا این‌که بتوانم آثار دستی را که خلق کرده‌ام، به فروش برسانم. خودم به‌خاطر این‌که بیکار نباشم و یک سرگرمی خوبی داشته باشم، به هنر حکاکی روی آوردم.»

این نمایشگاه درحالی در هرات برگزار شده است که حکومت سرپرست طالبان زنان را از کار و دختران را از رفتن به مکتب و دانشگاه منع کرده‌اند. محدودیت کار برای زنان بسیاری از خانواده‌ها را در وضعیت بد اقتصادی قرار داده است. این محدودیت‌ها و از طرفی نبود فرصت‌های شغلی در افغانستان، قدرت خرید مردم و میزان فقر را در جامعه افزایش داده است. علاوه بر این، محدودیت رفتن به مکتب و دانشگاه، هزاران دختر را از دسترسی به تعلیم و تحصیل باز داشته است.

ندا می‌گوید برخلاف انتظاری که از نمایشگاه داشته است، در روز اول نمایشگاه میزان بازدیدکنندگان و خریداران صنایع دستی و محصولات خانگی قابل توجه نبوده است. او در این مورد گفت: «از تمام دختران و زنان خواستار این هستم که از این نمایشگاه دیدن کنند چون ما هم به یک امیدی در این نمایشگاه اشتراک کرده‌ایم. از صبح تا حال یک تعداد محدودی آمدند [از نمایشگاه] دیدن کردند، اما امیدوارم که یک روز زنان نیز حمایت بشوند.»

سیماگل نیز می‌گوید باید از زنان و دختران حمایت شود تا هم بتوانند درس بخوانند و هم کار کنند. او گفت: «فقط ما زنان می‌توانیم حامی یکدیگر باشیم و باید که همدیگر را حمایت کنیم. تا ما خود را حمایت نکنیم طالب برای ما فرصت نمی‌دهند، حتا اگر کوچک‌ترین کار را هم [بخواهیم] انجام بدهیم.»

برخی از اشتراک‌کنندگان که در افتتاحیه نمایشگاه سه روزه شرکت کرده‌اند، از برگزاری این چنین نمایشگاه‌ها استقبال می‌کنند. حبیبه، یکی از بازدیدکنندگان این نمایشگاه می‌گوید که طالبان باید به زنان فرصت بدهند تا آنان مانند مردان بتوانند هم درس بخوانند و هم کار کنند.

او گفت: «من امروز با خانواده‌ی خود آمدم در این نمایشگاه. واقعاً محصولات خیلی عالی را به نمایش گذاشته بودند و خیلی هم انگیزه گرفتم و امیدوار شدم که چنین نمایشگاه‌هایی برای زنان توانای کشور ما برگزار شده است.»

همزمان مسئولان محلی در ولایت هرات می‌گویند که تلاش‌ها برای حمایت از زنان تجارت‌پیشه و هنرمند جریان دارد. بهناز سلجوقی، رییس اتاق‌های تجارت زنان در حوزه غرب کشور می‌گوید که این نهاد تمام تلاش خود را انجام می‌دهد تا از زنان تجارت‌پیشه حمایت کند.

این نمایشگاه درحالی برگزار شده است که بر اساس معلومات اتاق‌های تجارت زنان، حدود چهل درصد اعضای این اتاق را دختران دانشجو و دانش‌آموزان مکتب تشکیل می‌دهند. این موضوع از طرفی نگران‌کننده است؛ زیرا شمار زیادی از دخترانی که در کارگاه‌های صنایع دستی کار می‌کنند، در سن مکتب و دانشگاه قرار دارند.

پیشتر برخی از نهادهای حامی کودکان گفته بودند که منع زنان و دختران از کار و مکتب، بسیاری از کودکان را وادار به کارهای شاقه خواهد کرد.