سیاست طالبان: کشتار و انکار؟

سیاست طالبان: کشتار و انکار؟

ریاست عمومی امنیت ملی افغانستان می‌گوید طالبان سیاست انکار در پیش گرفته است. این ‌نهاد امنیتی گفته که «گروه تروریستی طالبان مبتنی بر هدایت شورای کویته، در صدد است تا در ساحاتی که تجمعات مردم زیاد باشد، حملات تروریستی انجام دهند. به این گروه وظیفه داده شده است تا بعد از انجام حملات تروریستی از گرفتن مسئولیت ابا ورزند.»  

پس از امضای توافق‌نامه صلح دوحه میان ایالات متحده امریکا و گروه طالبان، حملات انتحاری و انفجاری طالبان علیه نیروهای خارجی به رهبری امریکا در افغانستان متوقف شد. در این مدت هیچ سرباز امریکایی در خاک افغانستان کشته یا زخمی نشد. اما در مورد مردم و نیروهای امنیتی افغانستان قضیه فرق کرد. پس از شروع مذاکرات صلح بین‌الافغانی، خشونت‌ها به‌طرز بی‌سابقه‌ای شدت گرفته و البته ماهیت این خشونت‌ورزی و جنگ جاری نیز فرق کرده است، طوری‌که حملات انفجاری و انتحاری خونین در بخش‌های مختلف افغانستان که همه‌روزه اتفاق می‌افتد، ولی برخلاف روال گذشته طالبان دست‌داشتن در آن‌را انکار می‌کنند.

انگشت اتهام به طرف طالبان

از نظر حکومت افغانستان پشت تمام رخدادهای کوچک و بزرگ امنیتی دست طالبان است. چنان‌که صبح روز یک‌شنبه ۹ قوس، بر اثر انفجار یک موتربمب بر یکی از پایگاه‌های نیروهای ارتش در ولسوالی ده‌یک ولایت غزنی، ۲۸ تن کشته و بیشتر از ۱۷ تن دیگر زخمی شدند. یک منبع امنیتی از ولایت غزنی در گفت‌وگو با اطلاعات روز، طالبان را مسئول حمله انتحاری توسط موتر بمب دانست. منبع می‌گوید که تنها گروه طالبان دست به چنین حملاتی می‌زنند. این منبع امنیتی می‌گوید این حمله توسط «تانک هاموی صورت گرفته که قبلا در جنگ غزنی به دست جنگ‌جویان گروه طالبان افتاده بود.» به نقل از این منبع، «قومندان نیاز» یکی از فرماندهان طالبان در ولسوالی ده‌یک این حمله را راه‌اندازی کرده است. گروه طالبان تاکنون سکوت کرده و نه مسئولیت این حمله را بر دوش گرفته و نه آن را رد کرده است. اما در بیشتر حملات طالبان دست‌داشتن در آن را انکار می‌کنند. مثل حمله‌ی مرگبار هفته پیش در بامیان، حمله بر دانشگاه کابل، حمله بر مرکز آموزشی کوثر دانش، پرتاب همزمان چندین موشک در شهر کابل و حمله بر شفاخانه‌ی ۱۰۰ بستر داکتران بدون مرز. به‌رغم این‌که گاهی داعش مسئولیت شماری از حمله‌ها را بر دوش گرفته است، اما حکومت افغانستان پیش از هرکسی انگشت اتهام را به طرف طالبان دراز کرده است.

در کنار رخدادهای بزرگ امنیتی به‌کارگیری ماین‌های مقناطیسی همه‌روزه به‌ویژه در کابل قربانی می‌گیرد. طالبان از مجرای رسمی دست‌داشتن در این حملات را همواره رد می‌کنند. اما یک چهره فعال طالبان در تویتر به‌تازگی نوشته است: «بمب‌های مقناطیسی دشمن را وارخطا کرده است. درخواست ما بسیار ساده است؛ پایبندی به نظام اسلامی.»

حکومت افغانستان به‌کارگیری ماین‌های مقناطیسی را نیز کار طالبان می‌داند.

طالبان در حملات دست ندارند یا انکار می‌کنند؟

عارف رحمانی، نماینده ولایت غزنی در مجلس نمایندگان و عضو کمیسیون امنیت داخلی مجلس در گفت‌وگو با اطلاعات روز بر این باور است که رخدادهای خونین گاه و بیگاه کار طالیان است: «تروریستان طالبانی هر روز خون مردمان ملکی و نظامی را می‌ریزند و به صلح و آشتی ملی تن نمی‌دهند.» آقای رحمانی می‌گوید، طالبان سیاست انکار و فریب را در پیش گرفته‌اند: «به باور من تمام حملات اخیر توسط گروه طالبان یا وابستگان آن‌ها انجام شده و این‌که برخی از حملات شان را انکار می‌کنند، به این دلیل است که جنبه‌ غیرانسانی این جنایت‌های‌شان بسیار غلیظ و شرم‌آور است.» از نظر آقای رحمانی دلیل دیگری که طالبان مسئولیت برخی از حملات‌شان را بر عهده نمی‌گیرند این است که «می‌خواهند به امریکایی‌ها بگویند که ما در حالت تهاجم نیستیم.» از نظر آقای رحمانی طالبان با این سیاست کشتار و انکار بازی دوگانه‌‌ی را در پیش گرفته و می‌خواهند امریکایی‌ها را به‌نحوی فریب دهند.

عارف رحمانی، عضو کمیسیون امنیت داخلی مجلس نمایندگان
عارف رحمانی، عضو کمیسیون امنیت داخلی مجلس نمایندگان

لطیف آرش، نویسنده و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با اطلاعات روز از پنج تاکتیک جنگ طالبان پس از امضای توافق‌نامه دوحه یاد می‌کند که عبارت است از «جنگ جبهه‌ای» که طالبان خبرهای این نوع جنگ را به‌ندرت در وب‌سایت‌های‌شان نشر می‌کنند، ولی انکار هم نمی‌کنند؛ «حملات انتحاری انفرادی یا موتربمب» که در توافق‌نامه دوحه طالبان قبول کرده بود چنین حملات را در کابل و شهرهای بزرگ متوقف می‌کنند، اما به مرور زمان از این چنین حملات را نیز شدت بخشیده‌اند؛ «حملات انتحاری پیچیده و گروهی» که در ابتدای توافق چنین حملات کم شده بود، اما حالا زیاد شده و طالبان مسئولیت آن را به عهده می‌گیرند و انکار نمی‌کنند؛ «حملات هدف‌مندانه» که بیشتر مقام‌های حکومتی را ترور می‌‌کنند، چنین حملات را طالبان سال‌هاست که انجام می‌دهند و مسئولیت آن را برعهده می‌گرفتند، اما حالا انکار می‌کنند؛ و استفاده از «ماین‌های چسپکی و مقناطیسی» که قبل از این هرازگاهی مسئولیت‌اش را برعهده می‌گرفتند، اما حالا انکار می‌کنند.

لطیف آرش، نویسنده و استاد دانشگاه
لطیف آرش، نویسنده و استاد دانشگاه

از نظر آقای آرش، دلیلی که طالبان حملات‌شان را انکار می‌‌کنند، توافق‌نامه دوحه است، و این‌که چرا حملات را انجام می‌دهند، واردکردن فشار بیشتر بر حکومت و دیگر طرف‌های همسو با حکومت است.

عتیق‌الله امرخیل، آگاه امور امنیتی و نظامی در گفت‌وگو با اطلاعات روز، معتقد است که در رأس همه‌ی این سیاست‌های کشتار و انکار، پاکستان است و طالبان با مشوره پاکستانی‌ها به این سیاست جدید انفجار و حملات انتحاری و پس از آن انکارکردن روی آورده است: «طالبان باید انکار کنند، چرا که با امریکایی‌ها توافق‌نامه امضا کرده‌اند که خشونت‌ها کم شود و بر شهرها حمله نمی‌کنند. اگر طالبان، مسئولیت حملات را بر عهده بگیرند، احتمال این‌که امریکایی‌ها نیز مداخله کنند، زیاد است.»

از نظر آقای امرخیل سیاست کشتار و انکار طالبان به‌دلیل بی‌سرنوشتی روند صلح است: «این مذاکرات صلحی که جریان دارد، معلوم نیست که نتیجه‌اش به کجا می‌رسد. در این‌جا بازی دیگری در جریان است.»

سید اکبر آغا، از اعضای پیشین گروه طالبان
سید اکبر آغا، از اعضای پیشین گروه طالبان

سید اکبر آغا، از اعضای پیشین گروه طالبان در گفت‌وگو با اطلاعات روز می‌گوید طالبان سیاست انکار را در پیش نگرفته است: «هرچه سخن‌گویان طالبان گفته، درست است. آن‌ها گفته‌اند که طالبان در این حملات دست نداشته، پس دست نداشته‌اند.»