- نصیراحمد اشرفی
نامهای به رییسجمهور و مردم افغانستان
بنام پروردگار عالم
جناب رییس جمهور و مردم شریف افغانستان!
برایتان حقوق اساسی مردمان و سرزمینی را که قرنهاست فراموش شده و با شفاخانه و داکتر و دوا و مکتب و خدمات اولیهی انسانی بیگانه است، یادآوری میکنم؛ بلی پامیر و پامیریان. در قرن بیستویکم حتا سرک ندارد و درد برخورد سنگ به پا و سختی گذشتن از راههای دشوارگذر را صرف این محرومها حس میکنند، چون وسایل حمل و نقلشان هنوز همان مرکب، اسب و غژگاو است. فقط کافیست یک دقیقه، خود را بهجای بیماران و خواهران و مادران این اقلیت قرار بدهیم که چگونه این فاصلهها را طی میکنند؟ آمار مرگومیر نوازدان و مادران هنگام زایمان بسیار بالا است و غم از دستدادن عزیزان و فرزندان را بنا بر نبود خدمات اولیهی صحی چه کسی بهتر از اینها میدانند و حس میکنند؟
لیست بیبهرهماندن از حقوق اساسی پامیریان مثل فاصلهی راهِ رسیدن به این منطقهی طولانی است. حقوق اساسی چون حق صحت، تعلیم، مدارس و مراکز دینی و ارتقای آموزشهای دینی، انکشاف متوازن، تامین حقوق فرهنگی، توجه در خصوص زبان پامیری، حمایت جسمی و روحی مخصوصا در قسمت مادر و طفل مواردی درشت است که اینها از فصل حقوق اتباع هیچ مستفید نشدند. شاید بنا بر فقر و بیسوادی گسترده در میان پامیریان، اینها با تشکلات سیاسی و حقوقی و اجتماعی و دانستن تظاهرات برای بهدست آوردن حقوق خویش ناآشنا بوده و از مستفیدشدن این حقوق بنیادین (مواد ۱۶، ۱۷ ، ۳۵، ۳۷، ۴۳، ۴۴، ۴۷، ۵۲ و ۵۴ قانون اساسی) سالهاست که بیبهره ماندهاند.
آیا توجه نکردن به پامیریان را نمیتوان تبعیض تفسیر کرد؟ مگر اینها از افغانستان نیستند تا از مزایای فصل دوم قانون اساسی مستفید شوند؟ زندگی رقتبار و فقر و بیچارگی این اقلیت ثابت میسازد که با وجود اینکه پامیر از امنترین نقاط افغانستان است، ولی بنیادیترین حقوقشان در هفده سال گذشته رعایت نشده است.
آیا وقتش نرسیده تا قرغیزها مثل هندوباوران و سیکها و کوچیها نمایندهای از میان خودشان در مجلس نمایندگان داشته باشند؟ آیا نمیتوان برای اینها مکاتب سیار ساخت و از میان خودشان در قسمت آموزش و خدمات بهداشتی ظرفیتسازی کرد و داشتن داکتر و نرس و معلم را در میانشان تعمیم بخشید؟ یا از نیروی طبیعی مثل آب و باد فراوان که در آنجا وجود دارد، انرژی تولید کرد و روشنایی را به خیمههایشان آورد و محل بودوباششان را گرم ساخت تا دیگر از سردی زمستان نوازدشان نمیرد؟
سالهاست که در قبال اقلیتهای کمنفوس نژادی، زبانی و مذهبی افغانستان در پامیر، نورستان و سایر مناطق تبعیض صورت گرفته و به حاشیه رفتند. این فراموشی و تجاهل عمدی، موجودیت این اقلیتها را به خطر مواجه کرده است. از بینرفتن حتا چند عضو اقلیتها بزرگترین خسارهی جانی برای آنان است. به عبارتی اینها با تهدید نابودی کتلوی مواجهاند. این اقلیتهای نژادی و زبانی پامیرنشین و هندوباوران و سیک و سایر اقلیتهای کمنفوس مذهبی و نژادی بنا بر فراموشی و تجاهل دولتها مخصوصا در قسمت حق تعلیم، صحت و عدم رعایت انکشاف متوازن در مناطقشان شدیدا متضرر شدند. آیا دولت افغانستان خود را مکلف به جبران خساره مطابق به مادهی پنجاه و یکم قانون اساسی نمیداند. چون حقوق اینها از طرف دولت افغانستان نقض گردیده است.
جناب رییس جمهور شما بر اساس مادهی شصت و چهارم قانون اساسی، مراقبتکنندهی اجرای قانون اساسی هستید، مکلفیت دارید تا حقوق اساسی پامیریان و سایر اقلیتها را تامین کنید. بدون شک مسئولیت هرگونه کوتاهی در این مورد، با شما و دولت افغانستان منیحث یگانه نهاد اجراکنندهی قانون است.
پامیرنشینان به کمکهای انسانی بیشتر از هر جایی دیگر ضرورت دارند. شاید وزارت زراعت و مالداری بتواند در قسمت مالداری کمکهای موثری به پامیرنشینان انجام دهد؛ چون مالداری یگانه درآمد اصلی این مردم است و بنا بر زندگی در ارتفاعات، چندان به زراعت مشغول نیستند. همچنین وزارت صحت میتواند خدمات صحی را به این منطقه افزایش دهد و در قسمت تربیهی نرس و داکتر و ساختن شفاخانه و سایر خدمات طبی مخصوصا به مادران و نوزادان کمکهای موثر انجام دهد. وزارت فواید عامه در قسمت سرکسازی و وزارت انکشاف دهات در قسمت اجرای برنامههای انکشافی در مناطق پامیرنشینان مکلفاند اقدامات جدی را عملی کنند. وزارت مبارزه با مواد مخدر با همکاری وزارت صحت در قسمت محو مواد مخدر و علاج معتادان مواد مخدر قرغیزها توجه کنند.
مردم شریف افغانستان، از شما یک تقاضا دارم، اینکه کارزارهای خودجوشِ جمعآوری کمکهای انسانی برای کمک به پامیرنشینان و سایر اقلیتها و مستمندان به راه بیندازید.
