جلیل تجلیل
دست‌آوردهای دانش‌آموزان مکتب‌های تخنیکی و مسلکی در یک نمایشگاه سه‌روزه در کابل به نمایش گذاشته شدند. آصف ننگ، معاون تخنیکی و مسلکی وزارت معارف در مراسم بازگشایی این نمایشگاه به رسانه‌ها گفت: «هدف از راه‌اندازی این نمایشگاه سه‌روزه، تقدیر و تحسین از استادان و دانشجویان مکتب‌های تخنیکی، جلب توجه دولت در رابطه به تعلیمات مسلکی و ارائه‌ی کارمندان مسلکی به جامعه می‌باشد». این دومین نمایشگاه بزرگ دست‌آوردهای دانشجویان مکتب‌های تخنیکی و مسلکی است که از سوی وزارت معارف به کمک و همکاری مؤسسه‌یGTZ در کابل برگزار می‌شود.
آصف ننگ در نمایشگاه دیروز به رسانه‌ها اعلام داشت که جهت رشد و پیش‌رفت کشور نیاز به صنعتی شدن داریم. به گفته‌ی ننگ، قبلا 43 لیسه‌ی مطالعات تخنیکی و مسلکی وجود داشت که فعلا این رقم به 73 لیسه می‌رسد. وی هم‌چنان افزود که قبلا 22 هزار دانش‌جو در این رشته‌ها داشتیم که این رقم فعلا به 83 هزار تن می‌رسد. افزایش جذب در انستیتوت‌های تخنیکی و مسلکی می‌تواند زمینه‌ی مسلکی‌سازی جوانان را بیش‌تر نموده و از گروه بی‌کاران بکاهد.
معاون تخنیکی و مسلکی وزارت معارف کشور اعلام داشت که هرگاه عرضه‌ی مکتب‌های تخنیکی و مسلکی مطابق به نیاز بازار نباشد، کار ما بیهوده بوده و مشکل می‌آفریند. وی افزود که در زمینه‌ی تعلیمات مسلکی و تخنیکی بازنگری جدی جریان داشته و قرار است که دانشجویان مکتب‌های تخنیک مطابق به نیازمندی بازار تربیه و آماده شوند. به گفته‌ی معاونیت تخنیکی وزارت معارف، فعلا 103 انستیتوت تخنیکی و مسلکی در کل کشور وجود دارد و قرار است که در هر ولسوالی یک انستیتوت تخنیکی و مسلکی ایجاد گردد. مسلکی‌سازی و آَشنایی دانشجویان فارغ‌التحصیل با تخینک می‌تواند برعلاوه‌ی رشد و پیش‌رفت جامعه، از بی‌کاران جامعه نیز بکاهد.
معاونیت تخنیکی وزارت معارف کشور می‌گوید، در انستیتوت‌ها و مکتب‌های تخنیکی و مسکلی تا‌به‌حال 250 واحد تخنیکی و مسلکی آموزش داده می‌شود و قرار است که این رقم در آینده‌های نزدیک به 500 واحد افزایش یابد. ایجاد مکتب‌های تخنیکی و انستیتوت‌ها در ولسوالی‌ها و اطراف می‌توانند در زمینه‌ی مسلکی‌سازی جوانان نقش مؤثری را بازی کنند.
قربان علی حق‌جو، رییس عامل اتاق‌های تجارت افغانستان می‌گوید که 40 درصد از نیروی کار در کشور بی‌کار است و این یک مسئله‌ی جدی و نگران کننده است. به گفته‌ی حق‌جو، حکومت افغانستان تا سال 2008 میلادی مصروف مبارزه باتروریزم بود و قرار برآن بود که بعد از این تاریخ در زمینه‌ی اشتغال‌زایی، کارهای زیربنایی و اقتصاد گام‌هایی را بردار‌د، اما کارهای لازمی که باید انجام می‌شدند، صورت نگرفتند. هم‌چنان وی افزود که حکومت توانایی ایجاد شغل برای تمام شهروندان را ندارد و این معضل از طریق بخش‌های خصوصی به گونه‌ی جدی دنبال شود. بی‌کاری یکی از مشکلات جدی در کشور است که آمار بی‌کاران هر روز رو به افزایش است.
در نمایشگاه سه‌روزه‌ای که از سوی وزارت معارف کشور به کمک و همکاری مؤسسه‌ی GTZ و اتاق‌های تجارت افغانستان برگزار شده، دست‌آوردهای دانشجویان انستیتوت‌های تخنیکی و مسلکی کشور در بخش‌های مختلفی چون برق، ساختمان، نجاری، نقشه‌کشی، تخنیکی و سایربخش‌ها به نمایش گذاشته شده است.
غلام علی کاشف، دانش‌جوی سال اول انستیتوت افغان نیز در این نمایشگاه شرکت نموده و دست‌آوردش را به نمایش گذاشته است. وی دست‌گاهی را ساخته است که انرژی برقی را تبدیل به امواج نموده و دست‌گاه دومی که نیز ساخته‌ی دست خودش است، دوباره این امواج را تبدیل به برق نموده و بدون این که دست‌گاه دومی به منبع برق وصل باشد، تیلفون را چارج می‌کند.
حجم دست‌گاهی که برق را تبدیل به امواج می‌نماید، به اندازه‌ا‌ی تیلفون‌های آی‌فون با ضخامت دوچندان آن بوده و دست‌گاهی که دوباره امواج را تبدیل به انرژی برق می‌نماید، دوچند دست‌گاه اولی می‌باشد. به گفته‌ی غلام علی کاشف، هرچند حجم دست‌گاه‌ها فعلا بزرگ است و این امکان دارد که حجم‌های این دست‌گاه را کوچک سازد و در تیلفون و چارجر تیلفون جاسازی نمود. این دست‌آورد غلام علی توانسته بود بسیاری از بینندگان را متعجب سازد.
غلام علی کاشف در مصاحبه‌ا‌ی که با روزنامه‌ی اطلاعات روز داشت، گفت: «هرگاه روی این طرح بیش‌تر کار شود، دیگر نیاز به مصرف نمودن هزینه‌های هنگفت در زمینه‌ی پایه‌های برق، لین‌ها و استخدام کارمندان به این وسعت و گستردگی نمی‌باشد». وی معتقد است که با هزینه کردن در این راه می‌توا‌ن مشکلاتی را که از ناحیه‌ی پایه‌ها و لین برق ناشی می‌شوند، حل نمود.
علی در این دست‌گاهش از اشعه‌های الفا، بیتا و گاما استفاده نموده و می‌گوید که هرگاه بتواند دست‌گاهی را شبیه به سفینه به فضا پرتاب نماید، می‌تواند تمام نقاط کشور را از طریق آن برق‌رسانی نموده و مشکلاتی که در زمینه‌ی برق‌رسانی ناشی از ساختار جغرافیایی و مشکلات دیگری که متوجه آن است را حل نمود. وی هم‌چنان علاوه نمود که دست‌گاه ساخته‌ی دست وی کوچک است و با هزینه‌ی 8 هزار افغانی راه‌اندازی شده است. بهگفتهی کاشف، برای پیاده نمودن این طرح نیاز به هزینه و حمایت کلان مالی داشته و از مقام‌ها خواست تا ایشان را در زمینه حمایت و پشتیبانی نماید.
این نمایشگاه در انستیتوت تخنیکی و مسلکی وزارت معارف به مدت سه روز باز است و قرار است پس از پایان یافتن نمایشگاه، دانش‌آموزان ممتاز و برتر بر علاوه‌ی تقدیر، از برنامه‌ها وساخته‌های دست آنان نیز حمایت شده و درطرح‌ها و برنامه‌های بعدی استفاده صورت گیرد.